نقش دین، هنر و ادبیات در تفسیر و تثبیت حقوق شهروندی با تاکید بر اندیشه های حسن زاده آملی و سید حسین نصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 رشته فلسفه تعلیم و تربیت , دانشگاه آزاد اسلامی ,واحد اصفهان (خوراسگان )اصفهان ,ایران

2 گروه علوم تربیتی ,دانشگاه آزاد اسلامی ,واحد اصفهان (خوراسگان),اصفهان ایران

3 گروه عرفان اسلامی ,دانشگاه آزاد اسلامی,واحد اصفهان (خوراسگان) ,اصفهان ,ایران

4 گروه علوم تربیتی ,دانشگاه آزاد اسلامی ,واحد اصفهان (خوراسگان) ,اصفهان ,ایران

10.22034/ias.2021.283634.1596

چکیده

مقوله­هایی چون دین، هنر و ادبیات از ادوار کهن و از نخستین جوامع بشری همراه و همزاد انسان بوده­اند. در هر جامعه­ای که میزان توجه به این مقوله­ها افزایش یافته است، جوامع بشری در جایگاه بالاتر تمدنی قرار گرفته­اند. امروزه حقوق شهروندی یکی از مفاهیم نوین و مورد توجه اندیشمندان است. مسئله­ای که می­توان اینجا مطرح کرد میزان تأثیر نقش دین، هنر و ادبیات در حقوق شهروندی است. جامعۀ آماری پژوهش را کلیه منابع، مقالات، کتب و سایت‌های تخصصی مربوط به دیدگاه‌های دو اندیشمند مذکور بود که با استفاده از رویکرد تحلیل محتوا (مضمون) به بررسی این منابع پرداخته شد. ابزار گردآوری داده‌ها سیاهۀ تحلیل محتوا جهت بررسی و استخراج مؤلفه‌های حقوق شهروندی بود که روایی و پایایی آن توسط اساتید مجرب به‌دست آمد. یافته‌های پژوهش نشان داد که از دیدگاه علامه حسن‌زاده آملی حقوق شهروندی دارای مؤلفه‌های همدلی با خلق خدا، حق و تکلیف، برخورداری از عدالت، اشتغال حلال، آموزش، سلامت جسم و روان و سلامت اجتماعی و از دیدگاه سید حسین نصر، پاسداری از طبیعت، حقوق اقتصادی، حق و تکلیف، حقوق زنان، آزادی، کرامت انسانی و حق حکومت می‌باشد. بنابراین آنچه که مهم است، این است که این حقوق باید به نوعی نمایان گردد که دست‌اندرکاران و افراد ذیربط در این زمینه، با اتقان‌نظر و به­صورت ثابت‌قدم سعی در اجرای این حقوق و احترام به آن‌ها را در مدیریت شهروندی داشته باشند.
اهداف پژوهش:

بررسی نقش هنر، دین و ادبیات در تثبیت حقوق شهروندی.
واکاوی حقوق شهروندی براساس اندیشه‌های سید حسین نصر و حسن‌زاده آملی.

سؤالات پژوهش:

هنر، دین و ادبیات در تثبیت حقوق شهروندی چه نقشی دارند؟
حقوق شهروندی در اندیشه‌های سید حسین نصر و حسن‌زاده آملی چه جایگاهی دارد؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The role of religion, art and literature in the interpretation and consolidation of civil rights with emphasis on the ideas of Hassanzadeh Amoli and Seyed Hossein Nasr

نویسندگان [English]

  • Mohamad Javad Asarri 1
  • Jahanbakhsh Rahmani 2
  • Sayed Hosain Vaezi 3
  • Zohree Saadatmand 4
1 Department of Philosophy of Education, Islamic Azad University, Isfahan Branch (Khorasgan) Isfahan, Iran
2 Department of Educational Sciences, Islamic Azad University, Isfahan Branch (Khorasgan), Isfahan Iran
3 Department of Islamic Mysticism, Islamic Azad University, Isfahan Branch (Khorasgan), Isfahan, Iran
4 Department of Educational Sciences, Islamic Azad University, Isfahan Branch (Khorasgan), Isfahan, Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the rights of citizens based on the ideas of Hassanzadeh Amoli and Seyed Hossein Nasr. The statistical population of the study was all sources, articles, books and specialized sites related to the views of the two thinkers, which were examined using the content analysis approach. The data collection tool was a content analysis checklist to examine and extract the components of citizenship rights, the validity and reliability of which were obtained by experienced professors. Findings showed that from the perspective of Allameh Hassanzadeh Amoli, citizenship rights have components of empathy with God's creation, rights and duties, enjoyment of justice, lawful employment, education, physical and mental health and social health and from the perspective of Seyed Hossein Nasr, protection of nature, Economic rights, rights and duties, women's rights, freedom, human dignity and the right to govern. Therefore, what is important is that these rights should be presented in such a way that the stakeholders and relevant individuals in this field, with perseverance and consistently try to implement these rights and respect them in citizenship management.
Research objectives
1. Analysis of citizenship rights based on the ideas of Hassanzadeh Amoli
2. Analysis of citizenship rights based on the ideas of Seyyed Hossein Nasr
research questions
1. How to analyze citizenship rights based on the ideas of Hassanzadeh Amoli
2. How to analyze citizenship rights based on the ideas of Seyyed Hossein Nasr

کلیدواژه‌ها [English]

  • Religion
  • art
  • literature
  • citizenship rights
آگاه، وحید. (1398). «هنرمندانه یا بی‌هنر؟ تحلیل حق­های هنری در منشور حقوق شهروندی». اخلاق زیستی،  شماره1، صص382-367.
ابن تراب، مریم. (1385). «حقوق شهروندی از منظر امام علی(ع)». ندای صادق، شماره41 و 42، 15-1.
امامی، م. (1394). «مفهوم‌شناسی حقوق شهروندی در نظام بین‌المللی و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران». همایش ملی تبیین حقوق شهروندی، دوره 1.
جاسم، س. (1381). امام علی(ع)، نماد حکومت حق. ترجمه: موسی دانش، مشهد: نشر بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
رزاق­پور، ی. (1390). «نگاهی به حقوق شهروندی». ماهنامه کانون، شماره 123.
شهید ثانی، ز. (1388). شرح لمعه دمشقیه، ترجمه: حمید مسجد سرایی، کاشان: اندیشه­های حقوقی، سازمان اسناد و مدارک جمهوری اسلامی ایران.
طاهری، آ. (1392). «حق اشتغال به‌مثابه حق بشری». ماهنامه اجتماعی، اقتصادی علمی و فرهنگی کار و جامعه، شماره 162.
عطوفی کاشانی، ط. (1386). نظریۀ اجتماعی سنت­گرایان با تأکید بر نظریۀ اجتماعی رنه‌گنون، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه باقرالعلوم (ع)، دانشکده علوم اجتماعی.
گل‌پرور، مجید؛ قربانی، خنامان. (1395). «نظم مطلوب سیاسی در اندیشۀ سید حسین نصر، بنیادها استدلالی و چالش‌ها»، همایش بین­المللی شرق‌شناسی و مطالعات ایرانی، دوه دوم.
محسنی، ر.ع. (1389). «ابعاد و تحلیل حقوق شهروندی؛ راهکارهایی برای تربیت و آموزش حقوق شهروندی». فصلنامه مطالعات سیاسی، شماره 10، صص144-117.
منافی­ شرف­آباد، ک و زمانی، ا. (1391). پیش­بایست نظام آموزش عالی در عصر جهانی شدن، مجموعه مقالات جشنواره بیست و سه سال ره­بر، دانشگاه، خودباوری، تهران: دانشگاه صنعتی شریف.
هاشمی، س. (1382). حقوق بشر و آزادی‌های اساسی. تهران: نشر میزان.
هاشمی، ا. (1389). «بررسی میزان استفاده از مفاهیم تربیت شهروندی در محتوای کتاب­های تعلیمات اجتماعی دوره راهنمایی از دیدگاه دبیران». فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، شماره 1، صص160-.141