بازنمایی قهرمان شرقی به مثابۀ "دیگری" برون فرهنگی بر اساس نظریۀ رولان بارت (مطالعه ی موردی انیمیشن علاءالدین)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای پژوهش هنر. دانشکده ی هنر. دانشگاه الزهرا. تهران. ایران

2 دانشیار و عضو هیات علمی گروه ارتباط تصویری، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

10.22034/ias.2021.307281.1756

چکیده

در گفتمان شرق­شناسی، آنچه رسانه­ی غربی از خود و دیگری ارائه می­دهد برساختی است که تحت تأثیر جایگاه مؤلف شکل گرفته است. در این گفتمان، غرب، با دست­آویزی به تصویری که از شرق بازنمایی می­کند دربارۀ آن تولید دانش کرده و بدین ترتیب برتری خود بر دیگری را مشروعیت می­بخشد. این نوشتار می­کوشد ریشه­های بازنمایی شرق در رسانه­های غربی را با بررسی انیمیشن علاءالدین ساخت کمپانی والت دیزنی، در گفتمان شرق­شناسانه بازجوید. کمپانی دیزنی با به تصویر کشیدن ملل مختلف در آثار خود، پنجره­ای از فرهنگ­های نا آشنا را به روی کودکان گشود که در پی آن شناخت کودکان از جهان و از فرهنگ­های بیگانه، با تعریفی که این شرکت در آثارش ارائه داده شکل می­گیرد. پژوهش با تکیه بر نظریۀ بازنمایی استوارت هال و با استفاده از رویکرد نشانه­شناسی رولان بارت در رمزگان پنجگانه به تحلیل اثر انتخابی می­پردازد. براساس این رویکرد سعی داریم به این پرسش پاسخ دهیم که مشرق زمین در انیمیشن مورد نظر چگونه بازنمایی شده؟ نتیجۀ این بررسی­ها بیانگر این است که اگر چه اثر مورد بحث از ارزش­های هنری، ادبی و تکنیکی برخوردار است اما در بر دارندۀ نگاه طرفمند مؤلف است که می­تواند موجب شکل­گیری تصور دور از حقیقت مخاطب، از فرهنگ شرق گردد.
اهداف پژوهش:
1.کشف چگونگی تبیین قدرت در غرب، به واسطۀ بازنمایی­های رسانه­ای با بررسی موردی انیمیشن علاءالدین.
2.واکاوی نقش استراتژی­های بازنمایی رسانه­ای، و کشف دلالت­های ضمنی تأثیرگذار در ایجاد برساخت شرق از منظر غرب با بررسی موردی انیمیشن علاءالدین.
سؤالات پژوهش:
1.شرق، به­مثابه دیگری فرهنگی از دید مؤلف غربی در انیمیشن علاءالدین چگونه بازنمایی شده است؟
2.مناسبات گفتمان غرب و دیگری چگونه در انیمیشن علاءالدین تبیین می­گردد؟

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Representation of the Eastern Hero as an Extra-Cultural "Other" Based on the Theory of Roland Barthes (Case Study of the Animation of Aladdin)

نویسندگان [English]

  • Neda Tavallaie 1
  • Fahimeh Daneshgar 2
1 Phd candidate of Art Research, Art Faculty , Alzahra University .Tehran .Iran
2 Associated Professor, Department of Graphic Design, Art Faculty, Alzahra University ,Tehran, Iran
چکیده [English]

In the discourse of Eastern studies, what the Western media presents about itself and the other is a structure that has been formed under the influence of the creator's position. In this discourse, the West produces knowledge about the image it represents of the East, thus legitimizing its superiority over the other. This article strives to investigate the origins of the representation of the East in the Western media by examining the animation of Aladdin produced by the Walt Disney Company, in the Eastern discourse. By portraying different nations, the Disney company opened a window of unfamiliar cultures to children, and as a result, children's knowledge of the world and foreign cultures was shaped by the definition presented in the animations of this company. Based on Stewart Hall's theory of representation and using Roland Barthes' semiotic approach, the present research analyzes the selected work in the five codes. Based on this approach, it is sought to investigate how the East is represented in the mentioned animation? The results of these studies indicate that although the work in question has artistic, literary and technical values, it contains the biased view of the creator, which can lead to the formation of the audience's perception of Eastern culture, which is far from the truth.
Research aims:

Discovering the explanation of power is explained in the West through media representations with a case study of the Aladdin animation.
Examining the role of media representation strategies and discovering the influential implications in creating the construction of the East from the perspective of the West with a case study of the Aladdin animation.

Research questions:

How is the East represented as another culture from the point of view of the western creator in the Aladdin animation?
How is the relationship between the discourse of the West and the other explained in the Aladdin animation?

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aladdin animation
  • representation
  • Barthes semiotics
  • Eastern studies
  • Western outlooks

مراجع

احمدی، بابک. (1382). حقیقت و زیبایی درس های فلسفه هنر، تهران: نشر مرکز.
اسمارت، بری. (1385). میشل فوکو، مترجم لیلا جو افشانی؛ حسن چاوشیان، تهران: کتاب آمه.
انیمیشن علاءالدین، کمپانی سازنده والت دیزنی. (1992). محصول ایلات متحده آمریکا.
بارت، رولان. (1394). اس/ زد، مترجم سپیده شکری­پور، تهران: انتشارات افراز.
بشیریه، حسین. (1379). نظریه­های فرهنگ در قرن بیستم، تهران: مؤسسه فرهنگی آینده پویان.
جعفری مقدم، طاهره؛ فلاحی، منیژه و فرخزاد، ملک محمد. (1398). «استعاره­های توصیفی و بصری در اشعار نیما یوشیج و مهدی اخوان ثالث (با رویکرد انتقادی فرکلاف)»، نشریه علمی پژوهشی مطالعات هنر اسلامی، شماره 35.
خانیکی، هادی؛ ابوی، سمانه. (1393). «بازنمایی جواندر سینمای عامه پسند: مقایسه تطبیقی دو دوره اصلاحات و اصول­گرایی»، فصل­نامه جامعه­شناسی تاریخی، شماره2.
چندلر، دنیل. (1386). مبانی نشانه­شناسی، مترجم مهدی پارسا، تهران: انتشارات سوره مهر.
سجودی، فرزان. (1393). نشانه­شناسی کاربردی، تهران: نشر علم.
سجودی، فرزان. (1396). نشانه­شناسی فرهنگی، تهران: نشر علم.
سعید، ادوارد. (1394). شرق­شناسی، مترجم لطفعلی خنجی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
شدل، آندره؛ کوکتو، ژان و میکل، آندره. (1388). جهان هزار و یک شب، مترجم جلال ستاری، تهران: نشر مرکز.
صادقی قهساره، رضوان؛ ترک لادانی، صفورا. (1394). «بازنمایی مسلمانان و اسطوره­های صهیونیستی در فیلم "جنگ جهانی زد" بر مبنای نشانه­شناسی رولان بارت»، فصلنامه عصر آدینه، شماره17.
عباس­زاده، محسن. (1390). «برساختگی شرق روایت خلق دیگری از رهگذر بازنمایی»، فصلنامه رهیافت­های سیاسی و بین­المللی، شماره25.
عظیمی فرد، فاطمه. (1392). فرهنگ توصیفی نشانه­شناسی، تهران: انتشارات علمی.
گیویان، عبدالله؛ سروری زرگر، محمد. (1388). «بازنمایی ایران در سینمای هالیوود»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره دوم، شماره 8.
مهدی­زاده، سید محمد. (1387). رسانه­ها و بازنمایی، تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه­ها.
نامور مطلق، بهمن. (1394). درآمدی بر بینامتنیت نظریه­ها و کاربردها، تهران: نشر سخن.
هال، استوارت. (1386). غرب و بقیه: گفتمان و قدرت، مترجم محمود متحد، تهران: نشر آگه.
یورگنسن، ماریان؛ فیلیپس، لوئیز. (1398). نظریه و روش در تحلیل گفتمان، مترجم هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
Hall, S. (2003). Representation: Cultural Representation & Signifying Practice, London: sage.
Shaheen,   J. (1993). Aladdin Animated Racis m, Cineaste Publishers, USA.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار