%0 Journal Article %T اصل سلسله مراتب و تجلی آن در معماری مساجد ایرانی(نمونه موردی مسجد گوهرشاد) %J مطالعات هنر اسلامی %I موسسه مطالعات هنراسلامی %Z 1735-708X %A شیرخانی, علیرضا %A صحاف, خسرو %A فرکیش, هیرو %A چوگانیان, داود %D 2023 %\ 02/20/2023 %V 19 %N 48 %P 502-525 %! اصل سلسله مراتب و تجلی آن در معماری مساجد ایرانی(نمونه موردی مسجد گوهرشاد) %K اصل سلسله‌مراتب %K حکمت متعالیه %K مساجد ایرانی %K مسجد گوهرشاد %R 10.22034/ias.2021.284022.1602 %X اصل «سلسله مراتب» یکی از اصول بنیادی حاکم برجهان هستی است و ازآنجاکه صنع انسانی، عامل برقراری ارتباط انسان با جهان هستی می‌باشد، لذا این اصل نیز یکی از اصول اساسی به‌کار رفته در آثار و هنرهای سنتی است. در این میان مساجد به‌عنوان مهم‌ترین نمود معماری اسلامی و به دلیل موضوعیت خاص معنوی دارای نظام‌های سلسله‌مراتبی پیچیده‌ای می‌باشند که لایه‌های عمیق‌تری از وجود آدمی را مخاطب قرار داده و زمینۀ تعالی و رسیدن به کمال را فراهم می‌کند. مسئله‌ای که می‌توان در این بحث مطرح نمود چگونگی تأثیرپذیری اصل سلسله‌مراتب در معماری از سلسله‌مراتب عالم است. ازآنجاکه این اصل عامل مهمی در سیر تعالی انسان در معماری ایفا می‌کند، می‌تواند به‌عنوان ابزاری انتقادی برای بهبود وضعیت مساجد امروز باشد. بدین منظور این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و تحلیل محتوا، با گردآوری اطلاعات به‌صورت میدانی و کتابخانه‌ای با بهره‌گیری از حکمتِ متعالیه، پس از بررسی و شناخت عوامل تأثیرگذار بر ظهور اصل سلسله‌مراتب در جهان هستی به چگونگی نمود این عوامل در معماری مساجد و تأثیر آن‌ها بر تجلی این اصل در مساجد ایرانی پرداخته و به منظور درک بهتر، مصادیقِ آن‌ها را در مسجد گوهرشاد تحلیل می‌کند. نتایج این پژوهش بیانگر این امر است که، وحدت در کثرت و حرکت جوهری از اصول اساسی حکمت ایرانی، از عوامل تأثیرگذار بر تجلی اصل سلسله مراتب در جهان هستی و معماری مساجد ایرانی می‌باشند. اهداف پژوهش:بررسی اصل سلسله‌مراتب در معماری مساجد ایرانی.بررسی تجلی اصل سلسله‌مراتب در معماری مساجد ایرانی.سؤالات پژوهش:اصل سلسله‌مراتب در معماری مساجد ایرانی چگونه است؟تجلی اصل سلسله‌مراتب در معماری مساجد ایرانی چگونه است؟ %U https://www.sysislamicartjournal.ir/article_141229_b9e6030038b040cd8297e6b28c824873.pdf