بررسی نشانه شناسی مهرهای اسناد (سید علی موسوی نژاد سوق) مجموعه بنیاد پژوهش های اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد ارتباط تصویری دانشگاه تربیت مدرس و دبیر آموزش وپرورش یاسوج

2 استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده هنر موسسه آموزش عالی ناصر خسرو

3 استاد و عضو هیئت علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

مهرها جزء اسناد و مدارک اصیل و دست اول محسوب می شوند، لذا مطالعه جامع درمورد آن‌ها امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. نقوش مهرها و سکه‌ها، منابع تصویری غنی و با ارزشی‌اند و بهره‌گیری از این گنجینه تصویری در ارتقای سواد بصری و شکل‌گیری هویت فرهنگی جامعه نقشی بسزا دارد.
این مقاله براساس گردآوری و بررسی مهرهای اسناد مجموعه بنیاد پژوهش‌های اسلامی شهر سوق در استان کهگیلویه و بویراحمد می باشد، و با هدف جستاری در باب نشانه شناسی(ریخت شناسی و زیبایی شناسی)، مهرهای انگشتری شکل گرفته است. تعمیم روابط نشانه شناسی در مهرهای سنتی، شیوه‌های جذابیت بخشی به حروف، شیوه های چیدمان حروف از یافته های تحقیق می باشد. کارکرد محتوایی حاکم بر مهرها از مواردی است که در نگاه اول به نظر نمی‌آید و پس از واکاوی و تجزیه و تحلیل می‌توان بدان دست یافت.
روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی و شیوه گرد آوری به صورت کتابخانه ای و اسنادی (استفاده از منابع مکتوب موجود درگنجینه اسناد خطی سید علی موسوی نژاد سوق) است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study on the Typology of the Seals of the Islamic Research Foundation Personal Collection in the City of Sough, Kohgiluyeh and Boyer Ahmad Province

نویسندگان [English]

  • Saeedeh Bagher Pour Najaf Abadi 1
  • Mansoor Mehrnegar 2
  • Mohammad Khazaee 3
چکیده [English]

Seals are considered as original and first hand documents; hence, a comprehensive study on such seals is a required and necessary act. The patterns of the seals and coins are a rich visual collection that enhance the visual literacy and shapes the cultural identity of a nation. This paper seeks to gather and analyze the seals preserved at the Islamic Research Foundation in the city of Sough in the Kohgiluyeh and Boyer Ahmad province. Furthermore, the typology of the finger seals will be studied in terms of aesthetics and morphology. To generalize the typology relationship in traditional seals, to discover methods of adding attractiveness to the letter and also to study the arrangement of the letters are all among the findings of this research. Furthermore, the conceptual application of the seals which is not considered at first and is observable after elaborations are among the other outcomes of the research. The paper follows a descriptive and analytical methodology and data is collected via library and documentation research (the hand-written documents of Seyed Ali Mousavi Nejad Soug).

کلیدواژه‌ها [English]

  • seals
  • morphology
  • aesthetics
  • Kohgiluyeh and Boyer Ahmad province
  • lettering
کتاب‌
- احمدی، بابک(1385)، حقیقت و زیبایی، درس های فلسفه هنر، تهران: مرکز.
- ایتن، یوهانس( 1372)، طرح و شکل، ترجمه پیروز سیار، تهران: سروش.
- بورکهارت، تیتوس(1376)، مبانی هنر معنوی، ترجمه سید حسن نصر، تهران: دفتر مطالعات دینی هنر(حوزه هنری).
- بیردزلی، مونروسی؛ هاسپرس،جان‌ (1387)، تاریخ ومسائل زیباشناسی، ترجمه محمد سعید حنایی کاشانی، تهران: هرمس.
- پهلوان، فهیمه(1385)، در آمدی بر تحلیل عناصر تصویری در آرم، تهران: دانشگاه هنر.
- داندیس، دونیس. ا(1384)، مبادی سواد بصری، ترجمه مسعود سپهر، تهران: سروش.
- کپس، جئورگی( 1368)، زبان تصویر، ترجمه فیروزه مهاجر، تهران: سروش.
- مارکوزه، هربرت(1379)، بعد زیباشناختی، ترجمه داریوش مهرجویی، تهران: هرمس.
- مهرنگار، منصور(1391)، بدایع نگاری، تهران: دانشگاه تربیت مدرس(مرکز نشر آثار علمی).
- ممیز، مرتضی‌ (1384)، نشانه‌ها. جست و جو های مرتضی ممیز در طراحی نشانه، تهران، یساولی.
- نامی، غلامحسین(1371)، مبانی هنرهای تجسمی، چاپ اول، تهران: توس.
-نصر، سید حسین(1375)، هنر و معنویت اسلامی، ترجمه رحیم قاسمیان، تهران: دفتر مطالعات دینی هنر.
- هوهنه گر، آلفرد (1366)، نماد‌ها و نشانه‌ها، ترجمه علی صلح جو، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
مقاله
- جوانی، اصغر؛ فاضلی، آزاده (1393)، تحلیل مهرهای دوره اسلامی با رویکرد بصری(با تاکید بر مهرهای مدور پادشاهان صفوی)، دوفصلنامه مطالعات هنراسلامی، شماره 21، صص 60-45.
-خانی پور، رضا (1383)، کتیبه و کتیبه‌نگاری، کتاب ماه هنر، شماره 77و 78، بهمن و اسفند، صص163-153.
- فراستی ،رضا (1378)، آشنایی با فرمان‌ها و رقم‌های دوره قاجاریه، تاریخ معاصرایران، سال٣،ش١١، صص 216-199.
- فهیمی‌فر، اصغر(1388)، جستاری در زیبایی‌شناسی هنر‌اسلامی، پژوهش‌نامه فرهنگستان هنر، شماره2، تابستان، صص94-79
انگلیسی
1-Dondis,Donis A.(1973), A Primer Of Literacy, Cambridge: MIT Press
2-KulWant,C.(2007),Introducing Aesthetics, Singapore: Tien Wah Press.