پژوهشی تطبیقی پیرامون مولفه‌های روانشناختی آثار هنرمندان نقاش نیکزاد نجومی و علی اکبر صادقی (مورد پژوهش: 5 اثر از جدیدترین نمایشگاه هنرمندان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری، پردیس بین المللی کیش، دانشگاه تهران، کیش، ایران.

2 گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر های تجسمی، پردیس هنر های زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

تمایزات منحصر به فرد شخصیتی پرده ­های ناپیدا در پس آفرینش آثار هنری خوانده شده ­اند که بی­گمان، ردپای منشأ آفرینش هر اثر هنری را باید در این بُعد پنهان از فرآیند ظهور هنری جستجو کرد. لذا، درونیات هر فرد هم به لحاظ جنبه مثبت و هم جنبه منفی، بر خلق آثار هنرمندان تاثیرگذار است. مسئله ­ای که می ­توان اینجا مطرح کرد چگونگی بازتاب مؤلفه ­های روانشناختی در آثار نقاشان است. در این بین، می ­توان از هنرمندان نقاشی چون نیکزاد نجومی و علی اکبر صادقی نام برد که در دوره حاضر از جریان­ های هنری رایج، با زبان تصویری سعی در بیان درونیات روانشناختی خود دارند. در این پژوهش که به صورت توصیفی و تحلیلی و با به کارگیری روش کتابخانه‌ای انجام شده، به سبب محدودیت حجم مقاله، 5 نمونه اثر از آثار نقاشی هر هنرمند مورد پژوهش قرار گرفته است. روش نمونه‌گیری انتخابی و به صورت کیفی به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته شده است. یافته­ های تحقیق حاکی از این است که آثار نیکزاد نجومی و علی اکبر صادقی که به نوعی توانایی‌های ذهنی مخاطب در درک مفاهیم و باورهای درونی هنرمند را تقویت می ­کنند، تأویل و تفسیری از مؤلفه‌های روان­شناختی است که در آثار این دو هنرمند ظهور یافته است. نتایج این نوشتار تبیین کننده اهمیت پرداختن به بحث مؤلفه ­های روانشناختی هنرمندان در بررسی و واکاوی مفاهیم هنری در آثار آنان می با­شد، خصوصا آثار هنرمندان هنرهای تجسمی که نمودی ملموسی از بازتاب این درونیات پنهان هنرمندان است.

اهداف پژوهش:
1. بررسی مؤلفه­ های روانشناختی از توانایی ذهنی مخاطب در تفسیر آثار نقاشی علی اکبر صادقی و نیکزاد نجومی.
2. تطبیق شیوه تأثیرگذاری آثار نقاشی علی اکبر صادقی و نیکزاد نجومی بر طبق دیدگاه روانشناختی.

سؤالات پژوهش:
1. با توجه به کاربرد مؤلفه ­های روانشناختی در هنر، چگونه می­توان آثار نقاشی علی اکبر صادقی و نیکزاد نجومی را تفسیر و تحلیل کرد؟
2. کدام یک از مؤلفه ­های روانشناختی تأثیرات پر رنگ­تری در آثار نقاشی علی اکبر صادقی و نیکزاد نجومی دارد؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Research on the Psychological Components of the Artworks of Painters: Nikzad Nojoomi and Ali Akbar Sadeghi; (Case study: A Study on Five Artworks of the Latest Exhibition of Artists)

نویسندگان [English]

  • Zohreh Shayestehfar 1
  • Asghar Kafshchian Moghadam 2
1 Department of Art Research, Faculty of Art and Architecture, Kish International Campus, University of Tehran, Kish, Iran.
2 Department of Art Research, Faculty of Visual Arts, Campus of Fine Arts, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Unique character dissimilarities are the invisible curtains behind the creation of works of art, which, of course, trace the origin of the creation of each work of art in this hidden dimension of the process of artistic emergence. Therefore, the inner self of each person, both positively and negatively, influences the creation of artists' works. The question that can be raised here is how the psychological components are reflected in the works of painters. In the meantime, an investigation on the art of artists such as Nikzad Nojoomi and Ali Akbar Sadeghi, who in the current period of popular artistic currents, try to express their psychological inner selves through visual language is necessary. In this research, accomplished descriptively and analytically using the library method, five samples of the paintings of each artist have been explored by selective sampling method and qualitatively analyzed information. The findings of the research indicate that the works of Nikzad Nojomi and Ali Akbar Sadeghi, which in a way strengthen the audience's mental abilities to understand the concepts and inner beliefs of the artist, are an interpretation of the psychological components in the works of these two artists. The results explain the importance of discussing the psychological components of artists and their artistic concepts, especially the works of visual artists, which is a tangible reflection of the hidden layers of their personality.
Research aims:
1. A study of the psychological components of the audience's mental ability in interpreting the paintings of Ali Akbar Sadeghi and Nikzad Nojomi.
2. An analysis on the paintings of Ali Akbar Sadeghi and Nikzad Nojomi according to a psychological point of view.
Research questions:
1. Considering the application of psychological components in art, how can the paintings of Ali Akbar Sadeghi and Nikzad Nojomi be interpreted and analyzed?
2. Which of the psychological components has more colorful effects in the paintings of Ali Akbar Sadeghi and Nikzad Nojomi?

کلیدواژه‌ها [English]

  • Psychological components
  • Painting
  • Ali Akbar Sadeghi
  • Nikzad Nojomi
آرنهایم، رودولف. (1398). هنر و ادراک بصری: روان‌شناسی چشم خلاق. ترجمه مجید اخگر، تهران: سمت.
آدامز، لوری. (1395). روش‌شناسی هنر. ترجمه علی معصومی، تهران: چاپ و نشر نظر.
ابراهیمی، نادر. (1371). الف ‌با (تحلیل فلسفی پنجاه طرح از علی‌اکبر صادقی نقاش). تهران: فرهنگان.
اسلام‌زاده، وحید. (1384). "مبانی نظری جامعه شناسی هنر؛ رویکرد دیالکتیکی جامعه و هنر". بیناب، شماره 8، صص 169-156.
اقبال شکوهی، رومینا. (1396). «تجزیه و تحلیل گرایش‌های مختلف سوررئالیستی در چهره نگاری معاصر ایران مطالعات موردی آیدین آغداشلو، علی اکبر صادقی، قاسم حاجی زاده، حسینعلی ذابحی، رعنا فرنود، آفرین ساجدی، نزار موسوی­نیا، گلنار طبیب زاده». پایان نامه کارشناسی ارشد، مؤسسه‌های آموزش عالی غیردولتی‌ـ‌غیرانتفاعی، دانشگاه سوره.
امید، جواد .(1370). "ساختار تفکر هنری". چیستا، شماره 81، صص 69-55.
بابایی، رضا. (1385). "درآمدی بر مخاطب ‌شناسی". پیام، شماره 77، صص 24-4.
باستید، روژه. (1396). هنر و جامعه. ترجمه غفار حسینی، تهران: توس.
بودلر، شارل‌پیر. (1397). نقاش زندگی مدرن و مقالات دیگر، ترجمه روبرت صافاریان. تهران: حرفه نویسنده.
بوذری، علی. (1397). مجموعه مقالات نخستین همایش کتاب‌های تصویری. تهران: پویانما.
بلتینگ، هانس. (1397). شاهکار هنری چیست. ترجمه مهشید نونهالی، لیلی گلستان، قاسم روبین، فرزانه معمار، زهرا فلاح شاهرودی، تهران: چاپ و نشر نظر.
پناهی، مهین. (1385). گروانشناسی رنگ در مجموعه اشعار نیما: براساس روانشناسی رنگ ماکس لوشر". پژوهش‌های ادبی، شماره 12 و 13، صص 82-49.
ترکی هرچگانی، معصومه. (1396). «بررسی تطبیقی انیمیشن ایرانی با نگارگری با رویکرد بینش تصویری (با مطالعه موردی آثار علی‌اکبر صادقی)». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
جعفری، محمد. (1385). "درباره ادبیات شفاهی- افسانه های تمثیلی (حیوانات)". پژوهش نامه ادبیات کودک و نوجوان، شماره 47، ص82.
حدادگر، شیما. (1390). لطفاً خوش رنگ زندگی کنید (رنگ و اثرات روان‌شناسی و فیزیولوژیکی). اصفهان: انتشارات هشت بهشت.
زارعی، کریم؛ شاملو، غلام رضا و حمیدی منش، تقی. (1397). "تبیین نقش تأثیرگذار قهوه خانه در جریان شکل­ گیری نقاشی قهوه خانه­ ای". باستان‌شناسی پارسه، شماره 5، صص 159-143.
ساجدی، فرزانه؛ رفیعی، فاطمه؛ یعقوبی، پریسا و رضایی، محبوبه. (1395). "چشم انداز آتی روانشناسی مثبت گرا در روانشناسی امروز در زمینه ­ی روابط بین فردی(روانشناسی اجتماعی)"، مطالعات روانشناسی و تربیتی، شماره 2، صص 125-113.
صفورا، محمدعلی. (1386). "قصه‌ها و افسانه‌های ایرانی در انیمیشن ایران"، ماهنامه تخصصی اطلاع رسانی و نقد و بررسی کتاب، شماره 103، صص 104-95.
گوگ ویتز، گرهارد. (1365).  طراحی بیان خویشتن. تهران: برگ.
صحاف‌زاده، علیرضا. (1389). هنر هویت و سیاست بازنمایی. تهران: بیدگل.
عناصری، جابر. (1380). مردم شناسی و روان شناسی هنری. تهران: رشد.
علی‌اکبرزاده، مهدی. (1370). "روان‌شناسی رنگ‌ها". مجله تربیت، شماره 62، صصص 21-18.
قادرنژاد حمامیان، مهدی. (1396). "بازنمایی سیاست در نقاشی". نشریه تندیس، شماره 362، صص 23-22.
لطفی، فرزانه. (1395). «نشانه - معناشناسی تصویری در منتخب آثار هنرمندان معاصر نورالدین زرین کلک، فرشید مثقالی و علی اکبر صادقی». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری.
لوسی‌اسمیت، ادوارد. (1380). مفاهیم و رویکردها در آخرین جنبش‌های هنری قرن بیستم، ترجمه علیرضا سمیع‌آذر، تهران: چاپ و نشر نظر.
لوشر، ماکس. (1384). روانشناسی رنگ ­ها. ترجمه ویدا ابی­زاده، تهران: درسا.
ماری، ژان‌لی؛ لینتون، نوربرت؛ هنینگ، ادوارد ب‌.؛ لاسنی، ژاک؛ سوفور، میشل و ری نال، موریس. (1354). از امپرسیونیسم تا هنر آبستره. ترجمه رویین پاکباز و دیگران، تهران: رز.
مدر، جرج. (1398). روانشناسی هنرهای تجسمی: چشم، مغز و هنر. ترجمه مهرخ غفاری مهر، تهران: انتشارات شهر هنر.
مؤمنی، ناصر. (1382). "نگاهی فلسفی به زیبایی‌شناسی و هنر". خردنامه صدرا، شماره 33، صص 35-29.
ویگوتسکی، لوسمنوویچ. (1392). روان‌شناسی هنر. ترجمه بهروز عزبدفتری، تهران: دانشگاه تبریز.
نجل رحیم، عبدالرحمن. (1374). " تاریخ روانشناسی و روانشناسی تاریخی". گفتگو، شماره 8، صص 127-121.
نجومیان، امیرعلی. (1394). نشانه در آستانه. تهران: فرهنگ نشر نو.
واعظ‌نیا، پانته‌آ. (1382). "نقش اسطوره در انیمیشن". کتاب ماه هنر، شماره 59 و 60، صص 66-64.
هالاس، جان. (1393). استادان پویانمایی. ترجمه پریسا کاشانیان، سلما محسنی اردهالی، فرناز خوشبخت، تهران: اندیشه.