مطالعه تطبیقی روان شناسی شخصیت ها در ویس و رامین و تریستان و ایزوت و انعکاس آن در آثار هنری معاصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران

2 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.

3 دانشیار گروه روان شناسی، واحد بناب، دانشگاه پیام نور، بناب، ایران.

10.22034/ias.2020.253638.1404

چکیده

 ادبیات تطبیقی بستری است شکوفا برای شناخت، ارزشیابی و سنجش تفکر و هنر مردمان سرزمین‏های گوناگون که اندیشه، احساس و ذوق خودشان را در قالب شعر و داستان در پهنۀ تاریخ جاودانگی بخشیده‌اند. شناخت بهتر این اندیشه و عواطف، بی‌گمان با طمالعه و تدقیق در ذوق و هنر مردمان سرزمین‌های دیگر و مقایسه بین آن‌ها میسر خواهد شد. ویس و رامین سروده فخرالدین اسعد گرگانی (شاعر قرن پنجم هجری) و داستان تریستان و ایزوت (اثر ژوزف بدیه، ادیب فرانسوی قرن بیستم)، ازجمله داستان‌های عاشقانه و جالب به شمار می‌رود. برخی قهرمانان در این دو داستان که یکی متعلق به قوم پارت و دیگری متعلق به اقوام سلتی است، دارای روحیات اخلاقی و روانی مشترکی هستند. پژوهش حاضر تلاش کرده است که با روشی تحلیلی-تطبیقی قهرمانان این دو داستان را از منظر روانشناسی شخصیت مورد کند و کاو قرار دهد. بررسی صورت‌گرفته نشان داده است که اگرچه همانندی‌هایی در روحیات و خصایص اخلاقی برخی قهرمانان این دو داستان وجود دارد؛ اما تفاوت‌های موجود، از روحیات، آداب، فرهنگ دو قوم پارتی و سلتی سرچشمه گرفته است. مضامین مربوط به ادبیات عاشقانه مانند داستان ویس و رامین در محتوای هنرهای معاصر نیز نمود روشنی دارد.
اهداف پژوهش:

بررسی تطبیقی روانشناسی شخصیت‌ها در ویس و رامین و تریستات و ایزوت.
بررسی مضمون جلوه‌های داستان ویس و رامین در هنرهای معاصر.

سؤالات پژوهش:

ابعاد روانشناسی شخصیت‌ها در ویس و رامین و تریستات چه وجوه اشتراک یا تفاوت‌هایی دارد؟
مضمون داستان ویس و رامین چه بازتابی در هنرهای معاصر داشته است؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A comparative study of the psychology of the characters in Weiss, Ramin, Tristan, and Isot and its reflection in contemporary works of art.

نویسندگان [English]

  • Vida Rekab 1
  • Arash Moshfeghi 2
  • Gholamhosein Javanmard 3
1 PhD Student, Department of Persian Language and Literature, Bonab Branch, Islamic Azad University, Bonab, Iran
2 Assistant Professor, Department of Persian Language and Literature, Bonab Branch, Islamic Azad University, Bonab, Iran.
3 Associate Professor, Department of Psychology, Bonab Branch, Payame Noor University, Bonab, Iran.
چکیده [English]

Comparative literature is a flourishing platform for recognizing, evaluating and measuring the thinking and art of the people of different lands who have immortalized their thoughts, feelings and tastes in the form of poetry and stories in the realm of history. A better understanding of these thoughts and emotions will undoubtedly be possible by studying and comparing the tastes and arts of the people of other lands and comparing them. Weiss and Ramin, composed by Fakhreddin Asad Gorgani (poet of the fifth century AH) and the story of Tristan and Isot (by Joseph Badie, French writer of the twentieth century), are among the love and interesting stories. Some of the heroes in these two stories, one belonging to the Parthians and the other to the Celts, have a common moral and psychological spirit. The present article has tried to analyze the heroes of these two stories from the perspective of personality psychology in an analytical-comparative way. The study showed that although there are similarities in the morals and moral characteristics of some of the heroes of these two stories; But the existing differences originate from the spirits, customs, culture of the Parthian and Celtic peoples.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Comparative study
  • personality psychology
  • Fakhreddin Asad Gorgani
  • Weiss and Ramin
  • Joseph Badie
اسعد گرگانی، فخرالدین. (1389). ویس و رامین، به تصحیح مجتبی مینوی، چاپ اول، تهران: انتشارات هیرمند.
اسلامی ندوشن، محمدعلی. (1346). جام جهان‌بین؛ مجموعه مقاله‌های ادبی، چاپ اول، تهران: انتشارات بزرگمهر.
اسمیت، ادوارد، ای. و ... (1390). زمینه روانشناسی اتکینسون و هیلگارد، ترجمه حسن رفیعی و ...، ج2، چاپ سوم، ویراست چهاردهم، تهران: انتشارات ارجمند.
بدیه، ژوزف. (1343). تریستان و ایزوت، ترجمه پرویز ناتل خانلری، چاپ اول، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
________ . (1383). سایه ایزوت و شکرخند شیرین، چاپ اول، تهران: نشر مرکز.
خاتون‌آبادی، افسانه. (1377). «مضمون عشق و منش قهرمانان در ویس و رامین»، نامه پارسی، شماره دهم، صص 38-15.
ستاری، جلال. (1377). «اسطوره الگوی ایرانی تریستان و ایزوت»، بخارا، دوره اول، شماره چهارم، صص 47-32.
شادآرام و علیرضا و درودگریان، فرهاد. (1389). «مقایسه تریستان و ایزوت و ویس و رامین»، فصلنامه پژوهش‌های ادبی، شماره بیست و نهم و سی ام، صص 90-71.
 شادآرام، علیرضا؛ نصراصفهانی، محمدرضا و شریفی ولدانی، غلامحسین. (1389). «نقش زنان در دو داستان تریستان و ایزوت و ویس و رامین»، ادبیات تطبیقی، شماره 1 / 2، پیاپی دو، صص 119-136.
شکورزاده، ابراهیم. (1388). تاریخ ادبیات فرانسه، جلد اول: قرون وسطی و قرن شانزدهم، چاپ چهارم، تهران:
شاملو، سعید. (1382). مکتب‌ها و نظریه‌ها در روانشناسی شخصیت، چاپ هشتم، تهران: انتشارات رشد.
انتشارات سمت.
کفافی، محمد عبدالسلام. (1382). ادبیات تطبیقی، پژوهش درباب نظریه ادبیات و شعر روایی، ترجمه سید حسن سیدی، چاپ اول، مشهد: انتشارات به نشر.
محجوب، محمدجعفر. (1371). «نظری به سیر عشق در داستان ویس و رامین»، مجله ایران‏شناسی، شماره پانزدهم، صص 511-469.
ممتحن، مهدی و شایسته‌فر، نعیمه. (1389). «تطبیق دو داستان ویس و رامین و تریستان و ایزوت». مطالعات ادبیات تطبیقی، شماره چهاردهم، صص 158-147.
میرصادقی، جلال و میرصادقی، میمنت. (1395). واژه‌نامه هنر داستان‌نویسی، چاپ سوم، تهران: کتاب مهناز.
ندا، طه. (1393). ادبیات تطبیقی، ترجمه زهرا خسروی، چاپ سوم، تهران: نشر فرزان روز.
نیک‏زاد، محمود. (1382). دانستنی‌های ضروری روان شناسی، چاپ اول، تهران: انتشارات کیهان.
یوسفی، حسین علی. (1371)،. «بررسی تطبیقی ویس و رامین و خسرو وشیرین»، مجله ادبستان فرهنگ و هنر، شماره سی و ششم، صص 183-180.