بررسی تاثیر زیبایی شناسی هندسی بر رفتار خرید بازدیدکنندگان مجتمع های تجاری مبتنی بر بازشناسی نقش تیپ های شخصیتی(نمونه موردی: مجتمع های تجاری چابهار)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری و شهرسازی، دانشکده هنر، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران.

2 دکتری تخصصی، استادیار معماری، گروه معماری و شهرسازی، دانشکده هنر، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران.

10.22034/ias.2021.289720.1626

چکیده

ارتباط روانشناختی افراد با محیط اطرافشان، در بسیاری از سبک­ های معماری مقوله‌ای مهم است.  مجتمع ­های تجاری به ­عنوان یکی از پربازدیدترین مکان ­های عمومی دارای طراحی­ های خاصی هستند. بازشناسی تیپ­ های شخصیتی و ارتباط آن با زیبایی ­شناسی هندسی در مجتمع­ های تجاری می ­تواند نقش مهمی در رفتار خریداران داشته باشد. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی با تکیه بر داده ­های آماری و کتابخانه ­ای به روش کمی و کیفی به بررسی موضوع می ­پردازد. جامعۀ موردمطالعه در پژوهش حاضر تمامی بازدیدکنندگان از پنج مجتمع تجاری چابهار با نام­های صالحیار، پردیس، فردوس، صدف و ابریشم است. پرسشنامه­ ها شامل چهار قسمت است که در آن به سنجش تیپ­ های شخصیتی، ادارک از ویژگی ­های ساختمان، پاسخ به زیبایی­شناسی و رفتار خرید پرداخته شد. درنهایت به حجم نمونه­ ای 50 نفری رسیده شد که تقریباً از هر مجتمع‌، ده نفر مصاحبه‌شونده سنجیده شدند. داده­ های حاصل بخش جمعیت‌شناختی توسط نرم ­افزار SPSS مورد تحلیل آماری قرار گرفته و دیگر تجزیه و تحلیل ­های سؤالات مصاحبه به ­وسیله نرم ­افزار Smart PLS ارائه شده است. در‌ نهایت نشان داده شد، زنان قضاوتی در مقایسه با زنان ادراکی زمان بسیار پایین ­تری به خرید اما دفعات بیشتری به خرید کردن اختصاص می‌دادند. افراد شمی_حسی با لذت کلی از تأثیر زیبایی­ شناسی و رفتار خرید مورد تأیید قرار گرفت که بُعد فکری احساسی بر جنبه ­های زیبایی معماری و تحریک به رفتار خرید موفق ­تر عمل می­ کند. آن هایی که شخصیت برون گرایی دارند، بیشتر به­ صورت هیجانی و بی­دلیل اقدام به خرید می­ کنند.

اهداف پژوهش:
1. بررسی رابطه معنادار بین زیباشناسی هندسی بر رفتار خرید بازدیدکنندگان مجتمع­ های تجاری چابهار.
2. بررسی رابطه معنادار بین ادراک از ویژگی­ های ساختمان بر رفتار خرید بازدیدکنندگان مجتمع ­های تجاری چابهار.

سؤالات پژوهش:
1. آیا زیباشناسی هندسی بر رفتار خرید بازدیدکنندگان مجتمع ­های تجاری چابهار از ارتباط معناداری برخوردار است؟
2. آیا ادراک ویژگی­ های ساختمان تأثیری بر رفتار خرید بازدیدکنندگان مجتمع ­های تجاری چابهار تأثیر دارد؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Effect of Geometric Aesthetics on the Shopping Actions of Customers of Commercial Complexes Based on the Recognition of Personality Types (Case Example: Chabahar Commercial Complexes

نویسندگان [English]

  • Neda Sohrabzadeh 1
  • Azhang Baghaei 2
  • Mahdie Moeini 2
1 P. H. D., student in Architecture, Department of Architecture and Urban Planning, Faculty of Arts, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran.
2 P. H. D,, Assistant Professor of Architecture, Department of Architecture and Urban Planning, Faculty of Arts, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran.
چکیده [English]

The psychological connection of people with their surroundings is a central category in many styles of architecture. Commercial complexes, as one of the most visited public places, have exceptional designs. Recognizing personality types and its relationship with geometric aesthetics in commercial complexes can play a vital role in the consumers' behavior. The present research examines the subject in a descriptive and analytical way whilst relying on statistical and library data in a quantitative and qualitative approach. The studied community in the current research is all customers of five commercial complexes in Chabahar, Iran; the complexes are called: Salehiar, Pardis, Ferdous, Sadaf and Abrisham. The questionnaires include four parts in which personality types, perceptions of building features, response to aesthetics and shopping behavior were measured. Finally, a sample size of 50 people was reached, and ten candidates were interviewed from each complex. The data obtained from the demographic section has been statistically analyzed by SPSS software and other analyzes of the interview questions have been presented by Smart PLS software. Finally, it was shown that judgmental women spent much less time shopping compared to perceptive women. Somatic-sensory people with general enjoyment of the effect of aesthetics and shopping behavior confirmed that the intellectual-emotional dimension acted more successfully on the aspects of architectural beauty and stimulated shopping behavior; and finally those with an extroverted personality enjoyed emotional shopping and with no practical reason.

Research aims:
1. Investigating the significant relationship between geometric aesthetics on the shopping actions of customers to commercial complexes in Chabahar.
2. Exploring the significant relationship between the perception of building features on the shopping actions of customers to commercial complexes in Chabahar.

Research questions:
1. Do geometric aesthetics have a significant relationship on the shopping behavior of customers to commercial complexes in Chabahar?
2. Does the perception of building characteristics have an effect on the buying behavior of customers to Chabahar commercial complexes?

کلیدواژه‌ها [English]

  • Geometric Aesthetics
  • Shopping Actions
  • Commercial Complexes
  • Personality Types
شعاری­ نژاد ، علی ­اکبر. (1354). روانشناسی عمومی انسان. تهران: اطلاعات.
شولتز، دوان. (1378). نظریه شخصیت. مترجم یحیی سد محمدی، تهران: ویرایش.
قلی­ زاده، فرض ­الله. (1376). روانشناسی شخصیت. تهران: نشر هادی.
هومن، حیدرعلی. (1387). راهنمای عملی فراتحلیل در پژوهش علمی. تهران: سازمان سمت.
امامقلی؛ آیوازیان، سیمون؛ زاده محمدی، علی و اسلامی، سیدغلامرضا. (1393). «روانشناسی محیطی، عرصه مشترک معماری و علوم رفتاری». فصلنامه علوم رفتاری، صص. 44-23.
آهنگی، اکرم؛ عابدین، علیرضا و فتح آبادی، جلیل. (1388). «رابطه بین شخصیت با سبک­های حل مسئله در کارکنان دانشگاه». فصلنامه روانشناسی کاربردی، شماره 4.
پورجعفر، محمدرضا؛ بمانیان، محمدرضا؛ تقوایی، علی اکبر و منتظرالحجه، مهدی. (1390). «درآمدی بر گونه­ شناسی کالبدی نشانه ­های شهری در نقشه ادراکی شهروندان. دو فصلنامه معماری و شهرسازی(7)، صص. 145-129.
حبیبی، امین. (1396). «رویکردهای نوین در پژوهش زیبایی­ شناسی هندسی منظر. مجله علمی_پژوهشی پژوهشکده هنر»، معماری و معماری و شهرسازی نظر، شماره 49، صص. 72-65.
فتحعلی، متینه و خیری، بهرام. (1393). «بررسی تأثیر ویژگی­ های جمعیت­ شناختی و روانشناختی بر روی قصد خرید». مجله علمی پژوهشی تحقیقات بازاریابی نوین، شماره3، صص. 30-15.
کریمی مشاور، مهرداد. (1392). «رویکردها و روش­ها در زیبایی ­شناسی هندسی شهری». باغ نظر، شماره 24، صص. 56-47.
لطیفی، امین و سجادزاده، حسن. (1394). «ارزیابی تأثیر مؤلفه ­های کیفیت محیطی بر الگوهای رفتاری در پارک­ های شهری». فصلنامه علمی_پژوهشی، شماره 11، صص. 20-1.
مجیدی، سعید و فرج عصری، الهه. (1390). «نشانه­ شناسی، زیبایی ­شناسی هندسی و عملکردگرایی در طراحی محصول با رویکرد مینی مالیسم احساس­گرا». نشریه هنرهای زیبا_هنرهای تجسمی، شماره 45، صص. 77-71.
موسوی­ نیا، سیده فاطمه؛ مدنی، رامین؛ پوردیهیمی، شهرام و صالح صدق پور، بهرام. (1396). پیکره­بندی فضایی، ادراک تراکم و تعاملات اجتماعی در محیط­ های مسکونی: ارائه یک مدل علی(نمونه موردی: مجتمع های مسکونی شهر مشهد). نشریه هنرهای زیبا_معماری و شهرسازی، شماره 1، صص. 52-41.
وحدت طلب، مسعود؛ نژاد ابراهیمی، احد و نیک مرام، امین. (1393). «مفهوم زیبایی­شناسی هندسی و معیارهای ارزیابی آن در معماری». دومین کنگره بین­ المللی سازه، معماری و توسعه شهری، صص. 14-1.
Alp, A. V. (1993). An experimental study of aesthetic response to geometric configurations of architectural space. Leonardo, pp. 149-157.
Cho, M. E., & Kim, M. J. (2017). Measurement of user emotion and experience in interaction with space. Journal of Asian Architecture and Building Engineering16(1), pp. 99-106.
Jennath, K. A., & Nidhish, P. J. (2016). Aesthetic judgement and visual impact of architectural forms: a study of library buildings. Procedia Technology24, pp. 1808-1818.
Laurans, G., Desmet, P. M., & Hekkert, P. (2012). Assessing emotion in human-product interaction: an overview of available methods and a new approach. International Journal of Product Development16(3-4), pp. 225-242.
Liu, S. Y., & Chuang, H. T. (2014). A study of aesthetic factors and aesthetic responses of the interior environment. International Journal of Research in Humanities, Arts and Literature2(9), pp. 1-8.
Xenakis, I., Arnellos, A., & Darzentas, J. (2012). The functional role of emotions in aesthetic judgment. New Ideas in Psychology30(2), pp. 212-226.