%0 Journal Article %T مفهوم شناسی تطبیقی نمادها در نگارۀ خلقت انسان از مجموعه منتخبات مثنوی با داستان دیدار حضرت مریم(س) و روح القدس(ع) از دفتر سوم مثنوی معنوی %J مطالعات هنر اسلامی %I موسسه مطالعات هنراسلامی %Z 1735-708X %A کیانی, فاطمه %A بلخاری قهی, حسن %A رجبی, محمدعلی %D 2012 %\ 03/20/2012 %V 8 %N 16 %P 49-62 %! مفهوم شناسی تطبیقی نمادها در نگارۀ خلقت انسان از مجموعه منتخبات مثنوی با داستان دیدار حضرت مریم(س) و روح القدس(ع) از دفتر سوم مثنوی معنوی %K نگارگری ایرانی هنری اصیل و والاست که ضمن دربرداشتن معانی و مفاهیم بلند %R %X نگارگری ایرانی هنری اصیل و والاست که ضمن دربرداشتن معانی و مفاهیم بلند عرفانی، جلوه هایی بدیع و چشم نواز از ترکیب سحرانگیز طرح و نقش و رنگ را به نمایش گذاشته و به مدد اکسیر خیال، صورتی مثالی از زیبایی های بهشتی را جلوه گر ساخته است. با تأمل در تاریخ و خاستگاه این هنر می توان دریافت که اگرچه نگارگری، هنری در خدمت کتاب آرایی و مصور ساختن مضامین و مجالس حماسی و عشقی و حکمی بوده است، هیچ گاه به هنری صرفاً تزیینی بدل نشده و همواره در تعامل و هم نشینی با متن ادبی خویش بوده و طریق و مجرایی برای انتقال مفاهیم عرفانی و معانی باطنی آن محسوب شده است و این امر میسر نخواهد بود، مگر به مدد زبانی مشترک و نمادین که زبان معرفت قلبی و شهود خیالی هنرمند ادیب و هنرمند نقاش است. بر این اساس شناخت و درک صحیح این هنر پرمایه همچون دیگر هنرهای اسلامی تنها از طریق آگاهی از قانون نمادها و رمزهای معتبر در سنت و تأویل آنها به مآل و اصل آغازین آنها ممکن می شود. نگارۀ خلقت انسان از نسخۀ خطی منتخبات مثنوی (1610/1018) که روایتی تصویری از داستان دیدار حضرت مریم(س) و جبرئیل(ع) از دفتر سوم مثنوی معنوی است، یکی از نمودهای بارز این رویکرد نمادگرایانه است که پیوند و ارتباط عمیقی با متن ادبی خویش دارد. %U