TY - JOUR ID - 134279 TI - شهر پیامبر، تاملی بر ساختار شهر در نخستین سال های پس از اسلام JO - مطالعات هنر اسلامی JA - IAS LA - fa SN - 1735-708X AU - علیخانی, آرزو AU - خاتمی, سید مهدی AD - دانشجوی دکتری، شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. AD - دکتری تخصصی، گروه شهرسازی، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 18 IS - 42 SP - 297 EP - 312 KW - شهرسازی دوره پیامیر (ص) KW - شیوه تخطیط KW - شهر اسلامی DO - 10.22034/ias.2021.292552.1641 N2 - ساختار شهرها از زمان پیدایش اولین شهرها تحت تأثیر عوامل مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بوده است. با گذشت زمان این عوامل دستخوش تحول و دگرگونی­ هایی شده ­اند. تلاش در راستای رسیدن به الگوی مناسبی از شهر اسلامی که بتواند پاسخگوی نیازهای جامعه­ ی امروز باشد، به عنوان یکی از دغدغه های پژوهشگران حوزه­ ی شهرسازی و اسلام ­شناسی در دهه­ های اخیر مطرح شده است. شناسایی ویژگی ­های شهر اسلامی در زمان پیامبر(ص) به­ عنوان بنیانگذار دین اسلام، می ­تواند به شناسایی این الگو کمک شایانی کند. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده­ های کتابخانه ­ای انجام شده است و روش تطبیقی- تاریخی و به بررسی نمونه ­هایی از شهرهای اولیه تاریخ اسلام  همچون مکه و مدینه پرداخته شده است. مطالعات پیشین نشان می دهد، شهر در زمان پیامبر بیشتر از آنکه با اجزای کالبدی شناخته شود، با عملکرد اجزای خود خصوصاً مسجد شناخته می ­شد. استفاده از شیوه تخطیط به منظور تقسیم زمین،­ روشی است که منجر به شکل­ گیری اصل سلسله مراتب فضایی و قلمرو در این شهرها شده است. مسجد نیز به لحاظ عملکردی، با تبعیت از شیوه تخطیط، به­ صورت سلسله مراتبی و با الگوی فضای باز برای اتفاقات و رویدادهای شهری شکل می ­گیرد و در این دوران به­ عنوان مهم­ترین فضای شهری عمل می کند و البته در دوره­ های بعدی  پس از پیامبر اکرم(ص) شاهد فروکاست اهمیت مسجد به جنبه کالبدی آن هستیم.اهداف پژوهش:1. شناسایی ویژگی­ های شهرهای اسلامی در دوران اولیه اسلام به ­ویژه در زمان پیامبر(ص).2. بازشناسی عوامل مؤثر در تکوین حیات شهری در قرن اول هجری.سوالات پژوهش:1.مصادیق شهرسازی در شهرهای اولیه اسلام در زمان پیامبر(ص) چه بوده ­اند؟ 2.دین اسلام چگونه بر ساختار شهر در دوره پیامبر(ص) تأثیرگذار بوده است؟ UR - https://www.sysislamicartjournal.ir/article_134279.html L1 - https://www.sysislamicartjournal.ir/article_134279_feb67f3b4b080da1b1f5b57e44e27c8d.pdf ER -