واکاوی گسست سوژه از دیدگاه ژاک لاکان در نمایشنامه فرادست / فرودست اثر سوزان لوری پارکز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زبان و ادبیات انگلیسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 گروه زبان و ادبیات انگلیسی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

3 گروه زبان و ادبیات انگلیسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی ، بروجرد، ایران

4 گروه زبان و ادبیات انگلیسی، واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

10.22034/ias.2022.323706.1850

چکیده

بررسی سوژه در گسست در نمایشنامۀ «فرادست/فرودست» اثر سوزان لوری پارکز نشان می­دهد دو برادر سیاه­پوست در هیئت سوژه‌های ناخودآگاه در کشمکش برای کسب قدرت برتر به‌گونه‌ایی نمود می‌یابند که هویت آن‌ها در نوسان بین دو خویشتن بیرونی و درونی آن‌ها قرار می‌گیرد. روابط دوگانه میان آن‌ها، نمایانگر هویتِ کنشی است که شخصیت واقعی آن‌ها را در سایه ضمیر ناخودآگاه قرار می‌دهد. آن‌ها سوژه‌های دچار فقدانی هستند که هویت درونی خود را از دست داده‌اند و برای پرکردن خلاء درونی به‌ناچار به‌دیگری رو می‌آورند. ایده دوگانۀ خویشتن واقعی یا حقیقی در مفهوم دیگری و بازخورد اجتماعی یا خویشتن بیرونی در نمایشنامه درهم می‌آمیزد و تجلی گسست شخصیت‌ها می‌شود. در این پژوهش، سه بنیان اندیشه لاکان یعنی ساحت خیالی، نمادین، واقع و کاربردپذیری آن‌ها در نمایشنامه بررسی می­شود. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده­های منابع کتابخانه­ای انجام شده است. نتایج حاکی است که لاکان درک جدایی از مادر و ورود به ساحت نمادین که به‌صورت فقدان در ذهن کودک نمود می‌یابد را آغاز گسستگی روان کودک به دو ساحت خودآگاه و ناخوداگاه تعبیر می‌کند. ازآنجاکه فرآیند هویت مبتنی بر گسست است، گسست و فقدان به‌عنوان دو مفهوم بنیادی در روانکاوی همواره سوژه را وا می‌دارند تا در پی پُرکردن خلاء ناشی از نقصان در روان خود باشد. اما از آنجا که این فقدان همیشگی که به­صورت میل و اشتیاق درمی‌آید هرگز پر نمی‌شود، سوژه را به‌ناچار به سوی میل‌های دیگر سوق می‌دهد
اهداف پژوهش:

بررسی آرا و اندیشه‌های ژاک لاکان به تغییرات روانی سوژه در نمایشنامۀ سوزان لوری پارکز از بُعد ساحت خیال و واقع­نگری.
بررسی آرا و اندیشه‌های ژاک لاکان به تغییرات روانی سوژه در نمایشنامه سوزان لوری پارکز از بُعد ساحت نمادین (دیگرانگاری)

سؤالات پژوهش:

نگاه ژاک لاکان به تغییرات روانی سوژه در نمایشنامه سوزان لوری پارکز از بُعد ساحت خیال و واقع­نگری چگونه است؟
نگاه ژاک لاکان به تغییرات روانی سوژه در نمایشنامه سوزان لوری پارکز از بُعد ساحت نمادین چگونه است؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Splitting the Subject in Lacanian Psychoanalysis on Suzan-Lori Parks’s Topdog/Underdog

نویسندگان [English]

  • Alieh Mirzaei Baghabari 1
  • Hassan Shahabi 2
  • leila Baradaran Jamili 3
  • Narges Montakhabi Bakhtvar 4
1 Department of English Language and Literature, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Department of English Language and Literature, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran
3 Department of English Language and Literature, Boroujerd Branch, Islamic Azad University, Boroujerd, Iran
4 Department of English Language and Literature, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The present article intends to examine the concept of identity according to Jacques Lacan's theories of subject discontinuity in the upstream / downstream play. Two black brothers in the form of unconscious subjects in the struggle for supreme power appear in such a way that their identities oscillate between their two outer and inner selves. The dual relationship between them represents the identity of an action that overshadows their true personality. They are missing subjects who have lost their inner identity and inevitably turn to others to fill the inner void. The dual idea of ​​real or genuine self merges in another sense and social feedback or external self in the play and manifests itself in the rupture of the characters. In this research, the three foundations of Lacan's thought, namely the imaginary, symbolic and real realms, and their applicability in the play are examined. The results show that Lacan interprets the perception of separation from the mother and entry into the symbolic realm, which is manifested in the child's mind as lack, as the beginning of the child's mental disintegration into both conscious and unconscious realms. Because the process of identity is based on rupture, rupture and absence as two fundamental concepts in psychoanalysis always force the subject to seek to fill the void caused by a defect in his psyche. But since this perpetual lack, which becomes a desire, is never filled, it inevitably leads the subject to other desires.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Subject rupture
  • Lacan
  • Susan Lowry Parks
  • Realism
  • Imaginary realm and Otherness
احمدزاده، شیده. (1386). «ژاک لکان و نقد روان کاوی معاصر». پژوهشنامه فرهنگستان هنر، ش 4، صص 108-93.  
پاینده، حسین. (1388). «نقد شعر زمستان از منظر نظریه روانکاوی لاکان»، فصلنامه زبان و ادبیات فارسی، ش 42، صص46-27.
ژیژک، اسلاوی. (1392). چگونه لکان بخوانیم. ترجمه: علی بهروزی، تهران: رخداد نو.  
سرخوش، نیکو. (1389). «سیاست هویت». دو فصلنامه فلسفی شناخت، ش 1(61)، صص 12-99.
فتح­زاده، حسن. (1388). «اگو از دیدگاه لکان و هوسرل». متافیزیک، ش 3، صص 112-102.
کالر، جاناتان.) 1390 .( ئوری ادبی، ترجمه: حسین شیخ الاسلامی، تهران: نشر افق.
مرادی، نرگس؛ تسلیمی، علی و خزانه‌دارلو ، محمد علی. ) 1397.( «معشوق ایده‌آل، معشوق-مادر: بررسی لکانی عشق در شعر"بر سرمای درون" احمد شاملو». ادبیات پارسی معاصر، ش8، صص 232-207.
نژادمحمد، وحید. (1397). «تأملی بر سوژه ژاک لکان در بستر زبان دگردیسی و یا تکامل زبان؟»، پژوهش­های زبان و ترجمه فرانسه، شماره1، صص131-105.
Armintor, M. (2004). Lacan and the Ghost of Modernity: Masculinity, Tradition and the Anxiety of Influence.  New York, Peter Lang.
Bowie, M. (1991). Lacan. Harvard University Press. 
Bracher, M. (1993). Lacan, Discourse and Social Change: A Psychoanalytic Cultural Criticism.  Ithaca and London, Cornell University Press.
Castells, M. (1997). The Power of Identity. Wiley-Blackwell.
Chieza, L. (2007). Subjectivity and Otherness: A Philosophical Reading of Lacan. Stockholm: Institute of Transition Staff.
Elliott, A.)1994(. Psychoanalytic Theory. Oxford: Blackwell.
Harari, R. (2004). Lacan’s Four Fundamental Concepts of Psychoanalysis: An Introduction. Trans, Judith Filc, New York, Other Press.
Lacan ٫J. (2002). Ecrits – A Selection. New York, Norton.
Parks, S. (1999). Topdog/ Underdog. New York, Theatre Communication Group.
Larson, J. (2007). " Folding and Unfolding History. Identity Fabrication in Suzan- Lori   
Parks's Topdog/Underdog".  Reading Contemporary African American Drama: Fragments of History, Fragments of Self. Edited by Trudier Harris and Jennifer Larson. New York, Lang.
Zizek, S. (2001). Did Somebody Say Totalitarianism? Five Essays in the (Mis)Use of a Notion. London, Verso.