مولفه های تاثیرگذار بر سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی با تاکید بر سیاست های متولیان فرهنگ و هنر جامعه کنونی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل، واحد بین‌الملل کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، جزیره کیش، ایران.

2 دکتری تخصصی، استادیار، گروه علوم سیاسی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.

3 دکتری تخصصی، استادیار، گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

4 دکتری تخصصی، استادیار، گروه علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

10.22034/ias.2020.239280.1294

چکیده

اعتماد عمومی و سرمایۀ اجتماعی از مهم‌ترین عناصر مهم نظم اجتماعی محسوب می‌شود. لذا اگر در تعاملات اجتماعی میان اعضای یک جامعه بی‌اعتمادی حاکم و یا سطح اعتماد اندک باشد روابط پایدار میان اعضای جامعه کمتر برقرار می‌شود.  باوجود آنکه دولت‌ها نقش اساسی در تقویت یا تضعیف یا اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی دارند، جستجوهای متعدد حاکی از آن است که این حوزه مورد کنکاش جدی اندیشمندان داخلی قرار نگرفته است. به همین دلیل این پژوهش به دنبال این پاسخگویی به این سؤال است که مؤلفه‌های تأثیرگذار بر سرمایۀ اجتماعی و اعتماد عمومی را با تأکید بر سیاست­ های فرهنگ و هنر در برهه زمانی 1392 تا 1397 ( دولت روحانی) بررسی کند. این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و ابزار فراتحلیل انجام‌گرفته است؛ ابزار فراتحلیل مهم‌ترین ابزار برای خلاصه‌سازی تحقیقات گذشته است، خصوصاً هنگامی‌که حجم نمونه در یک مطالعه، آن‌قدر کم باشد که نتوان به نتیجه‌گیری مطمئنی رسید. یافته ­های پژوهش حاکی از این است که عملکرد دولت و سیاست­ های فرهنگی و هنری آن ­ها موجب شده است که سرمایه اجتماعی در سه سطح خرد، میانی و کلان کاهش داشته است.

اهداف پژوهش:
1. تبیین مؤلفه‌های تأثیرگذار بر سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی در جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی دولت روحانی).
2. بررسی سیاست ­های فرهنگی و هنری بر سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی.

سؤالات پژوهش:
1. کدام مؤلفه ­ها بر ایجاد اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی در جهوری اسلامی تأثیرگذار بوده است؟
2. سیاست ­های فرهنگی و هنری در جمهوری اسلامی چه نقشی بر سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی داشته است؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Influences Affecting Social Capital and Public Trust with a Prominence on the Policies of the Guardians of Art and Culture in Current Iranian Society.

نویسندگان [English]

  • Mohamad Rasoul Darvishi 1
  • Mohammad Reza Qhaedi 2
  • Garine Keshishian Siraki 3
  • Mohamad Tohid Fam 4
1 P. H. D. student, Department of Political Science and International Relations, Kish International Unit, Islamic Azad University, Kish Island, Iran.
2 PhD, Assistant Professor, Department of Political Science, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran.
3 P. H. D, Assistant Professor, Department of Political Science and International Relations, South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
4 P. H. D, Assistant Professor, Department of Political Science, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Public trust and social capital are considered to be the most imperative elements of social order; therefore, if mistrust prevails or the level of trust is low in social interactions among the members of a society, stable relations between the members of the social order are less likely to be established. Despite the fact that governments play a fundamental role in strengthening or weakening public trust and social capital, numerous searches indicate that this area has not been completely explored by domestic thinkers. For this reason, this research seeks to answer this question by examining the factors affecting social capital and public trust and by emphasizing the policies of culture and art in the years 2012 to 2017 in Iran (Rouhani administration). This investigation was completed by applying the survey method and meta-analysis tool; The meta-analysis tool is the main tool for summarizing past research, particularly when the sample size in a study is so small that no reliable conclusions can be reached. The findings of the research indicate that the performance of the government and their cultural and artistic policies have instigated the social capital to decrease in three levels: micro, medium and macro.

Research aims:
1. Explanation of the factors affecting social capital and public trust in the Islamic Republic of Iran (case study of the Rouhani administration).
2. Investigating cultural and artistic policies on social capital and public trust.

Research questions:
1. Which components have influenced the creation of public trust and social capital in the Islamic Republic of Iran?
2. What role have cultural and artistic policies in the Islamic Republic of Iran played on social capital and public trust?

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Capital
  • Public Trust
  • Islamic Republic of Iran
  • Rouhani Administration
  • Cultural and Artistic Policies
اسماعیلی، رضا. (1397). «بررسی رابطه دسترسی به کالاهای هنری و خدمات فرهنگی با سرمایه اجتماعی»، جامعه‌شناسی کاربردی، شمارۀ 69، صص. 106-87.
افشار نادری، افسر. (1387). «نقش زنان در ارتقای سرمایه اجتماعی»، فصلنامه فرهنگی - دفاعی زنان و خانواده سال سوم، شماره 12.
الماسی، حسن و حسینی، لیلا سادات. (1398). «بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر رضایت شغلی کارکنان سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری»، پژوهش گردشگری، ۱ (۱).
اوفه، کلاوس‌. (1384). چگونه می‌توان به شهروندان اعتماد داشت، در تاج‌بخش، کـیان. سرمایه اجتماعی، اعتماد، دموکراسی‌ و توسعه‌، تـرجمه افـشین خاک‌باز و حـسن پویان، تـهران‌: نشر‌ شیرازه.
پاتنام، رابرت. (1380). دموکراسی و سنت‏های مدنی، ترجمه محمدتقی دلفروز، تهران: نشر سلام.
تاج‌بخش، کیان. (1384). سرمایه اجتماعی، اعتماد، دموکراسی و توسعه، ترجمه افشین خاک‌باز، حسن پویان، تهران: نشر شیرازه.
حمدی، کریم و اصفهانی، مینا. (1387). «نقش مدیران فرهنگی در حفظ و ارتقاء سرمایه اجتماعی»، مجله مدیریت فرهنگی، شمارۀ 2، صص. 82-71.
دیـویس، کیـت و اسـتورم، جـاننیـو. (1370). رفتـار سـازمانی، ترجمـه دکتـر محمدعلی طوسی، تهران: مرکز مدیریت دولتی.
زاهـدی، شمس‌­السـادات‌ و ابـراهیم ­پـور، حبیب. (1391). حکمرانـی مبتنـی بـر پایـداری (بـا تأکیـد بـر حفاظت محیطی)، چاپ اول ، تهران‌: انتشارات‌ سمت.
شفیع آبادی، عبـدالله. (1375). راهنمـایی و مـشاوره شـغلی و حرفه‌ای، تهـران: انتشارات رشد.
شیری، حامد و مرشدی، ابوالفضل. (1389). «کانون­های فرهنگی-هنری و توسعه سرمایه اجتماعی»، جامعه­شناسی کاربردی، شماره40، صص. 176-145.
صـالحی‌ امـیری، سید رضا و گاوسی‌، اسـماعیل.‌ (1387). سـرمایه اجتمـاعی، تهـران‌: مجمع‌ تشخیص مصلحت نظام، تحقیقات استراتژیک، پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی.
غفاری، غلامرضا. (1387). «سرمایه اجتماعی و پیشگیری از جرم»، در مجموعه مقالات نخستین همایش پیشگیری از جرم، تهران، دفتر تحقیقات کاربردی پلیس، صص. 263-289.
فوکویاما، فرانسیس. (1385). پایان نظم (بررسی سرمایه اجتماعی و حفظ آن)، ترجمه: غلام عباس توسلی، تهران: جامعۀ ایرانیان.
کلمن، جیمز. (1377). بنیادهای نظریه اجتماعی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
کاستلز، مانوئل. (1380). عصر اطلاعات، اقتصاد، جامعه و فرهنگ، ترجمه احمد عقیلیان و افشین خاک‌باز‌، تهران‌: انتشارات طرح نو.
گیدنز، آنتونی. (1380). پیامدهای مدرنیته، ترجمه محسن ثلاثی، چاپ دوم، تهران: نشر مرکز.
لرنی، منوچهر. (1383). آسیب‌شناسی امنیت، تهران: انتشارات رامین.
مرکز ملی رصد اجتماعی. (1397).  سنجش سرمایه اجتماعی کشور.
وکیل حیدری ساربان؛ صادق­لو، طاهره و سجاسی قیداری، حمدالله. (1393). «تبیین نقش سرمایه اجتماعی در ارتقای رضایتمندی شغلی کشاورزان روستایی؛ مطالعه موردی: روستاییان شهرستان مشگین شهر»، برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 21.
Bourdieu, p. (1986). the form of capital inj Richardsou(ed); Handbook of theory and research for the sociology of Education New York, Green wood.
Frank, K. Topper, A. & Zhao, Y. (2001). Diffusion of innovations, social capital and sense of community. Paper presented at the annual meeting of American Educational Research Association, Seattle, WA.
Kaufman, D., Kraay, A., & Mastruzzi‌, M. (2010‌). The Worldwide GovernanceIndicator: Methodology and Analytical Issues. World Bank, The World Bank Development Research Group.
Leftwich, A. (1993). Governance, democracy and development in the Third World. Third World Quarterly 14(3): pp. 605-624.
Narayan, D. & Cassidy, M. F. (2001). A Dimensional Approach to Measuring Social Capital: Development and Validation of a Social Capital Inventory. Current Sociology, 49(2), pp. 59–102.
Portes, A. Landolt, P. (1996). The Downside of Social Capital, The American Prospect, May 1.
Putnam, RD. (2001). Social Capital: Measurement and Consequences. Isuma: Canadian Journal of Policy Research [Internet].; pp. 41-51.
Putnam, R.D, Leonardi, R, Nanetti, R.Y. (1993). Making Democracy Work: CivicTraditions in Modern Italy; Princeton University Press, Princeton, NJ.
Rosenfeld, R., & Steven F. Messner, and Eric B. ( 2001). “Social Capital and Homicide.” Social Forces 80: pp. 283-309.