تبیین لایه‌های ساختاری گونه‌ ‌شناسی در رابطه استراتژی‌های طراحی معماری سنتی در ساختمان‌های بلند‌ مرتبه مسکونی معاصر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

10.22034/ias.2022.363953.2065

چکیده

در ایران نیز مانند همه جای دنیا، با انگیزه صرفه‏جویی در مصرف زمین‏ گران، مراکز شهرهای بزرگ به ساختمان‏های بلند روی آورده است. اما تجاربی که دارندگان فن‌آوری بلندمرتبه‏سازی از سر گذرانده‌اند هنوز کسب نکرده و شرایط را برای توسعه در زمینه‏هایی که در سیر تکامل آن حضور نداشته، فراهم نساخته است. حجم قابل‌توجهی از بناهای بلندمرتبه فاقد پشتوانه مطالعۀ تخصصی لازم‏اند که خسارات و ضایعات عظیمی را در پی خواهند داشت که باید این ضایعات را تا حد ممکن کاهش داد. تجربۀ ناکام این چند دهه اخیر ساختمان‏های بلند مسکونی در کشور نیازمند مطالعه تحلیلی لایه‏های ساختاری گونه‏شناسی در (استراتژی‌های طراحی) است. این مرحله از پژوهش شامل تحلیل و تفسیر یافته‌های حاصل از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی است که به دو بخش قابل تقسیم است. ساخت ساختمان‌های بلندمرتبه مسکونی با تأثیر از افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی هم‌زمان با توسعه نقش دولت در زندگی اجتماعی، بستر مناسبی، جهت توسعه فعالیت‌های بلندمرتبه‌سازی را فراهم آورد که غالباً به‌صورت تولید انبوه و رویکردهای آن به‌صورت شکلی و عملکردی در دهه پنجاه آغاز گردیده و تاکنون جنبه مباحث محتوایی آن در تبیین لایه‌های ساختاری گونه‌شناسی ساختمان‌های بلندمرتبه مسکونی معاصر تهران انجام نگرفته است.
اهداف پژوهش:

بررسی ترکیب‌گونه و اجرا ساختمان‌های بلندمرتبه مسکونی معاصر تهران.
تبیین الگویی چندلایه گونه‌شناسی، براساس تایپ، جهت طراحی مسکن بلندمرتبه تدوین و با خوانشی پدیدار‌شناسانه.

سؤالات پژوهش:

تأثیر لایه‌های ساختاری گونه‌شناسی در رابطه استراتژی‌های طراحی مسکن بلندمرتبه چگونه است؟
بازتاب نظریه هستی‌شناسی شی‌ءگرا در لایه‌های ساختاری گونه‌شناسی براساس تایپ چگونه است؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An explanation of structural typology associated with traditional architectural design strategies in Tehran’s contemporary residential high-rises

نویسندگان [English]

  • Ardavan Abbasi
  • Behrouz Mansouri
  • Mehrdad Matin
Department of Architecture, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • content analysis
  • typology
  • design
  • residential high-rises
آبراهامیان، یرواند. (1377). ایران بین دو انقلاب. تهران: نشر نی.
آبراهامیان، یرواند. (1389). تاریخ ایران مدرن. تهران: نشر نی.
ارژمند، محمود؛ اعتمادی پور، مرضیه. (1393). «نقد ساختارگرایانه قلعه دختر فیروزآباد»، دوفصلنامه دانشگاه هنر، شماره 13، 37-56.
حافظ‌نیا، محمدرضا. (1377). مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم‌انسانی. تهران: مرکز تحقیق و توسعه علوم‌انسانی.
بذرافکن، کاوه. (1394). مقدماتی بر روش‌های طراحی معماری. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
دیبا، داراب. (1384). «لایه‌های پنهان نقد»، فصلنامه معماری و شهرسازی، شماره 82-83، 3.
سلطان‌زاده، حسین. (1396). خانه در فرهنگ ایرانی (مفاهیم و بعضی از کاربردها). تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
سلطان‌زاده، حسین. (1398). معماری ایران در دوره اسلامی (مفاهیم، الگوها و آثار). تهران: دانشگاه آزاد اسلامی.
شارمند، مهندسین مشاور. (1375). ارزیابی فرایند اجرایی ساختمان‌های بلندمرتبه در تهران - سابقه ضوابط و مقررات بلندمرتبه‌سازی در طرح جامع.
شایگان، داریوش. (1356). آسیا در برابر غرب. تهران: امیرکبیر.
ضیمران، محمد. (1380). اندیشه‌های فلسفی در پایان هزاره دوم. تهران: انتشارات هرمس.
ضیمران، محمد. (1389). فلسفه میان حال و آینده جستاری در باب اندیشه‌های فلسفی معاصر. تهران: پایان.
ضیمران، محمد. (1378). رهیافت پساساختارگرایی به هنر. بایا. 4 و 5.
قبادیان، وحید (1382). مبانی و مفاهیم در معماری معاصر غرب. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
محمدپور، احمد. (1397). ضد: روش: زمینه‌های فلسفی و رویه‌های علمی در روش‌شناسی کیفی. قم: لوگوس.
معماریان، غلامحسین. (1373). آشنایی با معماری مسکونی ایرانی: گونه‌شناسی درون‌گرا. تهران: دانشگاه علم و صنعت ایران.
معماریان، غلامحسین. (1371) .آشنایی با معماری مسکونی ایرانی: گونه‌شناسی برون‌گرا. تهران: دانشگاه علم و صنعت ایران.
نزبیت، کیت. (1957). تئوری معماری پست‌مدرن (1965-1995) (ترجمه پویان روحی). مشهد: انتشارات کتابکده کسری.
Argan, G.C. (1963). On the typology of architecture. Architectural Design, 33(12): p. 564-565.
Harman, G. (2015). Object-oriented ontology, in The Palgrave handbook of posthumanism in film and television. p. 401-409.
Hays, K.M. (1968). Architecture theory since 1968. 2000: Mit press.
Lang, J. (1994). Urban design: the American experience. 1994: John Wiley & Sons.
Lang, J. (2006). Urban design: A typology of procedures and products. 2006: Routledge.
Leupen, B. (1997). Design and analysis. 1997: 010 Publishers.
Leupen, B. & H. Mooij. (2011). Housing design: a manual.
Moneo, R. (1978). On typology. Oppositions 13, 1978.
Neufert, E. & P. Neufert. (2012). Architects' data. 2012: John Wiley & Sons.
Vidler, A. (1998). The third typology. Oppositions Reader. 13-17, 1998.
Whyte, W. (2006). How do buildings mean? Some issues of interpretation in the history of architecture 1. History and Theory. 45(2): p. 153-177.