تاثیر پذیری اسطوره ها و کهن الگو ها در رمان های بلقیس سلیمانی از شاهنامه فردوسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.

2 دکتری تخصصی، استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.

3 دکتری تخصصی، استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید مدنی، آذربایجان، ایران.

10.22034/ias.2020.234587.1262

چکیده

اسطوره با زبان و ادبیات، به ­ویژه ادبیات داستانی، از گذشته­ های دور دارای ارتباط تنگاتنگی بوده است. این ارتباط با گذشت زمان حفظ شده و امروزه، آثار بسیاری از نویسندگان این دوره با اسطوره ­ها عجین است. یکی از آثار ادبی کهن که آمیخته با اساطیر ایرانی است کتاب شاهنامه فردوسی است که تبدیل به الگوی برجسته در ادبیات داستانی شده است. اسطوره در آثار این نویسنده به اشکال مختلف بازتاب یافته است. یکی از این نویسندگان بلقیس سلیمانی است. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده ­های منابع کتابخانه ­ای نگاشته شده است. یافته­ های پژوهش حاکی از این است که آثار بلقیس سلیمانی، از داستان­ نویسان مطرح زن، به جهت شناخت و آگاهی وسیع وی از اسطوره و حضور پر رنگ آن در داستان ‏هایش قابل توجّه است. شخصیت­ پردازی اسطوره ‏ای، نام ‏های اساطیری، مضامین و آیین‏ های اسطوره‏ای از آن جمله ‏اند. دغدغۀ اصلی او در استفاده از اسطوره، بیان مسایل مهم «زن» در جامعۀ پدر / مردسالار معاصر و تلاش برای ارتقای جایگاه زن و هویت‏ یابی زنانه است. پژوهش حاضر به اشکال مختلف بازتاب اسطوره در آثار این نویسنده می پردازد.  

اهداف پژوهش:
1. بررسی و تبیین خاستگاه اسطوره و جایگاه آن در ادبیات داستانی معاصر و بیان دلایل رویکرد داستان نویسان مدرن و پست مدرن.
2. بررسی و تبیین واژگان مدرن و پست مدرن، خاستگاه هر دو جریان فکری، معرّفی عناصر و مؤلّفه های مدرن و پست مدرن.

سؤالات پژوهش:
1. اسطوره و بینش اساطیری در داستان ­های مدرن و پست مدرن چگونه نمود یافته است؟
2. دلایل بازپردازی اسطوره ها و کهن الگوها در عصر «روشنگری» که عصر اسطوره ­زدایی قلمداد می­شد، در داستان­ های مدرن و پست مدرن معاصر چیست؟

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Influence of Myths and Archetypes in Belqis Soleimani's Novels from Ferdowsi Shahnameh

نویسندگان [English]

  • Habib Hassan Nejhad 1
  • Arash Moshfeghi 2
  • Naser Alizadeh Khayyat 3
1 P. H. D. student of Persian language and literature, Bonab branch, Islamic Azad University, Bonab, Iran.
2 P. H. D., Assistant Professor, Department of Persian Language and Literature, Bonab Branch, Islamic Azad University, Bonab, Iran.
3 Ph.D., professor, Persian language and literature, Shahid Madani University, Azerbaijan, Iran.
چکیده [English]

Myth has been closely related to language and literature, particularly fiction. This connection has been maintained over time, and today, the works of many writers of this period are intertwined with myths. One of the ancient literary works interwoven with Iranian mythology is Ferdowsi’s Shahnameh, which has become a prominent model in Persian fiction. The concept of myth is reflected in various forms in the works of Ferdowsi. One of these writers is Belqis Soleimani. The present research is written in a descriptive and analytical method based on the data of library sources. The findings of the research indicate that the works of Belqis Soleimani, one of the prominent female novelists, are noteworthy for her extensive knowledge of the myth and its prominent presence in her stories. Mythical characterization, mythical names, themes and legendary rituals are among them. Her main concern in using myth is to portray the important issues of the "woman" in contemporary patriarchal society and to promote the status of women and the female identity; hence, the present study deals with various forms of myth reflection in the works of this author.

Research aims:
1. The examination of the origin of myth and its place in contemporary fiction and stating the reasons for the approach of modern and postmodern novelists.
2. The explanation of modern and postmodern words, the origin of both streams of thought, introducing modern and postmodern elements and components.

Research questions:
1. How are myths and mythical insights reflected in modern and postmodern stories?
2. What are the reasons for the retelling of myths and archetypes in the "Enlightenment" era, which was considered the era of demythologization, in modern and postmodern contemporary fiction?

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mythology
  • Archetypes
  • Belqis Soleimani
  • Shahnameh Ferdowsi

مراجع

Akhvat, A. (1992). Dictionary of Storytelling, First Edition, Isfahan: Farda Publishing.
Amoozgar, J. (2011). Language, Culture, Myth, Third Edition, Tehran: Moin.
Benoit, L. (2005). "Religion and Myth", The World of Mythology, (Jalal Sattari, Trans.). Tehran: Markaz.
Bilsker, R. (2012). Jung's Thought, Fourth Edition, (Hossein Payendeh, Trans.). Tehran: Farhang Javid.
Boulen, Sh. (2007). Mythical and Psychological Symbols of Women, Fourth Edition, (Azar Yousefi, Trans.). Tehran: Roshangaran and Women's Studies.
Cooper, G. (2007). Image Culture of Traditional Symbols, (Maliha Karbasian, Trans.). Tehran: Farhang-e Nashr-e Noo.
Dubocor, M. (1994). The Living Codes of John, (Jalal Sattari, Trans.). Tehran: Markaz.
Eliyadeh, M. (1993). Treatise on the History of Religions, (Jalal Sattari, Trans.). Tehran: Soroush.
Fraser, G. J. (2011). Golden Branch, Second Edition, (Kazem Firoozmand, Trans.). Tehran: Agah.
Jung, C. (2007). Man and His Symbols, (Mahmoud Soltanieh, Trans.). Tehran: Jami.
Pin St., J. (2001). Recognition of Greek Myths, (Mohammad Hossein & Bajlan Farrokhi, Trans.). Tehran: Myths.
Pourkhaleghi Chatroudi, M. (2002). Shahnameh Tree, "Cultural and Symbolic Values ​​of the Tree in Shahnameh", Mashhad: Published.
Soleimani, B. (2011). Welcome to Hades, Third Edition, Tehran: Cheshmeh.
Soleimani, B. (2012). Rabbit Day, Second Edition, Tehran: Cheshmeh.
Soleimani, B. (2014). Aunt Bazi, Seventh Edition, Tehran: Phoenix.
Soleimani, B. (2015). The Boy Who Loved Me, Fourth Edition, Tehran: Phoenix.
Soleimani, B. (2016). The Last Game of Lady, 11th Edition, Tehran: Phoenix.
Smith, J. (2010). The Mythical Culture of Greece and Rome, Second Edition, (Shahla Baradaran Khosroshahi, Trans.). Tehran: Contemporary Culture.
Soleimani, B. (2017). The Game of the Bride and Groom, Eleventh Edition, Tehran: Cheshmeh.
Plato. (2006). Banquet, "Talking About Love", (Mohammad Ali Foroughi, Trans.). Tehran: Jami.
Valizadeh, V. (2008). "Gender in the Works of Iranian Female Novelists", Literary Criticism Quarterly, Vol. 1, No. 1, pp. 191-224.
Yahaghi, M. (2012). The Culture of Myths and Stories in Persian Literature, Fourth Edition, Tehran: Contemporary.
Zamoradi, H. (2008). Plant Symbols and Codes in Persian Poetry, Tehran: Zovar.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار