تحلیل زیبایی شناسانه شخصیت های هنری در دیوان شهریار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران

2 گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران.

3 گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران

10.22034/ias.2022.324507.1856

چکیده

بررسی‌های موضوعی رسانه از دیوان شهریار نشانگر اشراف کامل آن مرحوم به تاریخ، مذهب، عرفان  هنر، شعر و ادب و رویداد‌ها و شخصیت‌های تأثیرگذار  در اعصار  مختلف در ایران بوده است. وی در کوتاه‌ترین فرصت‌های به‌دست آمده در قالب یادکردی از این مشاهیر ضمن زنده نگه داشتن نام و یادشان به عملکرد آن‌ها در حوزه فعالیتشان نیز نگاهی ظریف داشته است که نشانگر جامع بودن شخصیت فکری، ادبی و هنری آن مرحوم و مطالعاتش در این زمینه‌ها هست. مسئلۀ پزوهش حاضر بررسی نحوۀ پرداخت دیوان شهریار به شخصیت‌های هنری است. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده‌های منابع کتابخانه‌ای انجام شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از این است که مرحوم شهریار ضمن بیان نام شخصیت‌های هنری و ادبی در دیوانش، به کلیّتی از شخصیّت هنری و ادبی آن‌ها نیز توجهی درخور تأمل نشان داده است و ما این افراد را در دو گروه با عنوان شخصیّت‌های هنری و ادبی به‌صورتی مجزا دسته‌بندی و بررسی شده است.
اهداف پژوهش:

بررسی‌ و تحلیل‌ چهره‌های دینی‌ و هنری در دیوان شهریار.
علل‌ توفیق‌ شهریار در عرصه‌ شعر و شاعری مطالعه‌ دقیق‌ دوایین ‌(دیوان‌‌ها) شعری.

سؤالات پژوهش:

دیدگاه‌ استاد شهریار نسبت‌ به‌ شخصیت‌ چهره‌‌های دینی‌ و هنری چیست‌؟

2. علل توفیق شهریار در مضمون‌سازی برجسته در دیوان اشعارش چیست

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Aesthetic analysis of artistic characters in Shahriar's court

نویسندگان [English]

  • Zeinab Bakhshian 1
  • Hossein Hajizadeh 2
  • Zhila Serati 1
  • Hosseingholi Sayadi 3
1 Department of Persian Language and Literature, Shabestar Branch, Islamic Azad University, Shabestar, Iran
2 Department of Persian Language and Literature, Shabestar Branch, Islamic Azad University, Shabestar, Iran.
3 Department of Persian Language and Literature, Marand Branch, Islamic Azad University, Marand, Iran.
چکیده [English]

Thematic studies of the media from Shahriyar's court show the complete mastery of the deceased in history, religion, mysticism, art, poetry and literature, and the influential events and personalities of each of these branches during historical, cultural, literary, religious and national developments in different eras. He has been to Iran and in the shortest opportunities obtained in the form of a memoir of these celebrities, while keeping their name and memory alive, he has also had a delicate look at their performance and influence in their field of activity, which shows the comprehensiveness of intellectual, literary and artistic personality. It is the deceased and his studies in these fields. The late Shahriyar, while stating the names of artistic and literary personalities in his divan, has also paid attention to the generality of their artistic and literary personalities, and we have divided these people into two groups with the title of artistic and literary personalities separately. We have classified and reviewed and reached remarkable results.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Shahriar
  • artistic figures
  • literary figures
  • music
  • art
قرآن
اخوان ثالث، مهدی. (1369). بدایع و بدعت‌ها و عطا و لقایِ نیما یوشیج. تهران: نشر بزرگمهر.
آرین‌پور، یحیی. (1387). از صبا تا نیما، ج3، چاپ نهم، تهران: انتشارات زور.
براهنی، رضا. (1374). گزارش به نسلِ بی سنِ فردا. تهران: نشر مرکز.
بیهقی، ابوالفضل مجدبن‌حسین. (1378). تاریخ بیهقی، به کوشش خلیل خطیب رهبر، تهران: چاپ مهارت.
تمیم‌داری، احمد. (1379). تاریخ ادب پارسی، تهران: مرکز مطالعات فرهنگی.
ثروتیان، بهروز. (1385). شهریار ملک سخنی، تهران: انتشارات دستان.
ثرونیان، بهروز.  (1382). اندیشه‌های نظامی گنجه‌ای، تبریز: انتشارات آیدین.
حاکمی، اسماعیلی. (1379). ادبیات معاصر، تهران: انتشارات اساطیر.
سبکدل، محمدتقی. (1392) ستایش ائمه اطهاردر اشعار شهریار، تهران: انتشارات آرمان رشد.
سپهری، سهراب. (1370). خانه دوست کجاست، با مقدمه استاد صائم کاشانی، تهران: انتشارات اساطیر.
شادبه، حسین. (1376). ترجمه منظوم حیدر بابایه سلام، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
شبستری، شیخ محمود. (1388). گلشن راز، به کوشش شهربانو بهجت، چاپ سوم، تهران: چاپخانه مهارت.
شتی، علی. (1377). دمی با خیام، چاپ دوم، تهران: انتشارات اساطیر.
شهریار محمدحسین. (1381). دیوان اشعار، بی‌جا: بی‌نا.
شهریار، محمدحسین. (1378). کلیات اشعار ترکی، چاپ دوازدهم، تهران: انتشارات نگاه.
طوسی، محمدبن‌حسن. (1441ق). الامالی، قم: دارالثقافه للطباعه.
علیزاده، جمشید. (1374). به همین سادگی و زیبایی (یاد و نام استاد شهریار)، تهران: نشر مرکز.
فریشلر، کورت. (1342). عایشه بعد از پیغمبر، ترجمه ذبیح‌اله منصوری، تهران: انتشارات امیرکبیر.
قمی، شیخ عباس. (1374). سفینه‌البحار، 2جلد، تهران: بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
کلین، محمدبن‌یعقوب اسحاق. (1407ق). الکافی، جلد8، چاپ چهارم، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
گلی، احمد. (1389). بلاغت فارسی، چاپ دوم، تبریز: انتشارات آیدین.
معین، محمد. (1379). فرهنگ فارسی 6 جلد، چاپ پانزدهم، تهران: انتشارات امیرکبیر.
نیک اندیش، بویوک. (1377). در فلوت شهریار، جلد3، تبریز: انتشارات آذران.
وحید دستگردی، حسن. (1381). گنجینه گنجوی، تهران: انتشارات برگ نگار.
ویرژیل، گئورکنستان. (1346ق). محمد (ص) پیغمبری که از نو باید شناخت، ترجمه ذبیح‌الله منصوری، تهران: انتشارات امیرکبیر.