کاهش مصرف انرژی از طریق بازشوهای بهینه در ساختمان های بلندمرتبه مسکونی در تطبیق با نورگیر های بناهای سنتی شهر شیراز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری معماری، واحد بین الملل کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، کیش، ایران.

2 دکتری تخصصی، استادیار، دانشکده هنر و معماری، واحد یادگارامام(ره)، دانشگاه آزاد اسلامی، شهر ری، ایران.

3 دکتری تخصصی، استادیار گروه مهندسی مکانیک، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین، ایران.

10.22034/ias.2020.224612.1216

چکیده

از گذشته دور تاکنون مسئله مدیریت انرژی از دغدغه ­های انسان در معماری  بوده است. موضوع پوسته­ های ساختمان به دلیل اهمیت آن به ­عنوان اولین عنصر خارجی ساختمان در مدریت انرژی دارای اهمیت ویژه ­ای است. اشاره دارد. مطالعه بناهای تاریخی در ایران نشان می ­دهد این مسئله در گذشته نیز مورد توجه معماران بوده است. شهر شیراز یکی از شهرهای کهن ایران است که دارای بناهای تاریخی و سنتی متعددی است. مسئله ­ای که می ­توان اینجا مطرح کرد تطبیق روش ­های نوین در مصرف انرژی با نورگیر بناهای سنتی در شهر شیراز است. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی و با رویکرد کمی و کیفی در صدد پاسخگویی به این مسئله است. با توجه به این اهمیت، در پژوهش حاضر درصد بهینه بازشوها، زاویه بهینه لوورها و شیشه بهینه در یک ساختمان بلندمرتبه مسکونی با استفاده از نرم افزار Design Builder شبیه­ سازی شده است. بدین منظور ابتدا برای درصد بهینه بازشوها، درصد پنجره­ های بیرونی از 0% تا 100% هر  با گام 10% مورد بررسی قرار گرفت، سپس برای تعیین بهترین­ زاویه لوور در ساختمان در سه جبهه جنوب، شرق و غرب، 17 حالت مختلف زاویه لوور در نظر گرفته شد و به منظور تعیین شیشه بهینه در جداره بیرونی ساختمان جهت تأثیر آن­ ها بر بار سرمایش ساختمان سه نوع شیشه انتخاب گردید. با توجه به اینکه نورگیرها در معماری سنتی کارایی لازم را داشته ­اند و سال ­ها مورد استفاده قرار گرفته و نتایج استفاده از آن­ ها مشخص می­ باشد و اکثر روش ­های سنتی نورپردازی و کنترل نور قابل جایگزینی با روش­های نوین طراحی پوسته ­ها با همان عملکرد و کیفیت می­ باشد لذا می­ توان از روش ­هایی که در گذشته در طراحی نورگیرها در ساختمان ها استفاده می­ شده است برای ساختمان­ های جدید نیز الگوبرداری نمود.

اهداف پژوهش:
1. شناخت بهترین حالت موقعیت پنجره در راستای کاهش مصرف انرژی و آسایش ساکنان ساختمان.
2. استفاده از الگوهای استفاده شده در نورگیرهای سنتی در ساختمان­ های امروزی در جهت کاهش انرژی.

سوالات پژوهش:
1. آیا با بهینه سازی نورگیرها در ساختمان بلندمرتبه مسکونی تا چه میزان می ­توان در مصرف انرژی صرفه ­جویی نمود؟
2. آیا نورگیرهای سنتی قابلیت تطبیق و الگوبرداری برای ساختمان­ های امروزی را دارند؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Reduction of Energy Consumption Through Optimal Shutters in High-Rise Residential Buildings in Accordance with the Skylights of Traditional Buildings in Shiraz

نویسندگان [English]

  • Nazila Nazarboland 1
  • Mohammad Mehdi Ghiyaei 2
  • Mostafa Mafi 3
1 P.H.D student in Architecture, Kish International Branch, Islamic Azad University, Kish, Iran.
2 Ph.D., Assistant Professor, Faculty of Art and Architecture, Yadgar-e-Imam Branch, Islamic Azad University, Shahr Ray, Iran.
3 Ph.D., Assistant Professor, Department of Mechanical Engineering, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran.
چکیده [English]

From time immemorial, the issue of energy management has been a human concern in architecture. The concern of the outer layers of a structure is of particular importance since it is regarded as the first external element of the building in energy management issues. The study of historical monuments in Iran demonstrates that this dispute has been considered by architects in the past. Shiraz, one of the ancient cities of Iran, behods many historical and traditional buildings. The issue that can be raised here is the application of new methods in energy consumption with skylights of traditional buildings in Shiraz. This research seeks to answer this question in a descriptive and analytical manner with a quantitative and qualitative approach. Due to this standing, in the present study, the optimal percentage of openings, prime angle of louvers and ideal glass in a high-rise residential building has been simulated using Design Builder software. For this purpose, initially, for the optimal percentage of openings, the percentage of exterior windows from 0% to 100% each with a step of 10% was examined, then to determine the best Louvre angle in the building on three fronts: south, east and west, 17 different modes; the Louvre angle was considered and in order to determine the optimal glass in the outer wall of the building for their effect on the cooling load of the building, three types of glass were selected. Due to the fact that skylights have had the necessary efficiency in traditional architecture and have been used for years and the results of their use are known, and most traditional methods of lighting and light control can be replaced with new procedures. The outer layer is designed with the same function and quality, consequently the methods that were used in the past in the design of skylights in buildings can be re-modeled for new buildings.

Research aims:
1. Recognizing the best position of the window in order to reduce energy consumption and comfort of building occupants.
2. Using the patterns used in traditional skylights in modern buildings to reduce energy.

Research questions:
1. How much energy can be saved by optimizing skylights in a high-rise residential building?
2. Can traditional skylights be adapted and modeled for today's buildings?

کلیدواژه‌ها [English]

  • Energy Consumption
  • Optimal Openings
  • Traditional Skylights
  • Shiraz Traditional Buildings
  • High-Rise Residential Houses
اکبری یگانه، مسعود. (1391). معرفی سامانه ­های ارزیابی کیفیت ساختمان در سایر کشورها، تهران: نشر دانشگاه.
امرائی، مهدی؛ افشاری، مرتضی و قاضی ­زاده، خشایار. (1398). "کاربرد ابزار مدرن در منبت نقوش سنتی ایران با تکیه بر آثار هنرمندان تهران"، نشریه علمی-پژوهشی مطالعات هنر اسلامی، شماره 35، صص. 120-99.
اعتمادی, شهرزاد و ابراهیمی، زهرا. (۱۳۹۵). "بررسی تطبیقی روش های نورپردازی در معماری سنتی و مدرن با تاکید بر معماری سنتی ایران"، ششمین کنفرانس بین­المللی توسعه پایدار و عمران شهری، اصفهان، مؤسسه آموزش عالی دانش پژوهان.
برزگر، زهرا و حیدری، شاهین. (1392). "بررسی تأثیر تابش دریافتی خورشید در بدنه ­های ساختمان بر مصرف انرژی بخش خانگی؛ نمونه موردی: جهت گیری جنوب غربی و جنوب شرقی در شهر شیراز"، نشریه هنرهای زیبا، شماره1، صص. 45-56.
توکلی کازرونی، مهدی و کشمیری، هادی. (1396). "سنجش مؤلفه های معمارانه بلندمرتبه سازی با تأکید بر هنر معماری ایران، نمونه موردی شهرشیراز"، نشریه علمی-پژوهشی مطالعات هنر اسلامی، شماره 26، صص. 16-1.
حق­جو، امیر؛ سلطان زاده، حسین؛ تهرانی، فرهاد و آیوازیان، سیمون. (1398). "گرایش ­ها و رویکردهای نظری معماری بناهای دولتی و حکومتی دوره پهلوی اول ودوم"، نشریه علمی-پژوهشی مطالعات هنر اسلامی، شماره 34، صص. 174-150.
سجادزاده، حسن؛ اصیلیان بیدگلی، فاطمه و چاوشی زاده، فریده سادات. (1394). "راهکارهای طراحی اقلیمی در معماری بناهای سنتی یزد"، همایش ملی عمران و معماری با رویکرد توسعه پایدار.
شقایق، محمد. (1392). "مطالعه رفتار حرارتی مصالح رایج در ساخت دیوار؛ مطالعه موردی: ساختمان های مسکونی شهر تهران"، نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، شماره 1، تهران، ایران.
فیاض، ریما؛ کسمایی، مرتضی. (1389). "مبانی طراحی سایه­بان­های ثابت در پهنه ­های مختلف اقلیمی ایران"، مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن.
قبادیان، وحید و شریفی، مهدی. (1396). "بررسی تأثیر خصوصیات فیزیکی پوسته­های ساختمان­ها بر زمان تأخیر و ضریب کاهش انتقال حرارت؛ نمونه موردی: ساختمان­های بلندمرتبه شهر همدان"، علوم و تکنولوژی محیط زیست، شماره 4، صص. 167-178.
قلی­نژاد یاسوری، کبری و مفیدی شمیرانی، سید مجید. (1398). "استانداردهای پایداری در شکل­گیری ساختار و عناصر معماری اقلیم گرم و خشک"، نشریه علمی-پژوهشی مطالعات هنر اسلامی، شماره 33، صص. 29-16.
کسمایی، مرتضی. (1392). اقلیم و معماری، اصفهان: نشر خاک.
لاری پور، نگین و دادور، نگین. (1397). "تحلیل نشانه شناسی صورت و معنا در مسجد وکیل شیراز"، نشریه علمی-پژوهشی مطالعات هنر اسلامی،  شماره 29، صص. 22-9.
یزدی، یاسمن؛ مفیدی شمیرانی، سیدمجید و اعتصام، ایرج. (1398). "معیارهای طراحی در ساختار حیاط مرکزی و تالار تابستان­نشین خانه­های قاجار یزد"، نشریه علمی-پژوهشی مطالعات هنر اسلامی، شماره 34، صص. 55-32.
Al-Obaidi, K. M. & Ismail, M. (2014). Rahman, A.M. A., Design and performance of a nevel innovative roofing system for tropical landed houses, Energy Convers Manage, vol.85, pp. 488-504.
Auer, T. (2011). High‐Performance Facades Design Strategies and Applications in North America and Northern Europe, in Public Interest Energy Research (PIER) Program.
Brown, Z. (2009). Reconciling human and automated intelligence in the provision of occupant comfort, Intelligent buildings international 1, pp. 39–55.