بررسی اسلوب های بلاغی در شعر پایداری مصطفی وهبی التل در تطبیق با مفاهیم و تشبیهات مقاومت در پوسترهای مدافعان حرم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عربی،واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران.

2 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی،واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران.

3 دانشیارگروه زبان و ادبیات عربی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

10.22034/ias.2022.361748.2052

چکیده

یکی از انواع شاخه‌های ادبی و هنری، نوع پایداری یا مقاومت است. در این میان، شاعران و هنرمندان بسیاری این گونه را برگزیده‌اند. مصطفی وهبی التل از شاعرانی است که این سبک ادبی را برگزیده است. این نوع ادبی و هنری، در پوسترها مربوط به جنگ‌ها نیز دیده می‌شود. این پژوهش به دنبال بررسی عناصر بلاغی در شعر پایداری وهبی و پوسترهای دفاع مقدس است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه­ای است. بررسی‌ها نشان داد شاعر با استفاده از ترفند پارادوکس، توانسته دست به بازآفرینی مفاهیم و برجسته­سازی واقعیات تلخ ملت و وطنش بپردازد. در رابطه با نوع تشبیهات مورد استفادۀ شاعر در مجموع می­توان گفت که بیش­تر تشبیهات وی، از نوع مبتذل و سطحی هستند؛ چراکه طرفین تشبیه و ادات و حتی در مواردی وجه شبه در آن کاملاً محسوس بوده و آورده شده است. می­توان گفت که شاعر در زمینه­ی استفاده از عنصر ادبی تلمیح، چندان در عمق حرکت نکرده و درک و دریافت این­گونه تلمیحات در شعر وی نیاز به کوشش چندانی ندارد. نکته­ی قابل تأمل در رابطه با انتخاب اوزان عروضی این شاعر، استفاده از اوزان عروضی مختص به خمریه و یا غزل جهت طرح مسائل ادبیات مقاومت است. شاید بتوان گفت که قبل از بررسی هرگونه مضمون ادب مقاومت در اشعار این شاعر و نیز تناقضات موجود در آن، می­توان این تناقض مضمونی و ساختاری را دید. نکتۀ ادبی متمایز اشعار عرار و نیز نقطۀ ثقل و نقطۀ عطف تحلیلی اشعار وی، در پدیدۀ کاربست صور بیانی مضاعف و تزاحم تصاویر رقم خورده است.
اهداف پژوهش:

بررسی اسلوب­های بلاغی و پارادوکس در اشعار پایداری مصطفی وهبی التل.
بررسی عناصر مقاومت در پوسترهای دفاع مقدس.

سؤالات پژوهش:

مصطفی وهبی التل در اشعار پایداری خود از چه اسلوب­های بلاغی استفاده کرده است؟
عناصر مقاومت و پایداری چه بازتابی در پوسترهای دفاع مقدس دارد ؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the rhetorical styles in Mustafa Wehbi al-Tal's poem of stability in matching with the concepts and similes of resistance in the posters of the defenders of the Haram

نویسندگان [English]

  • Tahereh Sadat Seyyed Hosseini 1
  • Nahedeh Fawzi 2
  • Simin Valavi 3
1 PhD student, Department of Arabic Language and Literature, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Arabic Language and Literature, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran.Iran
3 Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rhetorical styles
  • Mustafa Wahbi al-Tal
  • paradox
  • resistance literature
آدمیّت، فریدون. (1335). اندیشه‏های میرزا آقاخان کرمانی، تهران: پیام.
براهنی، رضا. (1347). طلا در مس، تهران: انتشارات کتاب زمان.
بصیری، محمدصادق. (1387). "طرح و توضیح چند سوالدرباره مبانی ادبیات پایداری"، نامه­ پایداری «مجموعه مقالات اولین کنگره­ی ادبیات پایداری دانشگاه شهید باهنر کرمان»، تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش­های دفاع مقدس.
تقوی، نصراله. (1317). هنجار گفتار: در فن معانی و بیان و بدیع فارسی، تهران: نور.
رجایی، محمدخلیل. (1392). معالم البلاغه. شیراز: فارابی.
داد، سیما. (1375). فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران: مروارید.
زرکشی، بدرالدین. (بی‌تا). البرهان فی علوم القرآن، تحقیق محمد أبوالفضل إبراهیم، بیروت: دار المعرفة.
ثمره، یدالله. (1364). آواشناسی زبان فارسی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. 
شفیعی کدکنی، محمّدرضا. (1380). شعر معاصرعرب، تهران: انتشارات سخن.
.................................................. (1350). صور خیال در شعر فارسی، تهران: انتشارات نیل.
شمیسا، سیروس. (1383). انواع ادبی، تهران: انتشارات فردوس.
............................... (1388). نقد ادبی، تهران: انتشارات میترا.
شهسواری، علی و همکاران. (1398). "بررسی سبک­شناسانه تشبیه و صور بیانی مضاعف در چهار مثنوی از خزائن الملوک
صالح، صبحی. (2002). دراسات فی اللغة، بیروت: دار العلم للملایین.
عبدی بیگ شیرازی"، فصلنامه­ تخصصی سبک­شناسی نظم و نثر فارسی، شماره­ سوم، صص 264 - 284.
غزالی، أبوحامد محمد بن محمد. (1406). إحیاء علوم الدین، بیروت.
فاطمی، فریماه و توحیدی، فاطمه. (1394). «کارکردهای هنر مفهومی در مفاهیم هنر مقاومت». فصلنامه پیکره، دوره4، ش7، صص16-1.
لاشین، عبدالفتاح. (1419ق). البدیع فی ضوء أسالیب القرآن، قاهره: دارالفکر العربی.
محسنی‌نیا، ناصر. (1388). "مبانی ادبیات مقاومت معاصر ایران و عرب"، نشریه­ ادبیات پایداری دانشگاه شهید باهنر کرمان، شماره­ 2، صص12-1.
مطلوب، احمد. (2000م). معجم مصطلحات البلاغیة وتطورها، بیروت: مکتبة لبنان - ناشرون.
هاشمی، سید احمد. (1389). جواهر البلاغة فی المعانی و البیان و البدیع. چاپ پنجم، تهران: الهام.