بررسی مکان از منظر هرمنوتیک فلسفی هایدگر (مطالعه موردی: فرهنگسرای نیاوران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو دکتری معماری ،گروه معماری،واحد مشهد،دانشگاه آزاد اسلامی ، مشهد،ایران.

2 استادیار ،گروه معماری،واحد مشهد،دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد،ایران

3 استاد تمام گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

4 دانشیار،گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مشهد، ایران

10.22034/ias.2021.278512.1579

چکیده

در دوران معاصر، انسان­ها موفق به کشف زوایایی از مقوله هرمنوتیک شده­اند که همیشه در حال انجام آن بوده­اند، ولی کمتر به آن توجه کرده­اند. هرمنوتیک فلسفی به معنای دقیق کلمه، مشخصا به فهم اشاره می­کند و آن هم، فهم خالص است. در فرآیند ادراک و فهم هر مقوله­ای اصولا دو سویه وجود دارد. یک سویه در اثر و یک سویه در مخاطب. دنیای هرمنوتیک فلسفی هایدگر مربوط به زبان مخاطب و نحوه برخورد او با اثر است. ارتباط بین مخاطب و اثر یک ارتباط فلسفی می­باشد. بحث مکانمندی یکی از محورهای اصلی هرمونتیک هایدگر است. تلاش برای تطبیقی کاربردی آن با مکان­های کنونی می­تواند زمینه را برای بهره­جویی بهتر انسان از مکان در معماری مدرنفراهم سازد. پژوهش حاضر از روش استدلال منطقی با تکیه بر روش پژوهش کیفی و توصیفی و تحلیلی با دیدگاه هرمنوتیک فلسفی انجام گرفته است. گردآوری اطلاعات در دو دسته اسنادی (کتابخانه ای) و میدانی بوده، محقق با انجام مصاحبه­های باز و عمیق با کشف ابعاد تقریب از طریق خوانش متون به اشتراک گذاشته از روایت مکان هایدگر و شولتز و کاربران، می­توان به مدلی برای ارائه الگوها و مؤلفه­های کیفی مؤثر بر فضاهای معماری در فرایند فهم مکان و احساس این همانی با فضا دست یابیم. مؤلفه­های به دست آمده از یافته­های تحقیق برای فهم مکان فرهنگسرای نیاوران شامل: جهت­یابی، شناسایی، خط آسمان، دیالکتیک بیرون و درون، هندسه و محیط که میزان تأثیرگذاری این مؤلفه­ها را در فرایند خلق مکان می­توان خوانش کرد.
اهداف پژوهش:
1.بررسی مکان از منظر هرمنوتیک فلسفی در معماری.
2.بررسی مکان­مندی دازاین با توجه به فرم، فضا و مکان در فرهنگسرای نیاوران
سؤالات پژوهش:

مکان از منظر هایدگر در معماری ب اساس چه مؤلفه­هایی شکل می­گیرد؟
هرمنوتیک فلسفی هایدگر چگونه در فرهنگسرای نیاوران نمود پیدا می­کند؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A study of place from the perspective of Heidegger's philosophical hermeneutics (Case study: Niavaran Cultural Center)

نویسندگان [English]

  • Faezeh Amiripouya 1
  • Khosrow Afzalian 2
  • Iraj Etesam 3
  • Mohsen Tabbasi 4
1 P.h.D student of Architecture, Department of Architecture Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran
2 Assistant Professor, Department of Architecture Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran
3 Professor, Department of Architecture, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
4 Associate Professor Department of Architecture Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran
چکیده [English]

The present study explores the place in Niavaran Cultural Center from the perspective of philosophical hermeneutics. The final goal of the research is the location of Dasein according to the form, space and place in Niavaran Cultural Center. The question now is, from Heidegger's point of view, what are the components of architecture in architecture? How does Heidegger's philosophical hermeneutics manifest itself in the Niavaran Cultural Center?
In order to answer the above questions, logical reasoning method was performed based on qualitative, descriptive and analytical research methods with a philosophical hermeneutic perspective. Data collection is in two categories: documentary (library) and field. The researcher can conduct in-depth interviews by discovering the dimensions of approximation by reading shared texts from Heidegger and Schultz narration of location and users, can be used as a model to provide patterns and components. Achieve quality effects on architectural spaces in the process of understanding place and feeling this identity with space. The components obtained from the research findings to understand the location of Niavaran Cultural Center include: orientation, identification, skyline, dialectics of outside and inside, geometry and environment, which can be read to the extent of the impact of these components in the process of creating space.

کلیدواژه‌ها [English]

  • place
  • philosophical hermeneutics
  • Heidegger
  • Dasein
  • Niavaran Cultural Center
احمدی، بابک؛ مهاجر، مهران و محمد نبوی. (1395). هرمنوتیک مدرن، چاپ یازدهم، تهران: نشر مرکز.
پرتویی، پروین. (1378). پدیدارشناسی مکان،، تهران: فرهنگستان هنر.
ارجمندی، محمود؛ وکیل زاده، مسعود. (1348). «گفتگویی با کامران دیبا»، مجله هنر و معماری، شماره اول،48-47.
افشار نادری، کامران. (1378). از کاربری تا مکان، مجله معمار، شماره چهارم، 6-8.
اصلانیان، یاشار؛ ذبیحی، حسین و رهبری منش، کمال. (1399). ساختارشناسی مفهوم رضایتمندی مسکن با رویکرد فلسفه پدیدارشناسی (نمونه موردی: خانه قاجاری شیخ الاسلام و چند مجتمع مسکونی در زنجان(، فصلنامه مطالعات هنر اسلامی، شماره سی و هفتم،18-1.
پرتویی، پروین؛ باقریان، محمد صابر. (1395). بررسی مقایسه ای-تطبیقی معنای مرکز در آراء مکتب اصفهان و اندیشه هایدگر، باغ نظر، شماره چهل و هشتم،30-17.
پورمند، حسنعلی؛ فلاح، حسین. (1392). پدیدارشناسی مکان، بازخوانی هویت مکانی بافت تاریخی، نشریه کتاب ماه هنر، شماره 188، 21-16.
تبریزی، منصوره. (1393). «تحلیل محتوای کیفی از منظر رویکردهای قیاسی و استقرایی»، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره شصت و چهارم،138-105.
حسن­پور، محمد؛ کیهان پور، محسن و نوروزی­طلب، علیرضا. (1395). «ماهیت دورِ هرمنوتیکیِ فهم، در زیبایی شناسیِ تأویلِ عکس»، باغ نظر، شماره چهل و چهارم،12-5.
حقیر، سعید. (1388). «آیا معماری امروز ایران محصول انقلاب اسلامی است؟»، منظر، شماره سوم،64-62.
حقیر، سعید. (1381). «مؤثر، اثر، مخاطب دنیای هرمنوتیک در خوانش متن معماری»، زیباشناختی، شماره هفتم،117-126
رجبی، روح اله؛ سلیمان حشمت، رضا. (1394). «زبان در اندیشه هایدگر»، حکمت و فلسفه، شماره چهارم،40-23.
عابدی، حیدر علی. (1390). «کاربرد روش تحقیق پدیدارشناسی در علوم بالینی»، مجله راهبرد، شماره پنجاه و چهار ، 224-207.
رلف، ادروارد. (1389). مکان و  بی­مکانی، ترجمه محمد رضا نقصان محمدی و همکاران، تهران: آرمانشهر.
شار، آدام. (1391). هایدگر برای معماران، ترجمه روزبه احمدی نژاد، تهران: طحان.
صارمی، علی اکبر. (1376). ارزش­های پایدار در معماری ایران، تهران: سازمان میراث فرهنگی.
ضیمران، محمد. (1393). مجموعه درس گفتارهای هایدگر، تهران: موسسه رخداد تازه.
کوچ، تی. (1375). «رویکردهای تفسیری در تحقیقات پرستاری: تأثیر هوسرل و هایدگر». مجله پرستاری پیشرفته، 21 ، 836-827.
کیدر، پل. (1397). گادامر برای معماران، زهرا برادران، تهران: فکر نو.
گروندن، ژان. (1395). درآمدی به علم هرمنوتیک فلسفی، محمد سعید حنایی کاشانی، تهران: مینوی خرد.
لنگ، جان. (1386). آفرینش نظریه معماری، ترجمه:علیرضا عینی فر، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
مدنی­پور، علی. (1379). طراحی فضای شهری نگرشی بر فرآیندی اجتماعی و مکانی، ترجمه فرهاد مرتضایی، تهران: شرکت پردازش و برنامه­ریزی.
مهدی­زاده بیدگلی، زهره؛ میرزا محمدی، محمدحسن و رهنما، اکبر. (1390). «بررسی و تحلیل دیدگاه انسان شناختی هایدگر درباره فناوری و دلالت­های آن در تعلیم و تربیت»، دو فصلنامه علمی و پژوهشی دانشگاه شاهد، شماره ششم،128-123.
نوربرگ شولتز، کریستیان. (1387). معماری، حضور، زبان و مکان. علیرضا سید احمدیان. تهران: انتشارات نیلوفر.
نوربرگ شولتز، کریستیان. (1382).  معماری، معناو مکانویدانوروز برازجانی، تهران: نشر جان جهان.
نوربرگ شولتز، کریستیان. (1388). روح مکان به سوی پدیدارشناسی معماری، محمدرضا شیرازی، تهران: رخ داد نو.
هایدگر، مارتین. (1379). سرآغاز کار هنری، پرویز ضیاء شهابی، تهران: هرمس.
هایدگر، مارتین. (1381). شعر، زبان و اندیشة رهایی، عباس منوچهری، تهران: انتشارات مولی.
هایدگر، مارتین. (1385). هستی و زمان، سیاوش جمادی، تهران: ققنوس.
واعظی، اصغر؛ فاضلی، فائزه. (1390). «افق فهم در آینه فهم افق»، نشریه فلسفه، شماره دوم،85-59.
Altman, I. & Setha Low (ed.). (1992). "Place Attachment", Plenum Press, New York.
Gustafson, P. E. R. (2001). MEANINGS OF PLACE: EVERYDAY EXPERIENCE AND THEORETICAL CONCEPTUALIZATIONS. Journal of Environmental Psychology, 21(1): 5-16.
Koch,T. (1995). Interpretive approaches in nursing research: The influence of Husserl and Heidegger. Journal of Advanced Nursing, 21, 827-836.
Munhall,P. (1989). Philosophical ponderings on qualitative research methods in nursing. Nursing Science Quarterly, 2(1),
Norberg schulz,C. (1996). Nigh lands,Cambrige,london,M I Tpress.
Pallasma,J .(2002). Sensous Minimalism,Beiging,china Architecture &Building press.
Rapoport, A. (1982). The meaning of the built environment: a nonverbal communication approach, Arizona: University of Arizona Press.
Rogers,William. (2003).Sacramental Dwelling WithNature: Jonson "to penshurt" and Heidegger "building Dwelling Thinking". Furman University
Thomas, David R. (2006). A General inductive approach for qualitative data analysis. American Journal of Evaluation. Vol27. No. 2
Tuan, Y.-F. (2001). Space and place: The perspective of Experience. Minnea Polis: University of Minnesota pres