بررسی تحولات نهاد آموزشی (1320-1299 ش) و انعکاس آن بر هنر معاصر در قزوین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تاریخ، واحد یادگار امام خمینی ( ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استادیار گروه تاریخ، واحد یادگار امام (ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

3 دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین، قزوین، ایران.

10.22034/ias.2020.247659.1336

چکیده

نهادسازی جامعه ایران در ابعاد مختلف فرهنگی و اداری که با انقلاب مشروطه آغاز شد، در مقطع زمانی 1320 – 1299 شتابی تازه گرفت و با جدیت دنبال شد. در بازدۀ زمانی مذکور بنیاد نهادهای جدید فرهنگی قزوین نیز ریخته شد. یکی از محورهای اساسی سیاست فرهنگی حکومت رضاشاه در راستای سیاست مدرن‌سازی، نوسازی در حوزۀ آموزشی است که در نظام آموزشی قزوین در مقطع مذکور دگرگونی‌های گسترده‌ای ایجاد کرد و بخش عمدۀ آن به بعد کمّی (احداث مدارس جدید و افزایش تعداد دانش‌آموزان) مربوط بود ضمن اینکه در بعد محتوایی نیز (مواد درسی و سرفصل‌های آموزشی که بیشتر جهت نهادینه‌کردن حس میهن‌پرستی و... بود) شاهد تغییراتی هستیم. با وجود تحول در ساختار آموزشی، به‌واسطۀ سیاست آمرانه و شتاب‌زده که با بافت سنتی در تقابل بود، باعث شد مطالبات مورد انتظار به‌طور کامل محقق نشود. نهاد فرهنگی آموزش در قزوین محور مطالعه در پژوهش حاضر است که در این تحقیق با روش توصیفی – تحلیلی مورد بررسی قرار می‌گیرد. یافته‌های پژوهش حاکی از گسترش نظام آموزش و مدرسه‌سازی در دوره پهلوی است، بقایای معماری برخی از این مدارس حاکی از تأثیر این تحول بر معماری قزوین در دوره معاصر است.
اهداف پژوهش:

بررسی تحولات نظام آموزشی قزوین در دوره معاصر.
بررسی تأثیر مدرسه‌سازی قزوین در دورۀ پهلوی بر هنر معماری این دوره.

سؤالات پژوهش:

تحولات نظام آموزشی دوره پهلوی در نهضت مدرسه‌سازی در شهر قزوین چه بازتابی داشت؟
هنر معماری شهر قزوین چگونه در مدرسه‌سازی دوره پهلوی چه بازتابی یافته است؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A study of the developments of the educational institution (1320-1299 AD) and its reflection on the contemporary art in Qazvin

نویسندگان [English]

  • Abolfazl Rahmani 1
  • Mohammad Kalhor 2
  • Nasrollah pour mohammadi amlashi 3
1 PhD student in history, Imam Khomeini Memorial Branch in Rey, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor of History, Imam Shahrari Memorial Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
3 Associate Professor, Department of History, Imam Khomeini International University, Qazvin, Qazvin, Iran.
چکیده [English]

The institutionalization of Iranian society and consequently Qazvin, in various cultural and artistic dimensions, which began with the Constitutional Revolution and had its ups and downs and finally stagnation, gained new momentum in the period 1320-1299 and was seriously pursued. However, the educational institution in the period under discussion had a significant progress in terms of modernization and material development due to necessity and need. Accordingly, the change in the educational structure, which is one of the main axes of the cultural policy of the mentioned period, due to the authoritarian and hasty policy, which was in opposition to the traditional context, caused the expected demands not to be fully met. The cultural institution of education and its reflection in Qazvin contemporary art is the focus of the study in the present study, which in this research is examined by descriptive-analytical method.
Two main questions: 1- What place did the educational institution have in the process of modernization and modernization of Qazvin between 1320 and 1299?
2- What were the reasons for the establishment and the effects of the educational institution on the cultural-artistic structure of Qazvin?
Objectives: 1- Recognition and analytical income on the developments of Qazvin educational institution in the period of 1320 - 1299 AD, to get acquainted with the cultural-artistic developments of Qazvin
2- Identifying the impact of political structure on the cultural-artistic situation and its positive and negative consequences

کلیدواژه‌ها [English]

  • Educational Institution
  • Qazvin
  • Contemporary Art
  • Reza Shah Period
  • Schools
آشنا، حسام‌الدین. (1384). از سیاست تا فرهنگ، سیاست‌های فرهنگی دولت ایران (1304-1320) تهران: سروش.
الول ساتن، ال.پی. (بی‌تا). رضاشاه کبیر یا ایران نو، ترجمه: عبدالعزیز صبوری، تهران: انتشارات تابش.
امینی، علیرضا. (1382). تحولات سیاسی و اجتماعی ایران در دوران پهلوی، تهران: نشر قومس.
ترابی فارسانی، سهیلا. (1378). اسنادی از مدارس دختران از مشروطیت تا پهلوی، تهران: انتشارات اسناد ملی ایران.
خلیلی‌خو، محمدرضا. (1373). توسعه و نوسازی در دوره رضاشاه، تهران: جهاد دانشگاهی.
دبیرسیاقی، محمد و صفاری، ابراهیم. (1380). تاریخچه فرهنگ و مدارس سرزمین قزوین بر مبنای تعلیمات نوین. دوره 1281 تا 1320 خورشیدی، تهران: حدیث امروز.
دلفانی، محمود. (1382). اسناد سازمان پیشاهنگی ایران در دوره رضا شاه، تهران: کتابخانه ملی ایران.
دولت‌آبادی، یحیی. (1361). تاریخ معاصر یا حیات یحیی، تهران: نگاه.
رودی، مانی. (1387). آموزش و پرورش در دوره رضاشاه، رضاشاه و شکل‌گیری ایران نوین (مجموعه مقالات)، ترجمه: مصطفی ثاقب‌فر، تهران: نیل.
سالور، قهرمان‌میرزا. (1374). روزنامه خاطرات عین‌السلطنه، به کوشش مسعود سالور و ایرج افشار، تهران: انتشارات اساطیر.
قاسمی، پویا. (1377). مدارس جدید در قاجار بانیان و پیشروان، تهران: رشد.
کسروی، احمد. (1344). تاریخ مشروطه ایران، تهران: امیرکبیر.
کوچک‌پور، صادق. (1369). نهضت جنگل و اوضاع فرهنگی – اجتماعی گیلان و قزوین، رشت: گیلکان.
گلریز، محمدعلی. (1368). مینودر یا باب‌الجنه قزوین، قزوین: انتشارات طه با همکاری مرکز قزوین، نشر میراث فرهنگی قزوین.
گلریز، محمدعلی. (1390). اداره شهرداری قزوین. در مجموعه مقالات قزوین، دفتر دوم به کوشش مهرداد پرهیزکاری، تهران: روناس.
محبوبی اردکانی، حسین. (1368). تاریخ مؤسسات تمدنی جدید در ایران، تهران: دانشگاه تهران.
ورجاوند، پرویز. (1377). سیمای تاریخ و فرهنگ قزوین، 3ج، تهران: نشرنی.
روزنامه بازپرس، شماره 72، سال دهم، 1/11/1314
روزنامه اطلاعات، 14/6/1306، شماره 300
روزنامه اطلاعات، 19 /6/ 1314،شماره 2583
روزنامه اطلاعات، سال هفتم، شماره 1877، 31/1/1312
روزنامه اطلاعات، شماره 437 ،2/12/1306
روزنامه بازپرس، شماره 13، 9/11/1305
روزنامه بازپرس، 14/3/1307، سال سوم، شماره 31
روزنامه بازپرس ،به تاریخ 22/10/1310 ،شماره 98
روزنامه بازپرس، به تاریخ 4/12/1310، شماره 110
روزنامه بازپرس، شماره 33، 1/5/1314
روزنامه بازپرس، شماره 16، 16/5/ 1314
روزنامه بازپرس، شماره 45، 16/6/ 1314
روزنامه بازپرس، شماره 46، 18/6/1314
روزنامه بازپرس، شماره 49، سال دهم، 31/6/1314
روزنامه بازپرس، شماره 52، سال دهم، 9/7/1314
روزنامه  بازپرس، شماره 72، سال دهم، 1/11/1314
روزنامه بازپرس، شماره 77، 20/11/1314
روزنامه بازپرس، شماره 85، سال دهم، 23/12/1314
روزنامه بازپرس، شماره 1، سال 11، 10/1/1315
روزنامه پیکان، سال اول، شماره 102، 26/12/1302
روزنامه صلاح بشر، سال اول، شماره 3، 7/4/1303
روزنامه نصیحت، شماره 1، 19/11/1302
روزنامه نوروز، 1037، سال چهارم، 4/10/1319
روزنامه نوروز، شماره 1035، سال چهاردهم، 12/9/1319
روزنامه نوروز، شماره 1036، سال چهاردهم، 28/9/1319
روزنامه نوروز، شماره 1037، سال چهارم، 4/10/1319
روزنامه نوروز، شماره 1040، سال چهارم، 12/11/1319
روزنامه نوروز، شماره 1041، سال چهارم، 17/11/1319
روزنامه نوروز، شماره 1042، سال چهارم، 26/11/1319
روزنامه نوروز، شماره 1043، سال چهارم، 3/12/1319
اصلاح کتب مدارس، فصلنامه تعلیم و تربیت، دی 1304، سال اول - شماره 10، ص 30 - 34.
تعلیم و تربیت، سال 1، ش1، فروردین 1304، ص30؛ همان سال 2، ش 9 و 10 دی 1306، 460.
مجله تعلیم و تربیت، خرداد 1305
مجله تعلیم و تربیت، خرداد 1306
مجله تعلیم و تربیت، سال تحصیلی -1314-1313
مجله تعلیم و تربیت، خرداد 1317
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره سند 11796-297
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره سند 3791-297
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره سند 5491-297
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره سند 35964-297
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره سند 14308-297 
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره سند 29887-297
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره سند (14332-297
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره سند 220-297
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره سند 40822-297
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره سند 3532-297
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره سند 13197-297
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره سند2253 -101008
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره سند2324 -101008
 سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره سند 14317-297
 سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره سند 22753-297
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، سند شماره4- 297015020
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره سند 15876-297
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره سند 29887-297
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره سند 31046-297