طراحی الگوی زنجیره تامین گردشگری مذهبی ایران با رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه کارآفرینی ، واحد علی آباد کتول ، دانشگاه آزاد اسلامی ، علی آباد کتول ، ایران

2 گروه مدیریت و حسابداری ، واحد علی آباد کتول ، دانشگاه آزاد اسلامی ، علی آباد کتول ، ایران

10.22034/ias.2022.241637.1307

چکیده

امروزه گردشگری مذهبی به‌عنوان یکی از روبه‌رشدترین گونه‌های گردشگری در سطح جهان و ایران مطرح است. این گردشگری به‌عنوان ابزاری مناسب در راستای توسعۀ مقصدهای برخوردار از قابلیت گردشگری مذهبی مورد توجه است. بنابراین ضرورت شناسایی عوامل اثرگذار در توسعه این گونۀ گردشگری مطرح می‌شود. هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی زنجیره تأمین گردشگری مذهبی ایران با رویکرد ساختاری تفسیری بوده است که از لحاظ هدف کاربردی و از حیث روش اجرا توصیفی - پیمایشی و از نوع همبستگی است. در این پژوهش ابتدا از مطالعه نسبتاً گسترده ادبیات مرتبط، مهم‌ترین عوامل زنجیره تأمین گردشگری مذهبی استخراج شد. سپس براساس نظر خبرگان 98 مؤلفه در قالب ده بُعد اصلی شناسایی شد. در گام بعدی به منظور برقراری ارتباط و توالی بین ابعاد و ارائه مدل ساختاری‌شان از روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری بهره گرفته شده است. در این روش براساس دیدگاه نظرات خبرگان و تجزیه‌وتحلیل‌های صورت گرفته، زنجیره تأمین گردشگری مذهبی ایران احصا و گردآوری گردید. نتایج نشان دادند سه بُعد مراکز پذیرایی، فروشگاه‌ها و آژانس‌های مسافرتی و تورها در سطح اول و دو بِعد اقامتی و زیست‌محیطی و انرژی در سطح دوم و مراکز بازدید در سطح سوم و دو بُعد مدیریتی و اقتصادی، اطلاعات و ارتباطات در سطح چهارم و حمل‌ونقل در سطح پنجم و در نهایت امنیت و ایمنی در سطح ششم قرار دارند.
 
اهداف پژوهش:

شناسایی ابعاد مؤلفه‌های زنجیرۀ تأمین در صنعت گردشگری مذهبی در ایران.
سطح‌بندی مؤثر بر مؤلفه‌های زنجیرۀ تأمین در صنعت گردشگری مذهبی ایران.

سؤالات پژوهش:

ابعاد و مؤلفه‌های زنجیرۀ تأمین در صنعت گردشگری مذهبی در ایران کدامند؟
سطح‌بندی مؤثر بر مؤلفه‌های زنجیره تأمین در صنعت گردشگری مذهبی ایران با روش LSM چگونه است؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing a model for Iran's religious tourism supply chain with an interpretive structural modeling approach

نویسندگان [English]

  • Jalil Toshani 1
  • Parviz Saeedi 2
  • Majid Nasiri 2
1 Department of Entrepreneurship, Aliabad Katul Branch, Islamic Azad University, Aliabad Katul, Iran
2 Department of Management and Accounting, Aliabad Katul branch, Islamic Azad University, Aliabad Katul, Iran

کلیدواژه‌ها [English]

  • supply chain
  • religious tourism
  • factor analysis
  • interpretive structural modeling
توسلی حجتی، زهرا؛ بیجه کشاوری، رضا. (1394). «ساختار و شاخص‌های ارزیابی زنجیره تأمین گردشگری مورد مطالعه موردی شهر مشهد»، نشریه مدیریت زنجیره تأمین، شماره 17، 83-66.
توکلی، حمید. (1398). «گردشگری مذهبی، همایش ملی توسعه پایدار با رویکرد فرصت‌ها و چالش‌های سرمایه‌گذاری در منطقه ترشیز»، گردشگری. شماره 10، 42-21.
خداوردی، روح‌اله. (1389). «مقتضیات تحقق مدیریت زنجیره تأمین سبز در صنعت خودروسازی ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مدیریت صنعتی، دانشگاه علامه طباطبایی.
رضایی، امیر. (1390). بررسی و ارائه راهکارهای تحقق مدیریت زنجیره تأمین سبز در صنعت ساختمان ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه تهران.
رجبی امیرآباد، ربابه. (1399). «نقش جاذبه‌های فرهنگی، مذهبی در توسعه گردشگری (موردپژوهی شهرستان تویسرکان)»، فصلنامه فضای گردشگری، شماره 9، 76-63.
رمضانیان، محمدرحیم؛ حیدرنیای کهن، پدرام. (1389). «عوامل مؤثر بر مدیریت زنجیره تأمین سبز در صنعت گردشگری مورد مطالعه: آژانس‌‏های مسافرتی شهر تهران». مطالعات مدیریت گردشگری (مطالعات جهانگردی)، شماره 10، 151-125.
زرگر، سید مجتبی و همکاران. (1390). «تبیین مفهوم و جایگاه مدیریت زنجیره تأمین گردشگری (TSCM) در توسعه صنعت گردشگری»، همایش گردشگری و توسعه پایدار، شماره 11، 78-61.
شاپورآبادی، محمدعلی؛ احمد، سبزآبادی. (1390). «تحلیلی بر ظرفیت‌های توسعه گردشگری مذهبی ـ فرهنگی کلان شهر قم، مطالعات ملی، شماره 12، 112-83.
فیروزجائیان، علی‌اصغر؛ یوسفی، ندا؛ میرمحمدتبا، سیداحمد. (1393). «تحلیل کارکردی گردشگری مذهبی در ایران (فراتحلیلی از تحقیقات موجود)»، برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، شماره 3، 165-143.
قدیری، مجتبی؛ حاتمی فر، پژمان؛ طباطبایی، سیدمهدی. (1395). «ارزیابی زنجیره تأمین گردشگری روستایی روستای مصر». مطالعات مدیریت گردشگری (مطالعات جهانگردی)، شماره 11 ، 62-41.
Fabio, C. Gian, C. Anahita, M. (2016). New Trends of Pilgrimage: Religion and Tourism,Authenticity and Innovation,Development and Intercultural Dialogue: Notes from the Diary of a Pilgrim of Santiago, AIMS Geosciences, 2 (2), pp.152-165.
Heydari Chianeh, R. Chiappa, G. D. Ghasemi, V. (2018). Cultural and religious tourism development in Iran: prospects and challenges, Anatolia: An International Journal of Tourism and Hospitality Research, 29 (2), pp. 204-214.
Indrawati, N. Soetomo, S. Setioko, B. Murtini, T. W. (2016). Edu- Religious Tourism Based on Islanic Architectur Approach,a Prelimenary Research in Majasto Cemetery- Sukoharjo Regency Central Java, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 227, pp. 656-663.
Irimias, A. Mitev, A. Michalko,G. (2016). Demographic Characteristics Influencing Religious Tourism Behaviour:Evidence form a Central-Eastern- European country, International Journal of Religious Tourism and Pilgrimage, 4 (4),pp. 19-32.
Maneenetr, T. Tran, T. H. (2014). SWOT Analysis of Religious Tourism in Nong Khai Province,Thailand Proposed Guidelines to Incorporate Temple Stay Program, Mediterranean Journal of Social Sciences, 5 (23),pp. 696-701.
Meyer, G. (2004).New Research Network for Islamic Tourism New Research Network for Islamic Tourism, Islamic Tourism, (11).
Mung’onye, P.B. (2008). What Impels Service Innovation in the Tourism Industry in Europe’s Northern Periphery? Supply Chain Management in Tourism Sector,Master’s degree thesis, Molde University College.
Rashid, A. (2018). Religious tourism – a review of the literature, Journal of Hospitality and Tourism Insights, 1 (2), pp. 150-167.
Rot, E. Mikinac, K. Bogdan, S. (2014). General Characteristics of religious tourism in Croatia,UTMS Journal of Economics, 5(1), pp. 79–87.
Secall, R. (2003). The origins of religious tourism: Special reference to the Saint James’s way tourism, in: C. Fernandes, F. Mcgettigan and J. Edwards (Eds) Religious Tourism and Pilgrimage (Portugal: Atlas Special Interest Group).
Shinde, S. (2018). Governance and Management of ReligiousTourism in India, International Journal of Religious Tourism and Pilgrimage, 6 (1), pp. 58-71.
Sofield, T. (2011). Tourism value chain analysis, Symposium for Developing the Southern Economic Corridor Phnom Penh, Cambodia.
Song, H. & Liu, J. & Chen, G.)2013).Tourism Value Chain Governance: Review and Prospects, Journal of Travel Research, 52(1), pp. 15 –28.
UNWTO. (2014). Tourism can protect and promote religious heritage. Retrieved from http://media.unwto.org/press-release/2014-12-10/tourism canprotectand  promoteeligious heritage.
Wang, J. Huang, X. Gong, Z. Cao, K. (2020). “Dynamic assessment of tourism carrying capacity and its impacts on tourism economic growth in urban tourism destinations in China”, Journal of Destination Marketing & Management, 15(100383), pp. 1- 15.
Zhang, Y. (& Murphy, P. (2009). Supply-chain considerations in marketing underdeveloped regional destinations: A case study of Chinese tourism to the Goldfields region of Victoria, Tourism Management. 30, pp. 278–287.