ترسیم خطوط کلی ربط مفاهیم شهر و رندی و تطبیق بر اساس بعد زمان بر اساس تحلیل منطقی- زبانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه صنعتی جندی شاپور، دزفول، ایران.

10.22034/ias.2022.336050.1920

چکیده

دانش ضمنی، بخشی از دانش بشری است که  بیشتر براساس مهارت و تجربه  کسب می‏شود  و انتقال آن از فردی به فرد دیگر و تبدیل آن به دانش صریح، با چالش‏هایی جدی روبه‌رو است. بخشی از دانش ضمنی شعرای حکیم ایران، در شعرهای‏شان متجلی شده‏ است. یکی از بزگ‏ترین این شعرا که بیان‌کنندۀ جهان‏نگری ایرانی است، حافظ است. در این مقاله، سعی شده است با روش تفکر منطقی و تحلیل زبانی، بخش کوچکی از دانش ضمنی پنهان در ابیات حافظ را که مرتبط با مفهوم «رندی» است، آشکار شود. فرض اصلی اول این مطالعه، این است که ابیات دیوان حافظ راجع به این مفهوم که در کنار مفهوم «عشق» مهم‏ترین مفاهیم این مجموعه اشعار هستند، دانش ضمنی عمیقی راجع به انسان را در خود پنهان کرده‏اند. دومین فرض اصلی این مقاله، این است که آشکار کردن این دانش ضمنی انسان‏شناسانه و پیدا کردن ارتباط آن با مفهوم «شهر»، دستاوردی مهم برای دانش شناخت شهر و ساخت شهر دارد. این مطالعه با روش تحلیل زبانی - منطقی ربط دو مفهوم-واژۀ «شهر» و «رندی» را جست‌وجو می‏کند. در این مطالعه، روش و نتیجه در هم تنیده هستند و کاملاً شفاف روش تحلیل آن از خلال سطور آن، قابل‌مشاهده‏ است. نتایج این مطالعه، براساس انتخاب‏های عقلی صورت گرفته در مطالعه در چهار بعد زمان، مکان، حرکت و شاعری آشکار شده‏اند. اما در این مقاله، تنها بعد زمان، به‌عنوان یکی از ابعاد ربط شهر و رندی، آورده شده  است. این مطالعه، مقدمه‏ای نسبتا بدیع برای استفاده از روش‏های تحلیل منطقی در دانش شهرشناسی و شهرسازی است. 
اهداف پژوهش:

بررسی ارتباط مفاهیم شهر و رندی در اشعار حافظ براساس بُعد زمان.
کاربرد روش تحلیل منطقی-زبانی در تبیین ارتباط مفاهیم شهر و رندی در اشعار حافظ.

سؤالات پژوهش:

بین مفاهیم شهر و رندی در اشعار حافظ براساس بُعد زمان چه ارتباطی وجود دارد؟
آیا با استفاده از روش تحلیل منطقی-زبانی می‌توان ارتباط مفاهیم شهر و رندی در اشعار حافظ را تبیین کرد؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Drawing General Lines Related to the Concepts of "City" and "Rendi" and Adapting Them Based on the Dimension of Time Based on Logical-Linguistic Analysis

نویسنده [English]

  • Amir Tayyebi
Assistant Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Jundishapur University of Technology, Dezful, Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • City
  • Rendi
  • Logical-Linguistic Analysis
  • Tacit Knowledge
  • Time Dimension
آش‍وری‌، داری‍وش.‌ (1400). ع‍رف‍ان‌ و رن‍دی‌ در ش‍ع‍ر ح‍اف‍ظ، چاپ 18، تهران: مرکز.
اب‍راه‍ی‍م‍ی‌ دی‍ن‍ان‍ی‌، غ‍لام‍ح‍س‍ی‍ن‌. (1393). ق‍واع‍د ک‍ل‍ی‌ ف‍ل‍س‍ف‍ی‌ در ف‍ل‍س‍ف‍ه‌ اس‍لام‍ی‌، چاپ 6، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
الکساندر، کریستوفر. (1397). معماری و راز جاودانگی: راه جاودانه ساختن، ترجمه: مهرداد قیومی بیدهندی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
حافظ، شمس‌الدین محمد. (1400). دیوان حافظ، تهران: ارتباط نوین.
خ‍ات‍م‍ی، م‍ح‍م‍ود. (1396). ج‍ه‍ان‌ در ان‍دی‍ش‍ه‌ ه‍ی‍دگ‍ر، چاپ 4، تهران: مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر.
خالصی، عباس و سیدحسن امین. (1387). مکتب رندی: پژوهشی در شناخت خواجه شمس‌الدین‌محمد حافظ شیرازی سر حلقه رندان جهان، تهران: سرمدی.
خ‍رم‍ش‍اه‍ی‌، ب‍ه‍اءال‍دی‍ن.‌ (1400). ح‍اف‍ظ، چاپ 8، تهران: ناهید.
خندان، علی‌اصغر. (1398). مغالطات، چاپ 15، قم: بوستان کتاب قم.
خ‍وان‍س‍اری‌، م‍ح‍م‍د. (1398). دوره‌ م‍خ‍ت‍ص‍ر م‍ن‍طق‌ ص‍وری، چاپ 29، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. ‌
درگ‍اه‍ی‌، م‍ح‍م‍ود. (1382). ح‍اف‍ظ و ال‍ه‍ی‍ات‌ رن‍دی‌، تهران: قصیده سرا.
ش‍ای‍گ‍ان‌، داری‍وش. (1392).‌ ه‍ان‍ری‌ ک‍رب‍ن‌: آف‍اق‌ ت‍ف‍ک‍ر م‍ع‍ن‍وی‌ در اس‍لام‌ ای‍ران‍ی،‌ ت‍رج‍م‍ه:‌ ب‍اق‍ر پ‍ره‍ام‌، چاپ 6، تهران: موسسه نشر فرزان روز.
ش‍ای‍گ‍ان‌، داری‍وش.‌ (1398). آس‍ی‍ا در ب‍راب‍ر غ‍رب‌، چاپ 13، تهران: امیرکبیر.
ف‍ک‍وه‍ی، ن‍اص‍ر. (1400). ‌ان‍س‍ان‌ش‍ن‍اس‍ی‌ ش‍ه‍ری‌، چاپ 13، تهران: نی.
مامفورد، لوئیز. (1385). فرهنگ شهرها، ترجمه: عارف اقوامی‌مقدم، تهران: مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری.
م‍زارع‍ی‌، ف‍خ‍رال‍دی‍ن‌. (1374). م‍ف‍ه‍وم‌ رن‍دی‌ در ش‍ع‍ر ح‍اف‍ظ، ت‍رج‍م‍ه:‌ ک‍ام‍ب‍ی‍ز م‍ح‍م‍ودزاده‌، تهران: کویر.
م‍وری‍س، ج‍ی‍م‍ز. (1398). ‌ت‍اری‍خ‌ ش‍ک‍ل‌ ش‍ه‍ر ت‍ا ان‍ق‍لابات ص‍ن‍ع‍ت‍ی‌، ت‍رج‍م‍ه:‌ راض‍ی‍ه‌ رض‍ازاده‌، چاپ 15، تهران: دانشگاه علم و صنعت ایران.
وال‍ه‌، ح‍س‍ی‍ن. (1399)‌. م‍ت‍اف‍ی‍زی‍ک‌ و ف‍ل‍س‍ف‍ه‌ زب‍ان:‌ وی‍تگ‍ن‍ش‍ت‍ای‍ن‌ متقدم و ع‍ل‍وم‌ ع‍ق‍ل‍ی‌ اس‍لام‍ی‌، چاپ 2، تهران: گام نو.
وب‍ر‏‫، م‍اک‍س.‌ (1384). ش‍ه‍ر در گ‍ذر زم‍ان‌، ترجمه: ش‍ی‍وا ک‍اوی‍ان‍ی‏، چاپ 4، تهران: شرکت سهامی انتشار.
وی‍ت‍گ‍ن‍ش‍ت‍ای‍ن، ل‍ودوی‍گ‌. (1392). ‌رس‍ال‍ه‌ م‍ن‍طق‍ی‌ - ف‍ل‍س‍ف‍ی‌، ت‍رج‍م‍ه‌ م‍ی‍رش‍م‍س‌ال‍دی‍ن‌ ادی‍ب‌‌س‍ل‍طان‍ی‌، چاپ 2، تهران: امیرکبیر.
هایدگر، مارتین. (1400). هستی و زمان، ترجمه: عبدالکریم رشیدیان، چاپ 10، تهران: نی.