بررسی اصول و معیارهای مسکن پلکس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

2 گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.

3 گروه معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

مسکن پلکس نوعی مسکن جمعی است که دارای امکانات و ساختمان‌ های مشترک همچون سازه و تأسیسات، همچنین فضای تعاملات اجتماعی نیمه‌ خصوصی می‌ باشد. این مجموعه ‌ها می­ توانند در گروه‌ های 2 الی 6 واحدی نظام ­دهی شوند. پلکس ‌سازی به‌عنوان رویکردی نوین که دارای جنبه‌ های مثبت مجتمع‌ های زیستی می‌ باشند و صرفه‌ جویی مصرف انرژی و همسویی با طبیعت مطرح ‌شده است. نیاز به مسکن، کمبود سرانه زمین شهری، صرفه اقتصادی در ساخت ‌و ساز و استفاده از فناوری روز در امر ساختمان ­سازی، ضرورت ارائۀ پیشنهاد نوعی از طراحی را ایجاد می ‌کند که نسبت به سامانه‌ های سنتی ارجحیت داشته باشد. بر این اساس، الگوی طراحی مسکن چند واحدی پیشنهاد می ‌شود. این مقاله برآن است تا به تبیین اصول و معیارهای طراحی در مسکن پلکس در راستای رسیدن به ابعاد کمی  و کیفی  طراحی ایده­ آل بپردازد. این عوامل کمی شامل همسویی بنا با محیط، اقلیم و منطقه، تقلیل مصرف انرژی بنا در حین گرمایش و سرمایش، صرفه‌ جویی در استفاده از سرانۀ زمین شهری هستند و از لحاظ کیفی، ارتقاء پایداری اجتماعی عامل تعیین ­کننده ­ای است. روش تحقیق ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اسنادی، کتابخـانه ­ای و روﯾـﮑﺮدی ﺗﻮﺻـﯿﻔﯽ - تحلیلی دارد و ﺑﻪ ﺗﺸﺮﯾﺢ اﺑﻌﺎد و ویژگی‌ های ﭘﻠﮑﺲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺼـادﯾﻖ ﻣﻮﺟود می ‌پردازد. یافته ­های تحقیق، اصول طراحی مسکن پلکس را در سه بعد اقلیمی، اجتماعی و پایداری ارائه می­ دهد. ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ می ‌تواند ﻣﻘﺪﻣﺎت ﻻزم ﺑﺮای ﺗﺤﻘﻖ ﻋﯿﻨـﯽ معیارهای مسکن جمعی و اصول و مزایای استفاده از مسکن پلکس به‌ عنوان روشی نوین در ﻃﺮاﺣﯽ مجتمع‌ های ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ در ﮐﺸﻮر را ﻓﺮاﻫﻢ سازد.

اهداف پژوهش:
1.بررسی جنبه­ های مثبت مسکن پلکس.
2.ارائه الگویی برای اصول طراحی مسکن پلکس در راستای رسیدن به ابعاد کمی و کیفی طراحی.

سؤالات تحقیق:
1.مسکن پلکس دارای چه جنبه­ های مثبتی  است؟
2.چه معیارها و ضوابطی می ‌تواند در طراحی پلکس مسکن مؤثر باشد؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Review on the Principles and Criteria of Plex Housing

نویسندگان [English]

  • Reaz Sorosh Nia 1
  • Seyed Majid Mofid Shemirani 2
  • Iraj Etesam 3
1 Department of Architecture, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.
2 Department of Architecture, Iran University of Science & Technology. Tehran. Iran.
3 Department of Architecture, Science and Research Branch. Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Plex housing is a type of collective housing that bears common facilities and buildings such as structures and conveniences, as well as a semi-private social interaction space. These sets can be organized into groups of two to six units. Plexiglas has been proposed as a new approach that has positive aspects of biological complexes and saves energy consumption and is in harmony with nature. The need for housing, per capita shortage of urban land, economic efficiency in construction and the use of modern technology in construction, makes it necessary to offer a type of design that is superior to traditional systems. Based on this, a multi-unit housing design model is proposed. This article intends to explain the principles and criteria of design in Plex housing in order to achieve the quantitative and qualitative dimensions of the ideal design. These quantitative factors include alignment with the environment, climate and region, reducing energy consumption of the building during heating and cooling, saving per capita use of urban land, and qualitatively, promoting social sustainability is a determining factor. The research findings present the principles of Plex housing design in three dimensions: climate, social and sustainability. This can meet the requirements of the collective housing criteria and the principles and benefits of using the Plex housing as a new method in residential housing in the country.
Research aims:
1. To review the positive aspects of Plex housing
2. To provide a model for the principles of Plex housing design in order to achieve quantitative and qualitative design dimensions
Research questions:
1. What are the positive aspects of Plex housing?
1. What criteria and standards can be effective in plex housing design?

کلیدواژه‌ها [English]

  • Plex Housing
  • Collective Housing
  • Housing Typology
  • New Housing Patterns
آقاسی، محمد. (1372). تحلیل جغرافیایی آپارتمان در تهران. تهران: دانشگاه تهران.
امین ­زاده، بهناز. (1382). "تأثیر زیست­ شناسی و اکولوژی در معماری". فصلنامه معماری و فرهنگ، شماره 13، 22-18.
پور محمدی، محمد رضا. (1379). برنامه­ریزی مسکن. تهران: انتشارات سمت.
توسلی، شیما. (1393). "پلکس ­سازی روشی نو در ارائه طراحی مسکونی در جهت تحقق عینی معماری پایدار". اجلاس ملی معماری و منظر شهری پایدار.
حسینی، سید باقر و همکاران. (1387). "آموزش معماری پایدار در ایران". مجله فن­آوری و آموزش، شماره3، 221-213.
دربان، علی؛ جوادنیا، مینا. (1397). "معماری سبز گامی به سوی معماری پایدار". معماری­ و شهرسازی ایران، شماره 5، 6-1.
رضایی، مسعود؛ وثیق، بهزاد و مرادی، ابراهیم. (1393). "جایگاه الگوهای معماری پایدار در معماری بومی روستایی(مطالعه موردی: روستای هلسم)". فرهنگ ایلام، شماره 44 و 45، 77-58.
زندیه، مهدی؛ پروردی ­نژاد، سمیرا. (1389). "توسعه پایدار و مفاهیم آن در معماری مسکونی ایران". فصل­نامه مسکن و محیط روستا، شماره 130، 21-2.
سروش­نیا، رضا؛ مفیدی شمیرانی، سیدمجید و اعتصام، ایرج. (1398). "ارزیابی ویژگی­های مسکن پلکس در ارتباط با مسکن بومی اقلیم گرم و خشک مورد پژوهی شهر کرمان". فصلنامه علمی برنامه­ریزی منطقه­ای، شماره 36، 165-149.
سلیمانی، میثم. (1387). "زمین و معماری پایدار". فصلنامه معماری و فرهنگ، تهران، شماره 33، 36-33.
صدیقی، ماهک. (1388). به‌کارگیری روش پلکس‌سازی در اقلیم گرم و خشک. تهران: دانشگاه علوم تحقیقات.
طاهران­پور، پریسا. (1394). طراحی واحدهای همسایگی مسکونی (پلکس) با رویکرد استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد،  تهران: دانشگاه علم و صنعت ایران.
فرهودی، مروه. (1386). "بررسی مفهوم مبتنی بر تفکر پایداری". فصلنامه معماری و ساختمان، شمار33، 47-38.
قبادیان، وحید. (1377). بررسی اقلیمی ابنیه‌ی سنتی ایران، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
قبادیان، وحید و فیض مهدوی، محمد. (1392). طراحی اقلیمی: اصول نظری و اجرایی کاربرد انرژی در ساختمان. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
قیالوند، ج. (1386). تعامل معماری و انرژی‌های نو (پایدار). تهران: راه و ساختمان.
گودرزی، سایه و همکاران. (1392). "بررسی نقش پلکس­سازی مسکن جمعی در صرفه‌جویی مصرف انرژی، احیای حس همسایگی و افزایش تعاملات اجتماعی در اقلیم سرد". اجلاس بین‌المللی عمران، معماری و توسعه‌ی پایدار شهری، تبریز: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز.
مفیدی شمیرانی، سید مجید. (1388). "پلکس امروز و خانه دیروز با توجه به رویکرد پایداری". ماهنامه صنعت ساختمان.
منزوی، شقایق. (1391). طراحی مجتمع مسکونی پایدار در بندر انزلی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مهندسی معماری، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
ولیزاده، بهادر. (1380). تقاضای مسکن در مناطق شهری استان آذربایجان شرقی. پایان­نامه کارشناسی ارشد، تبریز: دانشگاه آزاد اسلامی تبریز.
Asgari Nezhad, A. (2004). Compatible Architecture with the climate memarie hamsaz ba eghlim.
Josegh, D. (2007). Time-Saver Standards for Housing and Residential Development. Seconded Edition, New York.
Saligheh, M. (2005). Modeling of consistent Housing with climate for the Chabahar city. Geo.