بررسی جایگاه گفتمان چپ بر راهبرد سنتی در حوزه های هنری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.

2 استادیار گروه علوم سیاسی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

3 دانشیار گروه علوم سیاسی و عضو هیات علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

10.22034/ias.2020.220646.1196

چکیده

حوزه های هنری به عنوان مراکز تمرکز فعالیت های هنری در دوره معاصر تبدیل به یکی از  نهادهای مهم در انتشار تحولات ایدئولوژیک شدند. در این میان گفتمان چپ در دوره پهلوی تبدیل به یکی از مهمترین گفتمان های حاکم بر فضای سیاسی و اجتماعی جامعه ایران گردید. مسئله ای که می توان اینجا مطرح کرد چگونگی رویکرد گفتمان چپ به حوزه های هنری است. روش تحقیق در پژوهش حاضر براساس هدف پژوهش به روش های بنیادی و کاربردی تقسیم می شود. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی می باشد همچنین با توجه به هدف اصلی پژوهش به لحاظ ارتباط بین متغیرها این پژوهش توصیفی با رویکرد تحلیلی به شمار می آید. به عبارت دیگر، این تحقیق وضع موجود را بررسی می کند و به توصیف منظم و نظام دار وضعیت فعلی آن می پردازد و ویژگی ها و صفات آن را مطالعه و در صورت لزوم تأثیر متغیرها  برهم را بررسی می نماید. یافته های پژوهش حاکی از این است که بنیان­ های نظری و ایدئولوژیک در حوزه های هنری  و سیاسی تلاش می کرد، بدینوسیله مشروعیت سیاسی خود را تأمین کند. فعالان سیاسی و اعضای دیوان سالار و افراد وابسته به هیأت حاکم و گفتمان چپ دارای ویژگی ها و خصایصی بودند که بخشی از آن محصول نظام سیاسی بود. به عبارت دیگر، در طبقه حاکم عصر پهلوی نوع خاصی از «فرهنگ سیاسی» وجود داشت که می تواند بخشی از رفتارهای حاکمان و سیاست های حکومت در این مقطع تاریخی را تبیین کند.

اهداف پژوهش:
1. بررسی جایگاه گفتمان چپ بر راهبرد سنتی در حوزه های هنری.
2. بررسی وضعیت حوزه های هنری در دوره پهلوی.

سؤالات پژوهش:
1. گفتمان چپ دردوره پهلوی چه راهبردی نسبت به حوزه های هنری داشت؟
2. حوزه های هنری در دوره پهلوی چه وضعیتی داشتند؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Place of Leftist Discourse on Traditional Policies in Artistic Fields

نویسندگان [English]

  • Homeyra Bornaei Majd 1
  • Ali Akbar Amini 2
  • Abdolrasool Hasanifar 3
1 PhD Student in Political Science, Zahedan Branch, Islamic Azad University, Zahedan, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Political Science, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
3 Associate Professor, Department of Political Science, Faculty Member, Sistan and Baluchestan University, Zahedan, Iran.
چکیده [English]

Arts as centers of concentration of artistic activities in the contemporary period became one of the significant institutions in disseminating ideological developments. Meanwhile, the leftist discourse in the Pahlavi period became one of the most imperative discourses in the political and social atmosphere of Iranian society. The issue that can be raised here is how the left discourse approaches the fields of arts. The research method of the present study, based on the purpose of the research, it is divided into basic and applied methods. The present study is applied in terms of purpose; likewise, according to the main purpose of the inquiry in terms of the relationship between variables, this study is descriptive with an analytical approach. In other words, this study examines the current situation and systematically and methodically describes its current situation and studies its features and characteristics and, if necessary, examines the effect of variables on each other. The research findings indicate that the theoretical and ideological foundations in the artistic and political fields attempt to gain their political legitimacy. Political activists and members of the bureaucracy and individuals affiliated with the governing body and the left discourse beheld features and characteristics that were partly the product of the political system. In other words, a particular type of "political culture" in the ruling class of the Pahlavi era existed that could explain part of the behavior of the rulers and the policies of the government of this historical period.

Research aims:
1. Scrutinizing the position of leftist discourse on traditional strategy in the field of arts.
2. Examining the situation of artistic fields in the Pahlavi period.

Research questions:
1. What was the approach of the left discourse in the Pahlavi period towards the artistic fields?
2. What was the situation of artistic fields in the Pahlavi period?

کلیدواژه‌ها [English]

  • Left Discourse
  • Traditional Strategy
  • Art Fields
  • Pahlavi Period
آذریون، فاطمه؛ اکبری، مجید. (1395). «تعامل ادبیات و هنر با جامعه از منظر آدرنو». دو فصلنامه فلسفی شناخت، شماره1، 221-7.
آشتیانی، اسماعیل. (1358). «محمدغفاری(کمال الملک)». وحید، شماره262 و 263،18-10.
احمدی، محمدعلی. (1396). گفتمان چپ در ایران. تهران: نشر ققنوس.
ادیبی، محمدحسین. (1358). طبقه متوسط جدید در ایران. تهران: علمی.
اسدی، مرتضی و نادعیان، احمد. (1392). «بررسی تأثیر ایدئولوژی و تفکر سیاسی در به کارگیری عناصر تصویری نقاشی انقلاب اسلامی». نگره، شماره 25، 88-65.
اسماعیل زاده، خیزران؛ شاد قزوینی، پریسا. (1396). «نقش گفتمان های متأثر از ملیت در برساخت گرایش های هنر نوگرای ایران عصر پهلوی، جامعه شناسی هنر و ادبیات، شماره1، 13.
ایوانف، میخاییل. (1380). تاریخ نوین ایران. تهران: اسلوج.
پاشایی کمالی، فرشته. (1397). «تأثیر جنبش هنر نو در معماری دوره پهلوی اول». اولین کنفرانس ملی پژوهش های نوین معماری و شهرسازی در هزاره سوم.
جباری، غلامحسین. (1334). «در پیرامون این مجله». نقش و نگار، شماره1، 2.
حاتم، جمشید. (1381). تک چهره های قاجار. پایان نامه کارشناسی ارشد پژوهش هنر، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی.
خاکسار، علی. (1388). «رفرماسیون موسیقیایی: بررسی و نقد موسیقی سنتی ایران با رویکردی به سنت موسیقیایی ایرانی». دو فصلنامه جامعه شناسی هنر و ادبیات، شماره1،20-10.
خسروپناه، محمدحسین. (1377). سازمان افسران حزب توده ایران 1333-1323. تهران: شیرازه.
دلیری، کاظم سام؛ شهبازی، بهروز. (1391). «انقلاب؛ چرا و چگونه بازخوانی ایدئولوژی انقلابی احزاب چپ دوره پهلوی». جامعه شناسی تاریخی، شماره1: 23-1.
صادقی، شمس ­الدین؛ محمدی، سلمان. (1394). «جریان چپ، دیالکتیک روشنفکری و انقلاب اسلامی ایران». پژوهشنامه انقلاب اسلامی، شماره15، 167-147.
فراشاهی نژاد، یاسر. (1398). «پژوهشی در مبانی فکری نظریه ادبی حزب توده 1310-1330». ایران نامگ، شماره1، صص190-85.
قزلسفلی، محمدتقی. (1388). «زیبایی شناسی و سیاست؛ بازتاب سیاست در رویکرد رئالیستی به هنر». پژوهشنامه  علوم سیاسی، شماره1، 197-167.
عبدی، فرانک. (1398). «شکل گیری گفتمان تعهد در نقاشی دوران پهلوی دم». ششمین همایش ملی با عنوان هنر متعهد در ایران معاصر، تهران.
کسری، نیلوفر. (1380). زنان ذی نفوذ خاندان پهلوی. چاپ دوم، تهران: نامک.
مرکز بررسی اسناد تاریخی. (1388). زنان دربار به روایت اسناد ساواک؛ فرح پهلوی، جلد دوم. تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی.
مریدی، محمدرضا و تقی زادگان، معصومه. (1391). «گفتمان های هنر ملی در ایران». فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره 29، 160-139.