شیوه زندگی و کالبد خانه، نمونه موردی: خانه های پلکانی پاوه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.

2 استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

3 استادیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

10.22034/ias.2022.313802.1793

چکیده

کالبد خانه متأثر از عوامل زیادی است که همۀ آن‌ها از نظر اهمیت و تأثیرگذاری در یک سطح قرار نمی‌گیرند. یکی از مهم‌ترین‌های آن، ویژگی­های شیوۀ ­زندگی است که با تغییر آن‌ها، الگوی رفتاری ساکنین و به تبع آن  کالبد خانه­ها دچار تغییر می­شود. با این فرض، در پژوهش حاضر سعی شده است با تعیین جایگاه و اهمیت "شیوۀ ­زندگی" و"تغییرات کالبدی" در خانه­های پلکانی پاوه؛ و تأثیرات متقابل آن‌ها بررسی شود. روش تحقیق در این پژوهش، تحلیلی- توصیفی و جمع‌آوری اطلاعات آن به روش کتابخانه­ای بوده است. سپس در بخش عملی از روش "تحلیل عاملی" برای بررسی همبستگی میان عامل­ها استفاده شد. در این راستا، "پرسشنامۀ بسته" با مقیاس لیکرت پنج­تایی توسط محققین، طراحی و برای تحلیل آن­ها از نرم‌افزار "اسمارت پی ال اس" استفاده شد. البته برای اینکه بتوان نتایج حاصل از نمونه­های بررسی شده را به کل جامعۀ آماری تعمیم داد، نمونه­ها به‌صورت "تصادفی ساده" انتخاب شدند. با استفاده از عکس‌برداری" و "رولوه" نیز الگوها و مهم‌ترین ویژگی آن‌ها به‌دست آمد. برخلاف انتظار، نتایج حاصل از تحقیق نشان داد در بین ساکنان عامل "رسوم و آداب زندگی" برای وجوه عینی سبک­زندگی از اهمیت کمتری برخوردار است و نکتۀ مهم وجود "رسانه" در زندگی امروز است که به دلیل آن در وجوه عینی "مصرف"، تغییر در سلیقه و گرایش به نوخواهی تهجیزات و مبلمان خانه صورت گرفته است. در حقیقت، تغییرات شیوۀ ­زندگی در طول زمان، نوعی مدرنیته پلکانی در خانه­های پلکانی شهر پاوه به‌وجود آورده­ است که باعث ایجاد نسبتی صحیح میان "ویژگی­های کالبدی" و "شیوۀ ­زندگی معاصر" این خانه­ها شده است.    
اهداف پژوهش:

شناسایی وجوهی از شیوۀ ­زندگی معاصر مرتبط با ویژگی‌های کالبد خانه­.
ارائه یک دسته­بندی­ از وجوه شیوۀ ­زندگی معاصر با توجه تأثیرشان بر کالبد خانه­های پلکانی شهر پاوه.

سؤالات پژوهش:

کدام وجوه شیوه­زندگی معاصر در ارتباط با کالبد خانه هستند؟
دسته­بندی وجوه شیوۀ زندگی معاصر با توجه به تأثیری که بر کالبد خانه­های پلکانی پاوه دارند چگونه است؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Lifestyle and body of the house, example: Paveh stair houses

نویسندگان [English]

  • Bahram Karami 1
  • Vahid Ghobadian 2
  • Nahid Sadeghi Pey 3
1 PhD in Architecture, Faculty of Architecture and Urban Planning, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The body of the house is affected by many factors, not all of which are on the same level in terms of importance and impact. One of the most important of them is the characteristics of the lifestyle, the changes of which change the behavioral pattern of the residents and, consequently, the physical features in the architecture of the houses. With this assumption, in the present article, by determining the position and importance of the lifestyle category. The research method in this research was analytical-descriptive and its information was collected by library method.Then, in the practical part, the "factor analysis" method was used to examine the correlation between the factors. In this regard, a "closed questionnaire" with a five-point Likert scale was designed by researchers and used to analyze them "Smart PLS" software.The results of the research show that over time, changes in the lifestyle of residents have caused changes in different parts of the house and a kind of stepped modernity has been formed in the stepped houses of Paveh. In fact, the right relationship is established between "physical features" and "contemporary lifestyle". Finally, it can be said that the body of the house from "the location of the rooms in the house" to "interior materials", "facade materials" and "the introduction of new technology into the house", "the gradual removal of some spaces" and "the need for New spaces for new functions have a significant relationship with factors affecting lifestyle.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Lifestyle
  • body
  • stepped houses
  • pattern
  • Paveh city
آزاد­ارمکی، مرضیه. (1392). "آپارتمان­نشینی و آشپزخانه در ایران". مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره 31، 76-63.
باینگانی، بهمن؛ ایراندوست، سید­فهیم و احمدی، سینا. (1392). "سبک­زندگی از منظر جامعه­شناسی: مقدمه­ای بر شناخت و واکاوی مفهوم سبک­زندگی". شماره 77، 74-56.
حائری­مازندرانی، محمد­رضا. (1395). "خانه، فرهنگ، طبیعت در معماری ایران". چاپ دوم، تهران: مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری.
خوشحال­دستجردی، جواد؛ احمدی، عبدالمجید و حیدری، تقی. (1392). "جغرافیای طبیعی شهر پاوه، ژئومورفولوژی و نقش آن در شکل­گیری توسعه فیزیکی این شهر فرصت­ها و چالش­ها"، رشد آموزش جغرافیا، (3)27، 26-33.
رضوی­زاده، سیدنورالدین. (1385). "بررسی تأثیر رسانه­ها بر تمایل به تغییرات زندگی روستایی". علوم اجتماعی، 31، 144-111.
عبد­مجیری، امین. (1394). "الگویابی معماری خانه در بستر تحولات فرهنگ (پژوهش موردی، خانه روستایی دهستان مصعبی در دوره معاصر)". رساله دکتری، تهران: دانشگاه علم و صنعت ایران.
علوی، موسی. (1393). "گزارش­دهی نتایج مطالعات با کاربرد مدل­یابی معادلات ساختاری". مدیریت پرستاری، 2، 19-8.
علی­پور، ربابه؛ سعید­محمودی، سیدامیر و آقالطیفی، آزاده. (1399). "بررسی ارتباط عوامل مؤثر بر سبک­زندگی و کالبد خانه معاصر در شهر مشهد". دوفصلنامه اندیشه معماری، 8، 84-69.
فلامکی، محمد­منصور. (1391). "اصل­ها و خوانش معماری ایران"، تهران: نشر فضا.
قزلباش، محمدرضا؛ ابوالضیاء، فرهاد. (1364). "الفبای کالبد خانه سنتی یزد". تهران: وزارت‌ ب‍رن‍ام‍ه‌ و ب‍ودج‍ه.‌
کوپر­مارکوس، کلر. (1999). "خانه: نماد خویشتن". ترجمه: احد علیقلیان، فصلنامه فرهنگستان هنر، 5، 119-84.
مداحی، سید­مهدی. (1394). "خوانش و فهم پیوند کالبد خانه و شیوه­زندگی در معماری بومی(نمونه موردی: بشرویه)"، رساله دکتری، تهران: دانشگاه علم و صنعت ایران.
ملکی، امجد؛ عزیزی، بیان. (1393). "تنگناهای طبیعی توسعه­ی فیزیکی شهر پاوه با تأکید بر عوارض ژئومورفولوژی". فصل­نامه آمایش محیط، 27، 54-37.
معماریان، غلامحسین. (1386). "سیری در مبانی نظری معماری". چاپ دوم، تهران: سروش دانش.
معماریان، غلامحسین. (1391). "معماری ایرانی(نیارش)"، تهران: نغمه نو اندیش.
مهندسین مشاور ژیناب غرب. (1389). "طرح توسعه و عمران (جامع)شهر پاوه"، جلد اول (شناخت وضع موجود)، سازمان مسکن و شهرسازی استان کرمانشاه.
ونتلینگ، جیمز و. (1990). "طراحی مسکن بر پایه سبک­زندگی". ترجمه: حبیب قاسمی، چاپ دوم، مشهد: کتابکده کسری.
یزدانفر، سید عباس؛ ناصردوست، زهره. (1398). "تغییرات شیوه­زندگی و الگوی کالبدی خانه و تأثیرات متقابل آن‌ها از دوران زندیه تا امروز (مطالعه موردی: شهرستان مراغه)". نشریه علمی معماری و شهرسازی ایران، (17)10، 60-37.
Benjamin David, N., Stea, D., & Aren, E. (1995). "The home: Words, interpretations, meanings and environments", Avebury.
Blunt, A., & Dowling, R. (2006). "Home", Routledge.
Chapman, T., & Hockey, J.  )1999(. "Ideal homes: Social change and domestic life", Routledge.
Claphasm, D. (2005). "The  meaning of housing: A pathways approach", policy Press.
Krof, K. (1996). "Urban tissue and the character of towns", Urban Design international 1(3), P.P, 247-263.
Kwon, H., & Kim, S.) 2019). "Characteristics of Residential Space in Response to Changed Lifestyles: Focusing on the Characteristics of Residents and the Relationship between Individual and Family", sustainability, 11(7): 2006, Approx 22 p.
Lawrence, Roderick J. (1995). "Deciphering home: an integrative historical Perspective", Avebury, P.P,  53-68.
Moor, J. (2000). "Placing home in context", Journal of environmental Psychology, 20(3), P.P,   207- 217.
Moss, p. (1997). "Negotiating spaces in home environments: Older women living with arthritis", Social Science and Medicine.Volume 45, Issue 1, P.P, 23-33.
Parnell, john a., Spillan, John E., & Singh, N. (2006). "Strategy Through the Eyes of the Consumer: An Exploratory Study Across Emerging Economies", Panorama Socioeconómico, Nº 33, P.P,  50-64.
Rapoport, A. (1969). "House from and culture", Englewood cliffs, NJ: prentice- Hall. 
Somerville, P. (1997). "The Social construction of home", Journal of Architectural and Planing Research, 14: 3, P.P, 226-245.