نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار دانشکده صنایع دستی-دانشگاه هنر اصفهان
2 دانشآموخته کارشناسی ارشد صنایع دستی-دانشگاه هنر اصفهان
چکیده
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Illumination is one of the most important Islamic arts and Qur'an decoration, which displays a wide range of talents of Muslim artists. From the early days of Islam, Muslim illuminators have always used talent, creativity, and innovation to form various styles of illumination. Among the important book designing centers in the Islamic lands, Shiraz is always known as one of the most important schools of book designing in which various styles of Illumination, Ta'shir and Calligraphy have been created over the course of the years. Among the important styles of book designing of Shiraz school, there are decorated Qur'ans of eight to thirteen centuries (AH) which have formed three important styles of Qur'an decoration of Shiraz School. Recognition and study of stylistics based on form components and achievement of the main features of the important Qur'an decoration of Shiraz School are the main aims of this study. Therefore, in order to achieve this aim, among the Qur'ans of these three eras, a Qur'an of from the Ilkhanate era, a Qur'an from the Teimuri era and two Qur'ans from the Qajar era have been selected purposively. The present study is descriptive-analytical with formalistic stylistics approach. One of the most important results of this study is the introduction of the form structure and stylistic features of these three eras. The eras can be named as Yeganeh, Pardis and Farshineh on the basis of the form structures. The reason for naming these three eras is characteristics of the significant forms used in these three eras or styles.
کلیدواژهها [English]
کتابها:
آژند، یعقوب، (۱۳۸۷)، مکتب نگارگری شیراز، انتشارات فرهنگستان هنر، تهران.
جنسن، چارلز، (۱۳۹۴)، تجزیه و تحلیل هنرهای تجسمی، مترجم بتی آواکیان، تهران، انتشارات سمت.
خلیلی، ناصر، (۱۳۸۱)، مجموعه هنر اسلامی، تهران، نشر کارنگ.
خوبنظر، حسن، (۱۳۸۰)، تاریخ شیراز، تهران، انتشارات سخن.
سامی، علی، (۱۳۷۷)، شیراز شهر جاویدان، شیراز، انتشارات نوید.
شپرد، آن، (۱۳۹۲)، مبانی فلسفه هنر، ترجمه علی رامین، تهران، انتشارات علمی فرهنگی.
عوضپور، بهروز، (۱۳۹۲)، درآمدی بر نظریههای هنر، تبریز، انتشارات موغام.
فتوحی، محمود، (۱۳۹۵)، سبکشناسی: نظریهها، رویکردها و روشها، تهران، انتشارات سخن.
کارگر، محمدرضا؛ ساریخانی، مجید، (۱۳۹۰)، کتابآرایی در تمدن اسلامی ایران، تهران، انتشارات سازمان مطالعه و تدوین.
کشمیری، مریم، (۱۳۹۶)، تذهیب در ایران: تاریخچه، نقوش و اصطلاحات، تهران، انتشارات سازمان مطالعه و تدوین (سمت).
لینگز، مارتین، (۱۳۷۷)، هنرخط و تذهیب قرآنی، ترجمه مهرداد قیومی بیدهندی، تهران، گروس.
مایل هروی، نجیب، (۱۳۷۲)، کتاب آرائی در تمدن اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس.
مجرد تاکستانی، اردشیر، (۱۳۷۲)، راهنمای نقاشی و کتابآرایی در ایران، قم، انتشارات آستانه مقدس حضرت معصومه (س).
مجرد تاکستانی، اردشیر، (۱۳۷۲)، شیوه تذهیب، تهران، انتشارات سروش.
وابرتون، نایجل، (1387)، چیستی هنر، ترجمه مهتاب کلانتری، تهران، نشریه نی.
مقالات:
تاتارکیویچ، ولادیسلاو (۱۳۸۱)، «فرم در تاریخ زیباییشناسی»، ترجمه کیوان دوستخواه مجله هنر، شماره ۵۲، صص ۶۱-۴۶.
معتقدی، کیانوش، (۱۳۸۷)، «کتابت و کتاب آرائی در مکتب شیراز: شکوه خوشنویسی و تذهیب درمکتب شیراز (سده های ۸ و ۹ هجری)»، آینه خیال، شماره ۱۰، صص ۱۲۵-۱۱۸.
رجبی، م، (۱۳۸۱)، «بررسی بنیانگذاری قرائت و کتابت قرآن کریم توسط پیامبر اکرم (ص)» پایاننامه کارشناسی ارشد رشته الهیات، محمد علی لسانی فشارکی، دانشگاه امام صادق، تهران.
منابع انگلیسی:
منابع تصاویر:
کمالی سروستانی، کوروش (1383). الف لام میم گزیدهای از نسخ خطی قرآننگاران فارس، تهران: انتشارات سازمان میراث فرهنگی.