%0 Journal Article %T نمود مفاهیم عرفانی و صوفیانه شعر در معماری بقاع متبرکه %J مطالعات هنر اسلامی %I موسسه مطالعات هنراسلامی %Z 1735-708X %A خطیب نیا, مهین %D 2023 %\ 02/20/2023 %V 19 %N 48 %P 315-329 %! نمود مفاهیم عرفانی و صوفیانه شعر در معماری بقاع متبرکه %K ارتباط %K تلفیق %K شعر %K معماری %K بقاع متبرکه %R 10.22034/ias.2020.253330.1403 %X معماری و ادبیات در کنار هنرهای دیگر چون نقاشی و موسیقی ازجمله هنرهای اسلامی‌اند که از بُعد صوری و لفظی  (فرم و ساختار، ریتم و وزن) و کاربرد مفهومی دارای مشترکات زیادی هستند؛ به‌گونه‌ای که در برخی موارد تردیدی باقی نمی‌گذارد که خاستگاه و منشأ وجودی آن‌ها از منبعی واحد است. ادبیات ابزار تفکیک‌نشدنی معمار و معمار شخصی شهودگرا است. البته در ادبیات برای رسیدن به اهداف یک طراحی خلاقانه، شعر بر سایر ابعاد ادبیات رجحان دارد. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده‌های منابع کتابخانه به رشتۀ تحریر درآمده است. یافته‌های پژوهش حاکی از این است که شعر در مفاهیمی چون فضا، فرم، سبک و در حوزه زیباشناسی چون استعاره، تضاد، توازن، نماد، رمز و رنگ دارای مشابهات زیادی می‌باشد که نه‌تنها در لفظ، در مفهوم و محتوا نیز نمایان است و این نشان‌دهندۀ ارتباط و تأثیر شعر سنتی در معماری امروز است. از نمونه‌های بارز تأثیر شعر بر معماری،  نمود مفاهیم عرفانی و صوفیانه ازجمله افکار خیام، عطار، مولانا و سنایی بر مزار و گنبد بقاع متبرکه است. معماران دوره صفویه و قاجاریه، موسیقایی، هارمونی و مفاهیم شعر شاعران مذکور را دریافته و به حجم بدل ساختند. آثار معماری به‌دست آمده تبلور شاهکاری برآمده از ارتباط و تلفیق ادبیات و معماری است.اهداف پژوهش:بازشناسی ارتباط شعر سنتی و معماری در ایران.مطالعۀ نمود شعرهای عرفانی و صوفیانه در معماری بقاع متبرکه.سؤالات پژوهش:شعر سنتی و معماری ایرانی دارای چگونه ارتباطی هستند؟اشعار صوفیانه و عرفانی در معماری بقاع متبرکه چه بازتابی داشته است؟ %U https://www.sysislamicartjournal.ir/article_127386_adbde710c5358eb99b362e6c4910d48d.pdf