TY - JOUR ID - 127429 TI - تبیین نقش مسجد در انسجامِ ساختارِ کالبدی- فضایی محلّه JO - مطالعات هنر اسلامی JA - IAS LA - fa SN - 1735-708X AU - سرافراز, وحید AU - خیرالدین, رضا AU - علی الحسابی, مهران AD - دانشجوی دکتری شهرسازی ، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران. AD - دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی ، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران. AD - دانشیار گروه شهرسازی ، دانشکده معماری و شهرسازی ، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران. Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 19 IS - 45 SP - 305 EP - 325 KW - مسجد KW - انسجام KW - ساختار KW - کالبدی- فضایی KW - محلّه DO - 10.22034/ias.2020.248506.1347 N2 - از نظر ماهیت و نوع مطالعه،مفهومی؛از نظر روش مطالعه، توصیفی- تحلیلی است."همبستگی اجتماعی"و"انسجام کالبدی – فضایی"دو مفهوم وابسته به یکدیگرند. به نظر می‌رسد یکی از دلایل کاهش این ارتباط را باید در عدم هماهنگی و تعادل بین این دو جستجو کرد.از طرفی در شهرهای اسلامی توحید از اصول شریعت در دین اسلام است.تجلی اصل توحید، انسجام وحدت‌گرا در شهر اسلامی – ایرانی را به وجود آورده است. بدین ترتیب شناخت و تجلی اصول حاکم بر جوامع، راهبردی عمیلیاتی در جهت انسجام و یکپارچگی محیط خواهد بود. نتایج پژوهش نشان داد از بین شاخص‌هایی که مسجد را به‌عنوان عنصری انسجام‌بخش در فضای شهر تبدیل می‌کند عبارتند وحدت، امت واحده و قرارگاه‌رفتاری بودنِ مسجد به عنوان مهمترین معیارها در جهت نقش تعیین کننده مسجد بوده‌اند. همچنین مسجد و تأثیر آن بر حوزه پیرامونی خود، در شرایط هرج‌ومرج و نامطلوب ساختار شهری، راهبردی زودبازده در مقیاس‌های خرد و کلان شهری است. طراحی مسجد به‌گونه‌ای که پاسخ‌گو به مقتضیات زمان خود باشد،دیدگاه جهان‌بینی در فضای سکونت را به عینیت تبدیل خواهدکرد. مسجد اضافه‌بر پاسخ‌گویی به نیازهای مادی و معنوی در فضای سکونت همیشه وحدت‌بخش و شاخصِ هویت محله‌های اسلامی-ایرانی بوده است.لذا می‌توان با تقویت ابعاد مورد نظر مسجد در مقیاس خرد همسایگی تا محله و فرامحله‌ای به سطحی از یکپارچگی و انسجام فضایی در بافت شهری رسید. UR - https://www.sysislamicartjournal.ir/article_127429.html L1 - ER -