ارزیابی نقش مسکن در کیفیت زندگی شهروندان( نمونه موردی: منطقه ۱۲کلانشهر تهران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه معماری، واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران

2 گروه معماری ،واحد تهران مرکزی ،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران

10.22034/ias.2021.281620.1589

چکیده

مسکن مناسب، جزو اولین نیازهای بشر بوده  است و کیفیت آن یکی از مؤلفه های مور نظر انسان در ساخت آن  است. مسکن فاقد استاندارد جهت سکونت دائم، به­طور مستقیم و غیر مستقیم، پیامدهای اجتماعی، آثار زیا­ن­آور روانی و نقض قوانین و مقررات را به همراه دارد. جرم­خیزی جزو عوامل زیان باری است که حاصل مساکن شلوغ یا منازل ویرانه و محله­های دارای میزان پایین استاندارد، است. اطلاعات برگرفته از پرسش­نامه­ها با روش­های تجزیه و تحلیل آماری آزمون­های همبستگی اسپیرمن و رگرسیون در محیط نرم افزار SPSS بررسی شدند. جهت بررسی فرضیه تحقیق از تحلیل رگرسیون چند متغیره استفاده شد. جامعه آماری ساکنین محلات منطقه 12 شهر تهران هستند. ۵ شاخص عدالت اقتصادی، بهزیستی فردی، رضایت از دسترسی، کیفیت محیط و مسکن وارد الگو شدند. در بین شاخص­های کیفیت زندگی، عدالت اقتصادی بیشترین تأثیر را بر تغییرات کیفیت مسکن محلات منطقه 12 داشته است. متغیر کیفیت مسکن در 12 محله آبشار، سنگلج، شهید هرندی، فردوسی، قیام،کوثر، پامنار، امامزاده یحیی، ایران، بازار، بهارستان و تختی، دارای رابطه­ای مستقیم با شدت به نسبت قوی با متغیر کیفیت زندگی است. این رابطه در تمام 12 محله یاد شده با میزان معناداری محاسبه شده کمتر از 05/0 معنادار است و رابطه متغیر کیفیت مسکن با متغیر کیفیت زندگی در محله دروازه شمیران  با میزان معناداری 0574/0 و بیش تر از 05/0، معنادار نیست. از بین ابعاد اقتصادی، اجتماعی و محیطی متغیر کیفیت زندگی، دور بعد اقتصادی و محیطی با متغیر کیفیت مسکن رابطه مستقیم داشتند؛ از بین ابعاد کالبدی، زیست محیطی، رفاه و آسایش و معیشت و اقتصاد در متغیر کیفیت مسکن رابطه مثبت  سه بعد کالبدی، زیست محیطی و رفاه و آسایش با متغیر کیفیت زندگی ثابت شد.
اهداف پژوهش:

ارزیابی نقش مسکن در کیفیت زندگی و تجدید ساختار منطقه 12 به عنوان مرکز تاریخی کلان شهر تهران.
استخراج شاخص­های کیفیت زندگی شهری و تحلیل عوامل کاهش دهنده کیفیت زندگی در منطقه 12 تهران.

سؤالات پژوهش:

نقش مسکن در کیفیت زندگی چیست؟
عوامل مؤثر در کیفیت زیستی و تجدید ساختار منطقه به عنوان مرکز تاریخی کلان شهر تهران چیست؟

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessing the role of housing in the quality of life of citizens (Case study: District 12 of Tehran metropolis)

نویسندگان [English]

  • Sanaz Khodakhah Jeddi 1
  • Vahid Ghobadian 2
  • Saeid Tizqalam Zonouni 1
1 Department of Architecture, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Department of Architecture, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Housing and a suitable place to live have always been among the first human needs that try to increase the sense of satisfaction and improve the quality of life of people. Housing directly and indirectly has social consequences and harmful psychological effects. Data obtained from the questionnaires were analyzed by statistical analysis of Spearman correlation and regression tests in SPSS software. Multivariate regression analysis was used to investigate the research hypothesis. The statistical population is the neighborhoods of District 12 of Tehran and according to field studies, 383 sample volumes were randomly selected according to the Cochran's formula. The results show that out of 10 indicators of quality of life that have entered the regression test, 5 indicators of economic justice, personal well-being, satisfaction with access, quality of environment and housing have entered the model and explain 46% of the changes related to the dependent variable. This relationship is significant in all 12 mentioned neighborhoods with a calculated significance of less than 0.05 and the relationship between the quality of housing variable and the quality of life in Darvazeh Shemiran neighborhood with a significance of 0.0574 and more than 0.05 is not significant. Quality of life, next round Economic and environmental were directly related to the variable of housing quality; the positive relationship of three dimensions of physical, environmental and welfare and comfort with the variable of quality of life was established.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Living spaces
  • quality of life
  • housing
  • District 12 of Tehran
  • Economic Justice

مراجع

امینی، مهدی. (۱۳۸۵). "شاخص های کیفیت زندگی شهروندی و نقش و وظایف دولت"، هفتمین کنفرانس بین المللی مدیران کیفیت، مجموعه همایش­های بین المللی اجلاس، تهران.
آروین، محمود؛ زنگنه، سعید. (1399)."تحلیل موانع بهره گیری از رویکرد توسعه میان افزا"، فصـلنامه شـهر پایـدار، شماره 1: 87-1.
پوراحمد، احمد؛ سیف­الدینی، فرانک؛ پرنون، زیبا. (1390). "مهاجرت و تغییر کـاربری اراضـی در اسالمشـهر"، فصـلنامه مطالعـات جغرافیایی مناطق خشک، دوره 2، شماره 3: 150-131.
پورمحمدی، محمدرضا. (۱۳۸۲). برنامه­ریزی کاربری اراضی شهری، تهران: انتشارات سمت.
توانا، مصطفی؛ احمدی، بهمن. (1394). "بهسازی و نوسازی بافت فرسوده مرکز شهر ارومیه با تأکید بر توسـعه پایـدار شـهری"، اولین کنفرانس تخصصی معماری و شهرسازی ایران، شیراز.
ریک ون، پل. (1390). رویکردها و روش های سنجش کیفیـت محـل مسـکونی شـهری، ترجمـه مجتبـی رفیعیـان و جمشـید مولودی، ، تهران: انتشارات آذرخش.
عزیزی، مجتبی؛ مولود آراسته. (1390). "تحلیلی بر رضایتمندی سکونتی در شهر یزد"، مجله نامه معماری و شهرسازی، شماره 8: 27-19.
عزیزی، محمد مهدی. (۱۳۸۳). "جایگاه شاخص های مسکن در فرایند برنامه ریزی مسکن"، مجله هنرهای زیبا، شماره ۱۷: 42-31.
غفاری، غلامرضا؛ کریمی، علیرضا؛ نوذری، حمزه. (۱۳۹۱). "روند مطالعه کیفیت زندگی در ایران"، فصلنامه مطالعات و تحقیقات اجتماعی، دوره اول، شماره ۳: 51-39.
کوکبی، افشین؛ پور جعفر، محمدرضا؛ تقوایی، علی اکبر. (1384). "برنامه ریزی کیفیت زندگی در مراکز شهری، تعاریف و شاخص ها"، جستارهای شهری، شماره 12: 22-11.
لطفی، صدیقه. ( 1388). "مفهوم کیفیت زندگی شهری :تعاری ، ابعاد و سنجش آن در برنام­ ریزی شهری"، فصلنامه علمی پژوهشی جغرافیای انسانی، دوره دوم، شماره 5: 15-6.
هاروی، دیوید. (1379). عدالت اجتماعی و شهر، ترجمه فرح حسامیان، محمد رضا حائری، بهروز منادی زاده، چاپ دوم، تهران: شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار