اتحاد دین و سیاست از نظرگاه روضۀ العقول (مرزبان نامه بزرگ ساسانی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان ایران

2 استادیار گروره زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان ایران

3 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه ازاد اسلامی واحد همدان- ایران

چکیده

       
مرزبان نامه یکی از مهم ترین آثاری است که در عهد سلاجقه روم در این سرزمین توسط مرزبان بن رستم بن شهریارنوشته شده است. این اثر که جزئی از آثار ارزنده زبان فارسی و طبری محسوب می شود، توسط محمد بن غازی مَلَطیَوی اصلاح و ترجمه شده و «روضه العقول» نامیده‌ شده است. مضمون این کتاب دربردارنده داستان های نقل شده از زبان حیوانات، داستان های اخلاقی و آموزنده ایی می باشد که به شیوه فنی و ادبی خاصی حکایت شده اند. قهرمانان این داستان ها غالبا از جانوران و گیاهان و جمادات هستند که نقش سمبلیک شخصیت های داستان را بازی می کنند و گاهی نیز انسان ها در قالب و نماد اشخاص واقعی داستان گذارده شده اند. یکی از مفاهیمی که در این کتاب به آن اشاره شده است، اتحاد دین و سیاست است که در بردارنده مضمون باستانی نظریه الهی سلطنت می باشد. این پژوهش که به شیوه کتابخانه ایی و با رویکرد توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است، به تبیین مضامین توصیفی سلطنت با چهار رویکرد؛ دین و سلطنت، فره ایزدی و ظل اللهی، هیبت سلطانی، خردورزی سلطانی در داستان های روضه العقول می پردازد. در نهایت، نتایج این مطالعه نشان دهنده این مطلب است که ملطیوی در روضه العقول با صراحت به لفظ پیوند دین و سلطنت اشاره نموده است، اما در جمع بندی کلی، این بُعد از ابعاد نظریه الهی سلطنت با کمترین فراوانی بسامد دیده می شود. بنابراین، از منظر ملطیوی، سیاست سلطان پیش از آنکه پیوند و ارتباط محکمی با دین داشته باشد، باید دارای خصلت های فره ایزدی و ظل اللهی، هیبت سلطانی، خردورزی سلطانی همراه باشد که موجب پایداری نظام و ایجاد مقبولیت بین همگان گردد.
 
اهداف پژوهش:

تبیین فراوانی بسامد اتحاد دین و سیاست در داستان های روضه العقول
بررسی ابعاد دیدگاه نظریه الهی سلطنت در داستان های روضه العقول

 
سوالات پژوهش:

ابعاد نظریه الهی سلطنت در داستان های روضه العقول در قالب حکایات و روایات چگونه تبیین می شود؟
چه شواهدی دال بر اتحاد بین دین و سیاست در داستان های روضه العقول در بردارنده دیدگاه الهی سلطنت می باشد؟

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Unity of Religion and Politics from the Viewpoint of Ruza al-Aqul (The Grand Marzban-Nameh of the Sassanid Era)

نویسندگان [English]

  • Laila Valian 1
  • shahrooz jamali 2
  • reza sadeghi shahpar 3
1
2 Assistant Professor of Persian Language and Literature Hamadan Azad University
3 Faculty of Literature, Islamic Azad University, Hamadan Branch - Hamadan - Iran
چکیده [English]

Abstract
Marzban-nameh is one of the most imperative works written by Marzban bin Rostam bin Shahriar during the Sultanate of Rum dynasty. This valuable literary work which is considered as one of the most magnificent literary works of Persian and Tabari languages is translated and edited by Mohammad bin Ghazi Malatavi and has been titled as "Ruza-al Aqul”. The concept of the book contains stories told by animals bearing ethical and didactic morals which are narrated in a specific technical and literary manner. The heroes of these stories are often animals, plants, and creatures that play the symbolic role of the characters in the story; moreover, at times, humans are also applied as symbols of the actual personalities of the stories.  One of the concepts mentioned in this book is the unification of religion and politics which embodies the ancient theme of divine monarch theory. This library-based research with a descriptive-analytic approach explores the descriptive themes of monarchy with four approaches: religion and monarchy, Far-e-Izadi (divine divinity) and Zel-e-Elahi (divine reverence), dominion awe and wisdom in the stories of Ruza-al Aqul. Finally, the results of this study indicate that Malatavi explicitly refers to the connection between religion and monarchy in the Ruza-al Aqul; however, in the overall analysis, this aspect of the divine theory of monarchy is seen with the least frequency. Therefore, from his point of view, the sultan's policy, before it bears a strong connection with religion, must have the characteristics Far-e-Izadi (divine divinity) and Zel-e-Elahi (divine reverence), dominion awe and wisdom which will sustain the structure and create popularity among all.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Divine Ruling
  • Religion and Monarchy
  • Far-e-Izadi and Zel-e-Elahi
  • dominion awe and wisdom

مراجع

Muskawiyyah, A. I. (1966). Tahdhib al-Akhlaq, by the efforts of Constantine Zariq, Beirut: American Society.
Ferdowsi, A. Gh. (1982). Shahnameh, Tehran: Ali Akbar Elmi Publications.
Ghazi Moradi, H. (2017). Instrumental reflections: A look at the intellectual project of Seyed Javad Tabatabai, Tehran: Akhtaran.
Qomi, M. A. Gh. (1969). "Ershadnameh", by Hassan Ghazi Tabatabai, Journal of the Faculty of Literature and Humanities, Tabriz, vol. 20, p. 36, p. 377.
Zaehner, R. C. (1961). The dawn and twilight of Zoroastrianism. History of religion, translated by Timur Ghaderi, Tehran: Fekre Rooz.
Dalir, N. (2014). "Political culture and theoretical foundations of monarchy and monarchy; a comparative study of Farah Izadi and Zolollahi", Cultural History Studies Journal of the Iranian History Association, Year 5, Issue 20, Summer, pp. 53-59.
Khosravi, Gh. R. (2001). "Political Legitimacy", Journal of Reflection of Thought, No. 24. pp. 19-31.
Khmer, Gh. H.; Jadid al-Islam, H.; Salari, M. (1398). A Study of the Aesthetic Components of Islamic Art Works Based on the Mystical Opinions of Mullah Mohsen Feyz Kashani and Abraham Fazloo, Journal of Islamic Art Studies, Tehran, Fall 1398, Fifteenth Year, No. 35, p.166.
Karimi Zanjani al-Asl, M. (2001). Imamiye in the first centuries of absence, Tehran: Ney Publishing.
Kashfi, S. J. (1381). The scale of kings and tribes, and the straight path in the behavior of caliphs, by the efforts of Abdul Wahab Frati, Qom: Bustan Ketab Publications.
Salehi, K. (2009). "The role of Zoroastrian clerics in the structure of Iranian society in the Sassanid era", Journal of Historical Research of Islam and the World, No. 5. pp. 24-40.
Tabatabai, S. J. (1975). An Introduction to the History of Political Thought in Iran, Tehran: Kavir.
Tabatabaeifar, S. M. (2004). "Comparative study of theories of monarchy", Political Science - Baqer al-Uloom University (AS): Fall 2004 - No. 27, pp. 49-68.
Tusi, Kh. N. (2536 AH). Nasiri ethics, correction and revision of Mojtaba Minavi and Ali Reza Heidari, Tehran: Kharazmi.
Mawardi, H. (1978). Facilitating the view and accelerating the victory in the ethics of the king and the politics of the king, research by Rezwan al-Sayyid, Beirut: Dar al-Ulum al-Arabiya.
Moein, M. (1363). Mazdisna and Persian Literature, Volume 2, Tehran: University Press.
Maltavi, M. Gh. (1393). Marzbannameh Bozorg (Rawdah al-Aqool), edited by Fathullah Mojtabaei - Gholam Ali Aria, Tehran: Kharazmi Publications.
Mirkamali, K.; Farrokhzad, M.; Heidari Nouri, R. (1398). A Study of Rhetoric and Phonetic Aesthetics in a Lyric by Rumi and Its Reflection in Safavid Carpet, Scientific-Research Journal of Islamic Studies and Art, Tehran, Fall 1398, Fifteenth Year, No. 35, p.1
Varavini, S. (1370). Marzbannameh, by the efforts of Khalil Khatib Rahbar, Tehran: Safi Alisha, fifth edition.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار