طراحی الگوی ارزشیابی برنامه درسی دوره ابتدایی با محوریت تصویرسازی کتاب ها مطابق با معیارهای هنر اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای برنامه ریزی درسی ،گروه علوم تربیتی ،واحد تربت حیدریه ،دانشگاه آزاد اسلامی ،تربت حیدریه ،ایران

2 دانشیار گروه علوم تربیتی ،واحد تربت حیدریه ،دانشگاه آزاد اسلامی ،تربت حیدریه ، ایران

3 استادیار گروه علوم تربیتی ،واحد تربت حیدریه ، دانشگاه آزاد اسلامی ،تربت حیدریه ، ایران.

4 استادیار مدعو گروه علوم تربیتی ،واحد تربت حیدریه ،دانشگاه آزاد اسلامی ، تربت حیدریه ، ایران،گروه علوم تربیتی ،دانشگاه پیام نور ، ایران.

10.22034/ias.2020.254884.1428

چکیده

نظام آموزش‌وپرورش در دورۀ ابتدایی از گسترده‌ترین نظام‌های کلان در جامعه است که سرنوشت جامعه را در بلندمدت تعیین می‌کند؛ به‌عبارت دیگر، مجموعۀ پژوهش‌ها و تجربه‌های دانشمندان و کشورهای جهان، نشان می‌دهد که توسعۀ جوامع، رابطۀ بسیار زیادی با نظام آموزش‌وپرورش ابتدایی آن‌ها دارد. با بهره‌گیری از الگوی مناسب ارزشیابی برنامۀ درسی در دورۀ ابتدایی، می‌توان اطلاعات ارزنده‌ای جهت تصمیم‌گیری درخصوص کیفیت برنامه‌های درسی فراهم آورد تا به‌واسطه آن اصلاح و بازنگری برخی ناکارآمدی‌ها انجام پذیرد و اثربخشی و کارایی برنامه‌های درسی بیش از پیش، افزون گردد. در این پژوهش، تحلیل داده‌ها با استفاده از کدگذاری باز انجام گرفت. برای گردآوری داده‌ها از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. براساس اطلاعات جمع‌آوری‌شده الگوی مطلوب ارزشیابی برنامۀ درسی طراحی و تدوین شده و سپس اعتبار الگوی ارزشیابی برنامه درسی طراحی‌شده از طریق پرسشنامۀ محقق‌ساخته، اعتبارسنجی الگوی ارزشیابی برنامۀ درسی دورۀ ابتدایی از طریق تحلیل عاملی و معادلات ساختاری از طریق نرم‌افزارLISREL 8.8  انجام گرفت.
اهداف پژوهش:

ارائه الگو برنامۀ درسی دوره ابتدایی با محوریت تصویرسازی کتاب‌ها.
بررسی برنامۀ درسی دورۀ ابتدایی با محوریت تصویرسازی کتاب‌ها مطابق با معیارهای هنر اسلامی.

سؤالات پژوهش:

اجرایی ارزشیابی برنامۀ درسی دوره ابتدایی با محوریت تصویرسازی کتاب‌ها به چه صورت است؟
چگونه می‌توان از معیارهای هنر اسلامی در برنامۀ درسی دورۀ ابتدایی با محوریت تصویرسازی کتاب‌ها استفاده کرد؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing a model for evaluating the elementary school curriculum with the focus on illustrating books in accordance with Islamic art standards

نویسندگان [English]

  • Khairolah Bameri 1
  • Hasan Momenicmahmoee 2
  • Mehdi Zrak 3
  • Ali Akbar Ajam 4
1 PhD Student in Curriculum Planning, Department of Educational Sciences, Torbat Heydariyeh Branch, Islamic Azad University, Torbat Heydariyeh, Iran
2 Associate Professor, Department of Educational Sciences, Torbat Heydariyeh Branch, Islamic Azad University, Torbat Heydariyeh, Iran
3 Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Torbat Heydariyeh Branch, Islamic Azad University, Torbat Heydariyeh, Iran.
4 Visiting Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Torbat Heydariyeh Branch, Islamic Azad University, Torbat Heydariyeh, Iran, Department of Educational Sciences, Payame Noor University, Iran.
چکیده [English]

The primary education system is one of the most extensive systems in society that determines the fate of society in the long run. In other words, the collection of research and experience of scientists and countries shows that the development of societies has a great relationship with the system. It has their elementary education. By using the appropriate curriculum evaluation model in elementary school, valuable information can be provided to decide on the quality of curricula to correct and revise some inefficiencies and increase the effectiveness and efficiency of curricula. Be added. In this research, data analysis was performed using open coding based on the collected information, the desired curriculum evaluation model is designed and compiled, and then the validity of the curriculum evaluation model designed through a researcher-made questionnaire validation of the elementary school curriculum evaluation model through factor analysis and structural equations through LISREL software. 8.8 was done.
Research question:
1- How to implement the evaluation of the elementary school curriculum with the focus on illustrating books in accordance with the criteria of Islamic art
2- How to use the elementary school curriculum with the focus on illustrating books in accordance with Islamic art standards
research goals:
1- Presenting the model of the elementary school curriculum with the focus on illustrating books in accordance with the criteria of Islamic art
2- Examining the elementary school curriculum with the focus on illustrating books in accordance with the criteria of Islamic art
Keywords: Curriculum Planning, Islamic Art, Evaluation, Content Analysis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Curriculum planning
  • Islamic art
  • evaluation
  • content analysis
آقازاده، محرم. (۱۳۸۴). راهنمای روش‌های نوین تدریس. تهران: انتشارات آییژ.
آیراسیان، پیتر و راسل، مایکل. (1390). سنجش کلاسی: مفاهیم و کاربردها. (ترجمة هادی کرامتی). تهران: گاج.
اشتراوس، آنسلم و کوربین، جولیت. (1390). اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی، رویه‌ها و روش‌ها، ترجمه: بیوک محمدی، چاپ سوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
احمدی، غلامعلی. (1385). جایگاه و نقش ارزشیابی پیشرفت تحصیلی در آموزش و یادگیری فرایند مدار، اولین همایش  ارزشیابی تحصیلی، تهران: انتشارات تزکیه.
احمدی، حسین. (۱۳۸۴). مبانی و دلایل یکپارچگی دو مفهوم برنامه و فوق برنامه .خلاصه مقالات همایش علمی کاربردی. کرمان: انتشارات رسانه تخصصی.اکبری شلدره‌ای، فریدون؛ قاسم‌پور مقدم،حسین و علیزاده، فاطمه صغری. (۱۳۸۸). روش‌های نوین  یاددهی- یادگیری، تهران: انتشارات فرتاب.
اکبری شلدره‌ای، فریدون؛ قاسم‌پور مقدم،حسین و علیزاده، فاطمه صغری. (۱۳۸۸). روش‌های نوین  یاددهی- یادگیری، تهران: انتشارات فرتاب.
انجمن برنامه‌ریزی درسی ایران. (1388). قلمرو برنامه درسی در ایران، ارزشیابی وضع موجود و ترسیم چشم‌انداز مطلوب، تهران: سمت.
اندرز، سعید و یاسینی، مجتبی. (1394). «دلایل و ضرورت تغییر در نظام ارزشیابی آموزش ابتدایی ایران، دومین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی». مطالعات اجتماعی و فرهنگی، تهران: تحقیقات اسلامی سروش مرتضوی، مرکز راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار.
بازرگان، سیدعباس. (1383). ارزشیابی آموزشی، تهران: سمت.
بازرگان، عباس. (1386). مقدمه‌ای بر برنامه ریزی چند بعدی- ماتریس زندگی، تهران: سمت.
بختیاری، یزدان؛ کیانی‌منش، کامران. (1393). الگوهای ارزشیابی آموزش با تأکید بر تجربه‌های نوین و کاربردی. تهران: انتشارات تمدن علمی.
ابراهیم کافوری، اکرم. (1389). «تدوین و اعتبارسنجی الگویی برای ارزشیابی کتاب‌های درسی براساس رویکرد روانشناسی یادگیری و تربیتی»، اندیشه‌های نوین تربیتی، (92)6، 61-64.
 
ابراهیم کافوری، کیمیا؛ ملکی، حسن و خسروی بابادی، علی‌اکبر. (1394). «بررسی نقش عناصر برنامه‌ریزی درسی کلاین در افت تحصیلی ریاضی سال اول دوره متوسطه از دیدگاه شرکای برنامه درسی». مجله پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، (62)،  50-44.
ابراهیم‌پور، مریم و سبحانی‌نژاد، مهدی. (1394). «ارزیابی وضع موجود و مطلوب برنامه درسی مجازی دانشگاهی از دید دانشجویان». پژوهش‌های آموزش و یادگیری، (106) 2، 87-89.
ابراهیم‌پور کومله، سمیرا؛ نادری، عزت‌اله و سیف نراقی، مریم. (1395). «تبین ویژگی‌های مطلوب عناصر برنامه درسی مطالعات اجتماعی به منظور ارائه الگویی برای ارتقای مهارت‌های حل مسئله دانش‌آموزان دبستانی و ارزشیابی آن از دیدگاه متخصصان برنامه درسی و معلمان ذی‌ربط»، فصلنامه تدریس‌پژوهی، شماره 3 ،20-1.     
احمدی، حجت و آتشک، محمد. (1391). «نیازسنجی آموزش‌های فنی و حرفه‌ای مرتبط با زیست فناوری در سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای ایران»، مطالعات برنامه‌ریزی آموزشی، شماره 1،180-161.
احمدپوری، یونس و شیخ‌زاده تکابی، رعنا. (1396). «مقایسه و نقد سنجش و ارزشیابی کمی و کیفی». مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، (3)3، 73-59.
اصابت طبری، ابراهیم. (1395). «بررسی میزان همپوشانی ارزشیابی آموزشی و ارزشیابی از برنامه درسی»، نو علم، 8-1.
امین‌زاده، لیلا؛ سیفی، محمد و فقیهی، علیرضا. (1394). «ارزیابی برنامه درسی دوره متوسطه (شاخه کار و دانش) با نظر به موضوع کارآفرینی از دیدگاه متخصصان»، نظریه و عمل در برنامه درسی، (6)3، 163-143.
امین خندقی، مقصود و عجم، علی‌اکبر. (1390). «تأملی برپیوند نظری رویکردهای ارزشیابی آموزشی با الگوهای کیفیت آموزشی و تبیین پیامدهای آن بر حوزه عمل»، پژوهش‌نامه آموزش عالی، 13، 73-47.
ایجادی، زهرا؛ سیف نراقی، مریم و نادری، عزت اله. (1397). «طراحی برنامه درسی پژوهش محور در علوم تجربی پایه ششم دوره ابتدایی»، نظریه و عمل در برنامه درسی، (29)2، 60-49.
بازرگان، سید عباس. (1393). «طراحی و ساخت آزمونی برای صلاحیت‌های شناختی سواد ریاضی دانش‌آموزان ایرانی بر مبنای مطالعات پیزا». نظریه و عمل در برنامه درسی، (4)2، 34-5.
بازرگان، سید عباس. (1388). چگونگی ارزشیابی برنامه‌های درسی میان‌رشته‌ای، مجلۀ مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، شماره3، 66-55.
بای محمد، چندری. (1392). برنامه‌ریزی درسی، blogfa.com/1392/07
برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران. (1391). تهران: وزارت آموزش و پرورش و سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی.
پدیدار،  مانیا. (1380). «لزوم تغییر در کتابهای درسی کودکان کم‌توان ذهنی از دیدگاه پرورش اجتماعی آن». مجله تعلیم و تربیت اسثئنایی، ش10.
شیردست، عبدالرضا؛ صادقی، فاطمه زهرا. (1392). «اصول و معیارهای هنر اسلامی»، همایش منطقه‌ای تأثیر آموزه‌های اسلامی در پیشرفت علوم و فن‌آوری‌های نوین، ساری.
احدی ارسون، کبری. (1391). مطالعه تجربیات پسران دوره متوسطه شهر تبریز از ارزشیابی فرایندی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.
اکبری، محمد. (1384). بررسی و ارزشیابی دوره پیش­دانشگاهی شهرستان قم براساس الگوی سیپ. پایان­نامه کارشناسی ارشد- دانشگاه تهران.
قیطانی، ایمان. (1390). استفاده از تصویرسازی در آموزش زبان‌فارسی به غیر فارسی‌زبان در دورۀ مقدماتی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شاهد.