گرایش ها و رویکردهای نظری معماری بناهای دولتی و حکومتی دوره پهلوی اول و دوم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

2 دانشیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران، نویسنده مسئول.

3 دانشیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

4 استاد گروه معماری، دانشکده معماری، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

معماری، همواره در هر دوره و در هر منطقه­ جغرافیایی، ویژگی­های خاص خود را به مثابه یک پدیده فرهنگی و اجتماعی بازتاب می­دهد. معماری هرگز از عوامل تاریخی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگ و رسوم جامعه در عصرهای مختلف جدا نبوده است و تحولات بروز یافته در جامعه بر معماری، نیز تاثیر بسزائی داشته است. معماری دوره پهلوی اول و دوم، هم­زمان با تحولات عظیم در عرصه معماری غرب همراه بوده و متاثر از اندیشه­ها و گرایش­های نظری معماری کشورهای غربی و هم­جوار خود بوده است. شناخت این گرایش­ها و رویکردهای معماری، کمک شایانی به شناخت کامل معماری این دوران کرده و در تبیین جایگاه عناصر تاثیرگذار بر معماری دوره معاصر ایران نقش حائز اهمیتی ایفا خواهد نمود .ﻣﻌﻤﺎری اﻳﻦ دوره اﻏﻠﺐ ﺗﻘﻠﻴﺪ و اﻗﺘﺒﺎس از ﻣﻌﻤﺎری غربی دﻳﺪه ﻣﻲ­ﺷﻮد و ﺑﻨﺎﻫﺎ در درﺟﻪ اول دارای ﺗﺰﻳﻴﻨﺎت ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻨﺎﻫﺎی ﻏﺮﺑﻲ و در ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ ﺑﻨﺎﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺳﺒﻚ ﻏﺮﺑﻲ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه­­اند. سوال اصلی تحقیق به این صورت می­تواند مطرح شود که گرایش­ها و رویکردهای نظری معماری در طراحی بناهای دولتی و حکومتی دوره­ پهلوی اول و دوم، چه می­تواند باشد. برای پاسخ به این سوال بایستی از روش تحقیق تاریخی-تحلیلی و توصیفی-تحلیلی استفاده شود تا بتوان به نتیجه مورد نظر که به نظر می­رسد تاثیرات معماری این دوره از معماری غرب و کشورهای هم­جوار می­باشد، دست پیدا کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Trends and Theoretical Approaches of Public and Government Buildings’ Architecture on the First and Second Pahlavi era

نویسندگان [English]

  • Amir Hagh Jou 1
  • Hosein Soltan Zadeh 2
  • Farhad Tehrani 3
  • Simoun Ayvazian 4
1
2
3
4
چکیده [English]

Architecture in every school and in every geographic region, reflects its own characteristics as a cultural and social phenomenon. The architecture never has been separated from the historical, economic, social, culture and customs of the society in different and always evolution in society, has also an important impact on architecture. The architecture in the first and second Pahlavi era, was along with the great developments in the field of western architecture besides it was influenced by the ideas and theorical attitudes of western and neighboring countries. Understanding these trends and approaches, would help comprehensive understanding of the architecture of this period and plays an important role on explanation of the effective elements place in the Iranian contemporary architecture. Due to the extensive studies that have been done in this regard in Tehran, it is needed to recognize architectural trends and approaches in different parts of the country. The architectural survey of the North West, given that the area in addition to the being under influence of western architecture, has received profound effects from the architecture of the neighboring countries, could be handy in full understanding  of contemporary architecture, especially during the first and second Pahlavi era. The main question in this case study is that what can  be the architectural trends and theoretical approaches in the design of public and government buildings within the first and second Pahlavi in the north west of Iran. To answer this, the historical-analytical and descriptive-analytical methods should be used to reach to the desired results which seem to be effects of neighboring countries architecture on the region’s architecture.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iranian contemporary architecture
  • Government buildings
  • western architecture
  • the first and second Pahlavi era
-    بانی مسعود، امیر، (1388)، معماری معاصر ایران (در تکاپوی بین سنت و مدرنیته)، نشر هنری معماری قرن، تهران.
-    قبادیان، وحید، (1393)، سبک شناسی و مبانی نظری در معماری معاصر ایران، نشر علم هنر، تهران.
-کیانی، مصطفی، (1383)، معماری دوره پهلوی اول: دگرگونی اندیشه­ها، پیدایش و شکل­گیری معماری دوره بیست ساله معاصر ایران 1320-1299شمسی، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، تهران.
-رجبی، پرویز، (1355)، معماری ایران در عصر پهلوی، مرکز تحقیقات ایران­شناسی دانشگاه ملی ایران، چاپ نقش جهان، تهران.
- سلطان­زاده، حسین، (1376)، تبریز خشتی استوار در معماری ایران، دفتر پژوهش های فرهنگی.
-سلطان­زاده، حسین، (1381)، ﺑﺮﺧﻲ از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ در ﮔﺴﺴﺖ و ﺷﻜﺴﺖ در ﻣﻌﻤﺎری اﻳﺮان، مجله معماری و فرهنگ، شماره 12، تهران.
-    سلطان­زاده، حسین، (1385)، بازتاب سنت در معماری ایران، مجله معماری و شهرسازی، شماره 84، تهران.
-    کیانی، مصطفی، (1382)، معماری معاصر ایران و مکتب مدرن، مجله معماری و فرهنگ، شماره 15 و16، تهران.
-    آیوازیان، سیمون، (1376)، حفظ ارزش­های سنتی در معماری معاصر ایران، مجله هنرهای زیبا، تهران.
-    فلامکی، منصور، (1383)، شکل­گیری معماری در تجارب ایران و غرب، نشر فضا، تهران.
-    پیرنیا، محمدکریم، (1383)، سبک­شناسی معماری ایران، ویراسته معماریان، غلامحسین، نشر معمار، تهران.
-    اعتصام، ایرج، (1374)، بررسی تطبیقی معماری و شهرسازی معاصر ایران و اروپا، میراث فرهنگی، تهران.
-    مختاری طالقانی، (1388)، تلفیق مدرنیسم و معماری ایرانی، تهران.
-    احمدی، بابک، (1373)، مدرنیته و اندیشه نقادی، نشر مرکز، تهران.
-    میرمیران، سیدهادی، (1385)، رویکرد جدید در معماری معاصر ایران، فصلنامه معماری و شهرسازی، شماره 72و73، تهران.
-    سرداری­نیا، صمد، (1381)، تبریز شهر اولین­ها، کانون فرهنگ و هنر آذربایجان، تبریز.
-    جوادی، شفیع، (1350)، تبریز و پیرامون تبریز، بنیاد فرهنگی رضا پهلوی آذربایجان خاوری.
-    فوران، جان، (1378)،  مقاومت شکننده (تاریخ تحولات اجتماعی ایران از صفویه تا سالهای پس از انقلاب اسلامی)، ترجمه: احمد تدین، تهران، موسسه خدمات فرهنگی رسا.
 
-    فرمانفرمائیان، عبدالعزیز، (1383)، تحول معماری ایران در سالهای 1357-1320(1978-1940م)، معمار 25، تهران.

-  Brumfield , William Craft , (2004), A History of Russian Architecture, niversity of Washington Press,USA.

-  Heard Hamilton, George, (1992), The Art and Architecture of Russia: Third Edition (The Yale University Press Pelican History of Art Series), Yale University Press, USA.

Babaie, Sussan, (2015), Persian Kingship and Architecture: Strategies of Power in Iran from the Achaemenids to the Pahlavis, I.B.Tauris
 
-    بانی مسعود، امیر، (1388)، معماری معاصر ایران (در تکاپوی بین سنت و مدرنیته)، نشر هنری معماری قرن، تهران.
-    قبادیان، وحید، (1393)، سبک شناسی و مبانی نظری در معماری معاصر ایران، نشر علم هنر، تهران.
-کیانی، مصطفی، (1383)، معماری دوره پهلوی اول: دگرگونی اندیشه­ها، پیدایش و شکل­گیری معماری دوره بیست ساله معاصر ایران 1320-1299شمسی، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، تهران.
-رجبی، پرویز، (1355)، معماری ایران در عصر پهلوی، مرکز تحقیقات ایران­شناسی دانشگاه ملی ایران، چاپ نقش جهان، تهران.
- سلطان­زاده، حسین، (1376)، تبریز خشتی استوار در معماری ایران، دفتر پژوهش های فرهنگی.
-سلطان­زاده، حسین، (1381)، ﺑﺮﺧﻲ از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ در ﮔﺴﺴﺖ و ﺷﻜﺴﺖ در ﻣﻌﻤﺎری اﻳﺮان، مجله معماری و فرهنگ، شماره 12، تهران.
-    سلطان­زاده، حسین، (1385)، بازتاب سنت در معماری ایران، مجله معماری و شهرسازی، شماره 84، تهران.
-    کیانی، مصطفی، (1382)، معماری معاصر ایران و مکتب مدرن، مجله معماری و فرهنگ، شماره 15 و16، تهران.
-    آیوازیان، سیمون، (1376)، حفظ ارزش­های سنتی در معماری معاصر ایران، مجله هنرهای زیبا، تهران.
-    فلامکی، منصور، (1383)، شکل­گیری معماری در تجارب ایران و غرب، نشر فضا، تهران.
-    پیرنیا، محمدکریم، (1383)، سبک­شناسی معماری ایران، ویراسته معماریان، غلامحسین، نشر معمار، تهران.
-    اعتصام، ایرج، (1374)، بررسی تطبیقی معماری و شهرسازی معاصر ایران و اروپا، میراث فرهنگی، تهران.
-    مختاری طالقانی، (1388)، تلفیق مدرنیسم و معماری ایرانی، تهران.
-    احمدی، بابک، (1373)، مدرنیته و اندیشه نقادی، نشر مرکز، تهران.
-    میرمیران، سیدهادی، (1385)، رویکرد جدید در معماری معاصر ایران، فصلنامه معماری و شهرسازی، شماره 72و73، تهران.
-    سرداری­نیا، صمد، (1381)، تبریز شهر اولین­ها، کانون فرهنگ و هنر آذربایجان، تبریز.
-    جوادی، شفیع، (1350)، تبریز و پیرامون تبریز، بنیاد فرهنگی رضا پهلوی آذربایجان خاوری.
-    فوران، جان، (1378)،  مقاومت شکننده (تاریخ تحولات اجتماعی ایران از صفویه تا سالهای پس از انقلاب اسلامی)، ترجمه: احمد تدین، تهران، موسسه خدمات فرهنگی رسا.
-    فرمانفرمائیان، عبدالعزیز، (1383)، تحول معماری ایران در سالهای 1357-1320(1978-1940م)، معمار 25، تهران.

-  Brumfield , William Craft , (2004), A History of Russian Architecture, niversity of Washington Press,USA.

-  Heard Hamilton, George, (1992), The Art and Architecture of Russia: Third Edition (The Yale University Press Pelican History of Art Series), Yale University Press, USA.

-  Babaie, Sussan, (2015), Persian Kingship and Architecture: Strategies of Power in Iran from the Achaemenids to the Pahlavis, I.B.Tauris.