اشاعه هنر اسلامی و عرفانی در آثار، آراء و معماری بقعه مبارکه بانو امین، در قالب هنر گرافیک و پوسترهای گرافیکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای عرفان اسلامی ، دانشکده حقوق،الهیات و علوم سیاسی ، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه عرفان اسلامی، دانشکده حقوق،الهیات و علوم سیاسی ، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران .

3 دانشیار گروه عرفان اسلامی ، دانشکده حقوق،الهیات و علوم سیاسی ، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران

10.22034/ias.2021.252125.1380

چکیده

از ابتدای شکل‌گیری تصوف اسلامی همگام با مردان، زنانی در اقصی نقاط مناطق اسلامی در چار‌چوب دین و مذهب آمیخته با حبّ الهی بالیدند و به مقامات و کرامات فراوان دست‌یافتند. سرآمد همه آنان رابعه عدویه است. به عارفان زن در سده‌‌های نخستین چون رابعه عدویه بیشتر توجه شده است. لذا تحقیق و پژوهش در زمینۀ بانوان عارفه عصر چون بانو امین به فراموشی سپرده شده است. مسئله‌ای که اینجا مطرح می‌گردد بررسی جایگاه هنر اسلامی و عرفانی در آثار و بقعۀ بانو امین و چگونگی بازتاب آن در هنر گرافیک است. پژوهش حاضر به‌روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده‌های منابع کتابخانه‌ای انجام شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از این است که عرفان اسلامی یکی از مضامین مورد توجه در هنر اسلامی است. از سوی دیگر، آرامگاه‌ها و خانقاه‌های صوفیان در نوع خود تجلی‌گاه هنر اسلامی بوده است. بازشناسی بن‌مایه‌های هنر اسلامی در اندیشۀ عرفانی بانو امین و بقعۀ وی نقش مهمی در آگاهی از ارتباط هنر اسلامی و عرفان دارد.
اهداف پژوهش:

بازشناسی منابع در حوزۀ شناخت الگویی شخصیت‌های عرفانی زنان عارف در عصر معاصر.
بررسی ارتباط هنر اسلامی و معماری بقعۀ بانو امین.

سؤالات پژوهش:

مؤلفه­های عرفانی بانو امین در دو بُعد عرفان نظری و عملی چیست؟
هنر اسلامی چه بازتابی در بقعۀ بانو امین داشته است؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Dissemination of Islamic and mystical art in the works, ideas and architecture of the survival of Lady Amin, in the form of graphic art and graphic posters

نویسندگان [English]

  • Sakineh Karimpoor Barkoosarayi 1
  • Mohammad Taghi Faali 2
  • Hadi Vakili 3
1 PhD student of Islamic mysticism, Faculty of Law, Theology and Political Sciences, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Professor of the Department of Islamic Mysticism, Faculty of Law, Theology and Political Sciences, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
3 Associate Professor, Department of Islamic Mysticism, Faculty of Law, Theology and Political Sciences, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biography
  • mystical works and opinions
  • Lady Amin
اردلان، نادر. (1385). اصفهان در مطالعات ایرانی. تهران: فرهنگستان هنر.
اسلامیت، مرضیه. (1389). بانو امین و تفسیر مخزن‌العرفان. تهران: خانه کتاب.
انصاری، خواجه عبدالله. (1378). تفسیر ادبی و عرفانی قرآن مجید. جلد 1 و 2، تهران: چاپ و انتشارات اقبال.
ایازی، سید محمدعلی. (1378). شناخت‌نامه تفاسیر، نگاهی اجمالی به 130 تفسیر برجسته از مفسران شیعه و اهل سنت. قم: کتاب مبین.
بانو امین، سیده نصرت‌بیگم. (1378). سیر و سلوک در روش اولیاء و طریق سیر سعدادء. تحقیق و اضافات محمدرضا نیل‌فروشان، چاپ دوم، اصفهان: انتشارات گنبدهای فیروزه‌ای.
____،_____. (1399). الاربعین‌الهاشمیه من شرح جمله من‌الاحادیث‌الوارده فی‌العلوم‌الدینیه. مهدی العلوی، دمشق: دارالفکر، 1399 ه.ق. /1357. ش.
____،_____. (1386). روش خوش‌بختی، توصیه به خواهران ایمانی: تحقیق و اضافات محمدرضا نیل‌فروشان، اصفهان: کانون تبلیغات رشاد.
____،_____. (1371). جامع‌الشتات. گردآوری: مرتضی مظاهری نجفی، اصفهان، انتشارات انجمن حمایت از خانواده‌های بی‌سرپرست اصفهان.
____،_____. (1371). مخزن‌العرفان در تفسیر قرآن مجید. ج 1-15، اصفهان: به انتشارات انجمن حمایت از خانواده‌های بی سرپرست اصفهان.
____،_____. (1371). مخزن‌اللئالی در فضیلت مولی‌الموالی. اصفهان: انتشارات انجمن حمایت از خانواده‌های بی‌سرپرست اصفهان.
____،_____. (1385). اخلاق و راه سعادت. اقتباس و ترجمه از طهاره‌الاعراق ابن مسکویه، چاپ دوم، اصفهان: انتشارات گلبهار.
____،_____. (1378). معاد یا آخرین سیر بشر، تحقیق و اضافات: محمدرضا نیل‌فروشان، چاپ دوم، اصفهان: انتشارات گنبدهای فیروزه‎ای.
____،_____. (1389). النفحات‌الرحمانیه فی‌الواردات‌القلبیه. چاپ سوم، اصفهان: انتشارات گلبهار.
عمو خلیلی، مرجان. (1379). کوکب دری، شرح احوال بانوی مجتهده امین. تهران: کانون انتشارات پیام عدالت.
فیض کاشانی، ملامحسن. (1395). بانو امین. تهران: انتشارات فرهنگ صبا.
کلیفورد، ویلیام کی. (1387). «اخلاق باور مترجمه صالحی». در مجله حکمت و معرفت س3، ش 8 (32)، صص66- 68.
مجموعه مقالات و سخنرانی‌های اولین و دومین کنگره بزرگداشت بانوی مجتهده سیده نصرت امین. (1374). به کوشش مینا خواجه‌نوری، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
نرم‌افزار بانوی ایرانی، مؤسسه پژوهش‌های دینی امام امیرالمؤمنین (ع) اصفهان.
 همایونی، زینب‌السادات. (1388). زندگی بانوی ایرانی. چاپ سوم، اصفهان: انتشارات گلبهار.