بررسی اندیشه مذهبی در فیلم های دینی سینمای برگمان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری ادیان و عرفان،واحد گرگان ،دانشگاه آزاد اسلامی ،گرگان ،ایران.

2 استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی ،واحد آزاد شهر،دانشگاه آزاد اسلامی،آزاد شهر،ایران.

3 استادیار گروه معارف اسلامی، واحد گرگان،دانشگاه آزاد اسلامی،گرگان ،ایران.

10.22034/ias.2022.364016.2067

چکیده

سقوط معنویّت و ارزش‌های دینی، جایگزینی ضد ارزش‌ها به‌جای ارزش‌ها و بی‌هویّتی به‌جای بیگانه‌ستیزی ازجمله دردهاى خطرناکى هستند که انسانیّت انسان را تهدید می‌کند. هویّت و بحران دینی، در ابعاد مختلف ازجمله نیازهای ضروری جامعۀ کنونی به‌شمار می­رود که به شیوه‌های مختلف در آثار سینمایی مطرح شده است؛ «اینگمار برگمان» از بزرگ­ترین کارگردان­های سینمای معنا گر محسوب می­شود. اندوه، اساسی‌ترین مسئله­ درونی همۀ شخصیّت‌های آثار او است. وی در آثار خود دنیایی سرشار از رنج‌های روحانی و گاهی جسمانی ساخته است که در آن حتّی کودکان هم گرفتار درد هستند. رنج‌هایی همچون تنهایی، از هم گسیختگی خانواده، پریشانی در نظام زناشویی و حتّی درگیری‌های اخلاقی و... تمام شخصیّت‌های او به شکل­های مختلف به دنبال رهایی از زندان تنهایی درونی و اندوه جان­کاه می‌باشند. این رهایی را یا در مرگ می‌بینند و یا در گرفتن دستان خدا. بدین‌گونه دو مقولۀ مرگ و نیستی و فرار از آن و حقیقت وجودی خدا و غیره به دیگر دردهای آدم‌های سینمای برگمان باید افزود. این­ها همگی، بحران‌های دینی و روانی و اندیشه‌ای جاودانۀ بشر بوده است که برگمان با صراحت و با استادی بی‌بدیل خود در سینمایش عرضه داشته است.
اهداف پژوهش:

واکاوی فیلم‌های دینی به عنوان یکی از رویکردهای هنری جدید.
بررسی ایمان و تجربه دینی در آثار فیلم های دینی سینمای برگمان به عنوان یک سینماگر غربی.

سؤالات پژوهش:

محور اصلی اندیشه‌های مذهبی در فیلم‌های دینی سینمای برگمان چیست؟
ایمان و تجربۀ دینی در آثار فیلم‌های دینی برگمان با چه محتوایی بیان شده است؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Examining religious thought in Bergman's religious films

نویسندگان [English]

  • Mehdi Hassanzadeh jushaghan 1
  • Abolfazl Ebrahimi Ozineh 2
  • Susan Narimani 3
1 PhD student in religions and mysticism, Gorgan Branch, Islamic Azad University, Gorgan, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Theology and Islamic Studies, Azad Shahr Branch, Azad Islamic University, Azad Shahr, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Islamic Studies, Gorgan Branch, Islamic Azad University, Gorgan, Iran

کلیدواژه‌ها [English]

  • Religion
  • religious crisis .religious films
  • . Ingmar Bergman
آشوری، داریوش. (1375). چنین گفت زرتشت، تهران: آگاه.
اسفندیاری، عبدالله. (1384). نامه‌های معنوی، درآمدی بر سینمای معناگرا، تهران: انتشارات بنیاد سینمایی فارابی.
بارسوتی، کارترین ام و جانستن، رابرت کی. (1385). جست­وجوی نگره‌های دینی در سینما؛ 33 فیلم از سینمای دینی، مترجم: مهنار باقری، تهران: نشر بنیاد سینمایی فارابی.
تمیمی آمدی، عبدالواحدبن‌محمد. (١٣۶۶). غررالحکم ودُرر الکلم. مصطفی درایتی. قم: مرکز النشر التابع لمکتب الإعلام الإسلامی.
تیلیش، پل. (1387). شجاعت بودن، ترجمه مراد فرهاد پور.
             .  (1398). الهیات فرهنگ، ترجمه مراد فرهاد پور و فضل الله پاکزاد.
جوادی آملی، عبدالله. (1386). تفسیر انسان به انسان، چاپ سوّم، قم: مرکز نشر اسراء.
دورکیم، داوید امیل. (1382). صور ابتدایی حیات مذهبی، ترجمه نادر سالارزاده امیری و خدامراد فولادی، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
مجلسی، محمد باقر. (1983م)، بحار الأنوار. بیروت: انتشارات موسسه الوفا.
محمدی، مجید. (1380). دین و ارتباطات، تهران: کویر.
مددپور، محمد. (1383). دین و سینما، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
ملکیان، مصطفی. (1394). در رهگذر باد و نگهبان لاله، تهران: نگاه معاصر.
مولوی، جلال‌الدین (1390). مثنوی معنوی، به تصحیح رینولد ا. نیکلسون، چاپ پنجم، تهران: هرمس.
یوسف‌زاده، حسن. (1390). نظم و انضباط اجتماعی، تهران: نشر پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
یوسف‌زاده، غلامرضا (1390). درآمدی بر ساختار روایت دینی، قم: مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما.