جلوه‌های ناتورالیسم و فابل در آثار منصور یاقوتی و عباس کاتوزیان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

2 گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اورمیه، ارومیه، ایران

3 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

10.22034/ias.2022.321523.1833

چکیده

جلوه­های ناتورالیسم و فابل یکی از مختصات آثار ادبی و هنری معاصر است. منصور یاقوتی از نویسندگان واقع­گرای معاصر است که توجه به واقعیت‌های تلخ و دردناک جامعه، بن­مایه اصلی آثار او را تشکیل می‌دهد. انسان‌های داستان یاقوتی از میان فقرا، معتادان، بزهکاران، کارگران و افراد فرودست جامعه هستند و اسیر زندگی نکبت­باری که راه گریزی برایشان نیست. این تحقیق، مطالعه­ای نظری است که به‌شیوۀ کتابخانه­ای–تحلیلی انجام شده است. محدوده و جامعۀ مورد مطالعه، آثار منصور یاقوتی شامل مجموعه داستان‌های کوتاه تنهاتر از ماه، داستان‌های آهودره و توشای پرنده غریب زاگرس، داستان بلند پاجوش و رمان بن‌بست هست. یافته‌های پژوهش حاکی از این است ویژگی‌های ناتورالیستی در داستان‌های کوتاه کلاغ‌ها، گوژ، قرنطینه و داستان بلند پاجوش و رمان بن­بست دیده می‌شود. داستان‌های یاقوتی عمدتاً پایان تلخی دارند. یاقوتی همچنین به‌صورت گسترده از حضور حیوانات در داستانهایش بهره گرفته است. حیوانات یا قهرمان داستانی سمبلیک هستند و یا به‌عنوان بخشی از طبیعت در کنار انسان و یا در تقابل با او حضور دارند و مانند انسان‌های داستان اسیر جبر محیط و تقدیر تغییرناپذیرشان هستند. ناتورالیسم در نقاشی معاصر نیز حضور پررنگی دارد و نمونه‌های برجستۀ آن را می‌توان در آثار عباس کاتوزیان مشاهده کرد.
اهداف پژوهش:

بررسی جلوه‌های ناتورالیسم و فابل در آثار منصور یاقوتی و عباس کاتوزیان.
بررسی جلوه‌های غالب ناتورالیستی در آثار یاقوتی و کاتوزیان.

سؤالات پژوهش:

جلوه‌های ناتورالیستی و فابل در آثار منصور یاقوتی و عباس کاتوزیان کدام است؟
رویکرد اندیشه‌های ناتورالیستی یاقوتی و کاتوزیان بر کدام وجوه ناتورالیستی بیشتر متمرکز است؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Naturalism and Fable Elements in the works of Mansour Yaghouti and Abbas Katouzian

نویسندگان [English]

  • Gullaleh Moradi 1
  • Abdolnaser Nazariani 2
  • Mohammad Amir Obeydinia 3
1 PhD Student in Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Urmia University, Urmia, Iran
2 Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Urmia University, Urmia, Iran
3 Associate Professor, Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Urmia University, Urmia, Iran
چکیده [English]

The present paper studied naturalism and fable in the works of Mansour Yaghouti. The present research is a theoretical study that has been done by library-analytical method. The study area and society of Mansour Yaghouti's works include a collection of short stories; "Tanhatar Az Mah", "the stories of Ahoodarreh" and "Toshay Parand-e Gharib-e Zagros", the long story of "Pajoosh" and the novel of "Bonbast".
Naturalistic features can be seen in the short stories of the “Kalaghha”, “Goozh”, “Quarantine”, and the long story of the “Pajoosh” and “Bonbast” novel. Yaghouti's stories mostly have a bitter ending, such as the stories of “Pajoosh”, “Zir-e Pol-e Pay-e Derakht”, “Ghaziyeh Shishehay-e Morabba”, “Gol Khas”, “Kooche”, “Ahoo”, “Sal-e Korpeh”, “Cheraghi Bar Faraz-e Madiyankooh”, “Tanhatar Az Mah”, “Khandeh”, “Kalaghha”, “quarantine”, “Etesab”, “Talkh”,”Ramona”, “Gozaresh”, “Afei”, “Akhar-e Khat”, “Guiotine”, “Zir-e Aftab”. The presence of animals in Yaghouti's stories is seen dramatically. The protagonists of some stories are animals, such as “Asb-e Tamas Khan” and “Gol Khas”, and in some stories, such as “Gorg”, “Roobaha”, and “Zanboor-e Dana”, animals are used symbolically.
Mansour Yaghouti is one of the contemporary realist writers whose attention to the bitter and painful realities of society is the main theme of his works. The people of Yaghouti's story are from the poor, addicts, criminals, workers and the lower classes of society who are trapped in a miserable life and there is no escape for them. Yaghouti has also made the presence of animals in her stories extensively

کلیدواژه‌ها [English]

  • Realism
  • Tanhatar Az Mah
  • Pajoosh
  • Bonbast
ثروت، منصور. (1386). «مکتب ناتورالیسم». پژوهشنامه علوم انسانی، 54، صص 196-177.
حسن‌زاده میرعلی، عبداله؛ جمعه، معصومه. (1398). «ناتورالیسم و فابل با نگاهی بر آثار صادق چوبک». مجله تاریخ ادبیات، 3(73)، صص 183-167.
ربیعیان، محمدرضا. (1376). دانشنامه ادب فارسی. جلد دو، تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
سیدحسینی، رضا. (1391). مکتب‌های ادبی. جلد اول، چاپ هفدهم، تهران: انتشارات نگاه.
شمیسا، سیروس. (1390). مکتب­های ادبی. چاپ اول، تهران: نشر قطره.
عبداللهیان، حمید. (1379). کارنامه نثر معاصر. چاپ اول، تهران: انتشارت پایا.
فورست، لیلیان و اسکین، پیتر. (1375). ناتورالیسم. ترجمه: محسن افشار، چاپ اول، تهران: نشر مرکز.
قاسم‌نژاد، علی. (1376). ادبیات داستانی، دانشنامۀ ادب فارسی 2. چاپ اول، تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
مدرسی، فاطمه. (1390). فرهنگ توصیفی نقد و نظریه­های ادبی. چاپ اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
میرصادقی، جمال. (1383). داستان­های نام­آور ایران. چاپ اول، تهران: نشر اشاره.
میرصادقی، جمال. (1376). ادبیات داستانی (قصه، رمانس، داستان کوتاه، رمان). چاپ سوم، تهران: انتشارات علمی.
یاقوتی، منصور. (1389). بن‌بست. چاپ اول، تهران: انتشارات افراز.
یاقوتی، منصور. (1365). پاجوش. چاپ اول، تهران: نشر آینده.
یاقوتی، منصور. (1390). تنهاتر از ماه. چاپ اول، تهران: انتشارات آزادمهر.
یاقوتی، منصور. (1374). توشای پرنده غریب زاگرس. چاپ اول، تهران: نشر آروین.
یاقوتی، منصور. (1391). داستان‌های آهودره. چاپ اول، تهران: انتشارات شباهنگ.